Book Title: Agam 01 Ang 01 Aacharang Sutra Part 04 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
३४८
आचारांगसूत्रे तीति भावः तदुपपादयितुमाह-'से तत्थ ऊसदं पगरेमाणे' स साधुः तत्र-उपाश्रयद्विभूमिकादौ उत्सृष्टम्-मलमूत्रादित्यागं प्रकुर्वन ‘पयलिज्ज वा पवडिज्ज वा' प्रचलेद् वा प्रपतेत् वा 'से तत्थ पयलमाणे वा पवडमाणे वा' स साधुः तत्र-उपाश्रया द्विभूमिकादौ प्रचलन् वा प्रपनन् वा 'हत्थं वा पायं वा जाव सीसं वा' हस्तम् वा पादम् वा यावत्-उरूं वा बाहुं वा शीर्ष वा 'अन्नयरं वा कायंसि' अन्यतरद वा-अन्यत्काये-शरीरे 'इंदियनालं' इन्द्रियजालम् अक्ष्यादीन्द्रियजातम् 'लूसिज्ज वा लूपयेद् वा विनाशयेद् वा 'पाणिं वा भूयाई वा जीवाई वा सत्ताई वा' प्राणिनो वा भूतानि वा जीवान् वा सत्त्वान् वा 'अभिहणिज्ज वा' अभिहन्याद्वा 'जाव चवरोविज्ज वा' यावद् व्यपरोपयेद्वा विनाशयेद्वा अथ 'भिक्खुणं पुव्योवदिवा मल मूत्रादि त्याग करना आदान-कर्मागमनका द्वार माना जाता है अर्थात कर्मबन्धन का कारण समझा गया है इसलिये उपाश्रय के दुमजले वगैरह पर मलमूत्रादि का त्याग करने से कर्मबन्धन द्वारा संयमशील साधु और साध्वी को संयम आत्म विराधना होती है इसलिये संयम नियम व्रतका पालन करने वाले साधु और साध्वी को बिमार वगैरह ग्लानावस्था में भी उपाश्रय के ऊपर के महलों पर मलमूत्रादि त्याग नहीं करना चाहिये क्योंकि 'से तत्थ ऊसदं पगरेमाणे पयलिज वा, पवडिज वा' स-वह पूर्वोक्त साधु यहाँ पर अर्थात् उपाश्रय के ऊपर भाग में दुमजले वगैरह पर उत्सृष्ट मलमूत्रादि त्याग करता हुआ प्रचलित हो जायगा या गिरजायेगा और वह साधु 'से तत्थ पयलमाणे या' वहां पर प्रचलित होकर या 'पवडेमाणे वा गिरकर 'हत्थं वा पायं चा जाव सीसं या हाथ को या पाद को या यावतू-उरु-जंघाको या बाह को या शीर्ष मस्तक को 'अण्णयरं वा कायसि' अन्य भी जिस किसी अङ्ग को शरीर में 'इंदियजोलं लूसिज्ज वा' इन्द्रिय-जाल-आंख वगैरह इन्द्रियों को स्वयं विनष्ट कर डालेगा अथवा 'पाणिं वा भूयाइं वा' प्राणीयों को या भूतों को या 'जीवाई દ્વારરૂપ માનવામાં આવેલ છે. અર્થાત્ કર્મબંધના કારણરૂપ માનવામાં આવે છે. તેથી ઉપાશ્રયના બે માળ વિગેરેની ઉપર મલમવાદિને ત્યાગ કરવાથી કર્મબંધ થાય છે. અને તેથી સાધુ સાધવીને સંયમ આત્મ વિરાધના થાય છે. તેથી સંયમ નિયમ નતનું પાલન કરવાવાળા સાધુ અને સાધ્વીએ બિમાર વિગેરે રૂષ્ણ અવસ્થામાં પણ ઉપાશ્રયની ઉપરના भL G५२ २डीने त्या माहिती त्या ४ नही. भ. 'से तत्थ ऊसढं पगरेમા” તે પૂર્વોક્ત રૂણ સાધુ ત્યાં અર્થાત્ ઉપાશ્રયના ઉપરના ભાગમાં બે મજલા વિગેરેની 6५२ भसहिना त्यास ४२i ४२ता ‘पयलिज्ज वा पवडिज्ज वा' प्रयसित थ य : 43य भने 'से तत्थ पयलमाणे वा पवडमाणे वा' साधु त्यां प्रयसित नेपाल
. 'हत्थं वा पायं वा' डायने ३ ५ने 'जाव सीसं वा' यावत् पाने , मावाने भरतने अथवा 'अण्णयर वा कायंसि' मन्य ४ ५ मगर अथवा 'इंदियजालं लूसिज्ज वा' द्रिय one अर्थात् in विशेरे द्रियानास्य विना४२8 ५५41
श्री सागसूत्र :४