Book Title: Agam 01 Ang 01 Aacharang Sutra Part 04 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
मर्मप्रकाशिका टीका श्रुतस्कंध २ सू. १० अ. १५ भावनाध्ययनम्
११५७ सुरभ्यसुरभिगन्धान गृहातीत्यर्थः 'तच्ता भावणा' इति उक्तरूपा तृतीया भावना अवगन्तव्या सम्प्रति चतुर्थी भावना प्ररूपयितुमाह-'अहावरा चउत्था भावणा' अथ-तृतीयभावना प्ररू पणानन्तरम् अपरा-अन्या चतुर्थी भावना प्ररूप्यते-'जिम्माओ जीवो मणुनामणुमाइं रसाई अस्साएई जिहातो जीवः-प्राणी मनोज्ञामनोज्ञान् प्रियाप्रियान् रसान्-मधुरादिरसान् आस्वादयति तस्मात 'मणुनामणुन्नेहिं रसे हि नो सजिजजजा' मनोज्ञामनोज्ञैः रसैः प्रियाप्रियमधुरतिक्तादिरसेषु नो सज्जेत-नो आसक्तो भवेत् 'जाव नो विणिघायमावज्जिज्जा' यावत्-नो रज्येत्-नानुरक्तो भवेत्, नो गृध्येत् -गर्धा नाप्नुयात् नो मुह्येत्-न मोहं प्राप्नुयात् नो असुरभि गन्धों को अनिवार्य रूप से नाक का विषय होने पर भी घ्राण ग्राह्य उन सुरभि असुरभि गन्धों के लिये अत्यन्त आसक्त नहीं होना चाहिये और रागद्वेष भी नहीं करना चाहिये इस प्रकार उक्त सर्वविध परिग्रह परित्याग रूप पञ्चम महाव्रत की यह 'सच्चा भावणा' तीसरी भावना समझनी चाहिये।
अब उसी सर्वविध परिग्रह परित्याग रूप पश्चम महावत की चतुर्थी भावना का निरूपण करने के लिये कहते हैं-'अहावरा चउत्था भावणा' अथ सर्वविध परिग्रह परित्याग रूप पञ्चम महाव्रत की तीसरी भावना के निरूपण करने के बाद अब अपरा-अन्या चतुर्थी भावना का निरूपण करते हैं कि 'जिन्भाओ जीवा मणुण्णामणुण्णाई जिहवेन्द्रिय से जीव सभी प्राणि मनोज्ञामनोज्ञ अर्थात् प्रिय अप्रिय सभी मधुरादि 'रसाई आस्सायए' रसों का आस्वादन करता है इसलिये 'तम्हा मणुणगामगुण्णाहिं रसेहि नो सज्जिज्जा' निन्ध जैन साधु मनोज्ञामनोज्ञ याने प्रिय अप्रिय सभी मधुरादि रसा में आसक्त नहीं हो, और 'जाव णो विणिघायमावज्जिज्जा' यावत प्रिय अप्रिय मधुरादि रसों में अनुरक्त भी नहीं हो तथा प्रियाप्रिय मधुरादि रसों की गर्धा याने लोभ भी नहीं करें एवं प्रियाप्रिय દુર્ગધ ગંધમાં અત્યંત આસક્ત થવું નહીં. તથા રાગદ્વેષ પણ કરવો નહીં. આ પ્રમાણે ઉક્ત સર્વવિધ પરિગ્રહત્યાગ રૂપે પાંચમાં મહ વ્રતની આ ત્રીજી ભાવના સમજવી.
હવે એજ સર્વવિધ પરિગ્રહત્યાગ રૂપે પાંચમા મહાવ્રતની ચોથી ભાવનાનું નિરૂપણ ४२१० माटे ४ामा माये छ,-'अहावरा चउत्था भावणा' सविध परियइत्या ३५ પાંચમાં મહાવ્રતની ત્રીજી ભાવનાનું નિરૂપણ કરીને હવે ચોથી ભાવનાનું નિરૂપણ કરતાં ४९ छे है-'जिव्भाओ जीवा मणुण्णामणुण्णाई रसाई अस्सायए' ७॥ धन्द्रियथी ७१ અર્થાત્ બધા પ્રાણિ મને જ્ઞાનેરૂ એટલે કે પ્રિય અપ્રિય બધા પ્રકારના મધુરાદિ सोनु मास्वाहन ४२ छ. 'तम्हा मणुण्णामणुण्णेहिं रसेहिं नो सज्जिज्जा' तेथी निन्थ भुनिय (प्रय भप्रिय ४२४ ४२ भ७२।दिरसामा मासत नही भने 'जाव नो विणिघायमावज्जिज्जा' यावत् प्रिय प्रिय मधुराति २सामा मनु२४त ५ नही. तय॥ પ્રિય અપ્રિય મધુરાદિ રસમાં ગર્ધા એટલે કે લેભ પણ કરે નહીં અને પ્રિય અપ્રિય
श्री मायासंग सूत्र:४