Book Title: Agam 01 Ang 01 Aacharang Sutra Part 04 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti


Previous | Next

Page 944
________________

प्रकाशिका टीका श्रुतस्कंध २ सू. १ अ. १३ परक्रियानिषेधः
क्रियमाणक्रिया परक्रिया उच्यते, परशब्दार्थच प्रकृते षड्विधः पूर्वाचार्यै कथितः १ तत्परः, २ अन्यतरपरः, ३ आदेशपरः, ४ क्रमपरः, ५ बहुपर:, ६ प्रधानपरश्चेति तत्र एकः परमाणुः द्वितीयपरमाणोः सकाशाद् भिन्नत्वात् तत्परशब्देन उच्यते स परमाणुः तस्माद् अन्य (द्वितीय) परमाणोः परः भिन्नो वर्तते इति तत्परशब्दार्थः, अन्यतरपर शब्दार्थस्तु - एकं द्वचणुक्रं परमाणुद्वययुक्तत्वात्, द्वितीयं त्र्यणुकं द्वयणु कत्र्ययुक्तत्वात् एवम् अन्यत् चतुरणुकादिकमनेन परमाणुपुञ्जयुक्तत्वात् परस्परं ते द्व्यणुकादयः एकस्य द्वितीयस्माद् भिन्नत्वेन अन्यतरपरत्वेन उच्यते, आदेशपरशब्दार्थस्तु कस्यापि स्वामिनः अधिकारिणो वा आज्ञारूपा देशपालनतत्परो भृत्यादिः आदेशपरो बोध्यः, एकप्रादेशिक द्रव्याद् द्विप्रादेशिकद्रव्यं क्रमपरत्वेन उच्यते एवं रीत्या संख्याक्रमदृष्टया परः पदार्थः क्रमपरः कथ्यते, बहुपरस्तु - एक परमाणीः परमाणुत्रयपरमाणुचतुष्टयादियुक्तं द्रव्यं बहुपरं कथ्यते, बहुपर और ६ - प्रधानपर, एकपरमाणु द्वितीय परमाणु से भिन्न होने से तस्पर शब्द से व्यवहृत होता है अर्थात् वह परमाणु उस से अन्य याने दूसरे परमाणु से भिन्न है इस को तत्पर कहते हैं, अन्यतरपर शब्द का अर्थ तो यह है किएक दणुक दो परमाणुओं से युक्त होता है और द्वितीय व्यणुक तीन द्व्यणुकों से युक्त होता है एवं अन्य चतुरणुकादि अनेक परमाणुपुओं से युक्त होता है इस तरह वे द्वणुक वगैरह एक को दूसरे से भिन्न होने से अन्यतरपर शब्द से व्यवहृत होते हैं, आदेशपर शब्द का अर्थ यह है कि किसी भी स्वामी या अधिकारी की आज्ञा रूप आदेश के पालन में तत्पर भृत्य वगैरह को आदेशपर शब्द से व्यवहृत किया जाता है, एवं क्रमपर शब्द का अर्थ यह है कि एक प्रादेशिक द्रव्य से faप्रादेशिक द्रव्य क्रमपर शब्द से व्यवहृत होता है इस प्रकार संख्या क्रम की दृष्टि से परपदार्थ क्रमपर कहलाता है, और बहुपर शब्द का अर्थ यह है कि एक परमाणु के परमाणुत्रय और परमाणु चतुष्टयादि પરક્રિયા કહે છે. અહીંયા પર શબ્દના છ અ બતાવવામાં આવ્યા છે. ૧ તત્પર ૨ અન્યતરપર ૩ આ દેશપર ૪ કમપુર ૫ બહુપર અને ૬ પ્રધાનપર તેમાં એક પરમાણું થી બીજા પરમાણું જુદા હૈાવાથી તત્પર શબ્દથી વ્યવહાર થાય છે. અન્યતરપર શબ્દનેા અ તા એ છે કે-એક હ્રયણુક એ પરમાણુ એથી યુક્ત હાય છે. અને બીજું ઋણુંક ત્રણ ધૈયણુકાથી યુકત હાય છે. અને બીજા ચાર અણુદિ અનેક પરમાણું પુોથી યુકત હાય છે. એ પ્રમાણે એ હ્રયણુક વિગેરે એકને ખીજાથી જુદા હેાવાથી અન્યતરપર શબ્દથી વ્યવહાર કરાય છે આદેશપર શબ્દને અ એ છે કે-કાઇપણ સ્વામીની કે અધિકારીની આજ્ઞારૂપ આદેશના પાલનમાં તત્પર એવા નાકર વિગેરેને આદેશપર શબ્દથી વ્યવહાર કરવામાં આવે છે. તથા ક્રમપર શબ્દના અએ છે કે-એક પ્રાદેશિક દ્રવ્યથી દ્વિ પ્રાદેશિક થાય છે આ પ્રમાણે સંખ્યા ક્રમની દૃષ્ટિથી પરપદા ક્રમપર
શ્રી આચારાંગ સૂત્ર : ૪
९३३
દ્રવ્ય ક્રમપર શબ્દથી વ્યવહત કહેવાય છે. અને બહુપર

Loading...

Page Navigation
1 ... 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096 1097 1098 1099 1100 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 1111 1112 1113 1114 1115 1116 1117 1118 1119 1120 1121 1122 1123 1124 1125 1126 1127 1128 1129 1130 1131 1132 1133 1134 1135 1136 1137 1138 1139 1140 1141 1142 1143 1144 1145 1146 1147 1148 1149 1150 1151 1152 1153 1154 1155 1156 1157 1158 1159 1160 1161 1162 1163 1164 1165 1166 1167 1168 1169 1170 1171 1172 1173 1174 1175 1176 1177 1178 1179 1180 1181 1182 1183 1184 1185 1186 1187 1188 1189 1190 1191 1192 1193 1194 1195 1196 1197 1198 1199