________________
ફેબ્રુઆરી, ૨૦૧૩ પ્રબુદ્ધ જીવન
૩૧ કાર્ય સુંદર હોય તેમને સૌથી મોટું પુસ્તક મળે લેતો શબ્દ જીવંત છે. જો બાળકને નાનપણથી આપીને વિદ્યાર્થીમાં હોંશ અને આનંદ પૂર્યા છે. અને પછી ઊતરતા ક્રમમાં દરેક બાળકને ઈનામમાં વાંચવાની ટેવ પડેલી હોય તો તેનું જ્ઞાન વિશાળ શરૂઆતમાં અમને પુસ્તકો મળ્યાં હતાં તેમાં મને પુસ્તકો મળે. દર વર્ષે યોજાતા વાલીસંમેલનમાં બને છે. અભ્યાસમાં ચાલતા વિષયો પણ તેને “રમતાં રામ હરક્યુલિસ”, “સૂરજ અને શશી' અને બાળકોને ઈનામ અપાય એટલે બાળક રાજી અને સહેલા થઈ પડે છે. તેનું ઉત્તમ માણસ તરીકેનું ‘સમજુ બકરી’ તેવાં પુસ્તકો મળ્યાં હતાં તે વાલી પણ ખુશ. પુસ્તકોનો પ્રસાર થાય એટલે ઘડતર થતું રહે છે.
વાંચવામાં મને ખૂબ જ મજા આવી અને તેમાંથી દરાબહન અને પ્રફુલ્લભાઈ પણ સંતોષ વ્યક્ત પુસ્તકાલયો શરૂ કરી દેવા સહેલાં છે, પરંતુ સારા વિચારો પણ મેં મારા વર્તનમાં અમલમાં કરે. વર્ષ દરમિયાન જે બાળક સાથે સૌથી વધુ તેને ધબકતાં રાખવાનું કામ ઘણું કપરું છે. મૂક્યાં હતાં. પુસ્તકો વાંચ્યા હોય તેમને સર્વોત્તમ ઈનામ મળે અલબત્ત, જે સંસ્થાના નેજા હેઠળ આ તમામ તો અમરેલી જિલ્લાના બગસરા ગામના નવી અને પછી. ઊતરતા ક્રમમાં દરેક બાળકને ઈનામ પ્રવૃત્તિ ચાલુ છે તે સોનલ ફાઉન્ડેશન માત્ર હળિયાદમાંથી રાગેશ્વરી અને ભાનુબહેન લખે છે, અપાય. એક વાત ખાસ નોંધવી જોઈએ કે કોઈ પુસ્તકાલય આપીને બેસી રહેતું નથી. બાળકોનો તમારા પુસ્તકાલયે અમારું જીવન જ બદલી નાંખ્યું. પણ બાળક ઈનામ વિના ન રહી જાય તેની ખાસ વાચનરસ કેળવાતો રહે, તેનો ઉત્સાહ ટકી રહે અમને તેમાંથી હાસ્ય, હિંમત, તાકાત, લાગણી, કાળજી રાખવામાં આવે.
એ માટે દરેક શાળાના વિદ્યાર્થીઓને પ્રોત્સાહિત પ્રેમ, હૂંફ આવા ઘણાં જ ઉમદા સંસ્કાર મળે છે. પુસ્તકાલયની આ પ્રવૃત્તિને એક મોટો ધક્કો કરવા માટે આ સંસ્થા દ્વારા શાળામાં વર્ષ અમે જ્યારે નિરાશા અનુભવીએ છીએ ત્યારે એક પુસ્તક જ માર્યો. પ્રફુલ્લભાઈ સુધા મૂર્તિનું દરમિયાન વસ્તૃત્વ, સુલેખન, વાર્તાવાચન, તમારા પુસ્તકાલયમાંથી પુસ્તક લઈ વાંચીએ છીએ પુસ્તક ‘સંભારણાની સફર” વાંચી રહ્યા હતા. એ ચિત્રકામ, કવિતાસર્જન જેવી અનેક સ્પર્ધાઓનું ત્યારે અમારી નિરાશા ક્યાં જતી રહે તે ખબરેય પુસ્તકમાંથી તેમને જાણવા મળ્યું કે સુધા મૂર્તિએ આયોજન થાય છે. આ ઉપરાંત જે બાળકો સૌથી નથી પડતી. આવું સરસ પીરસી અમારું જીવન ઈન્ફોસીસ ફાઉન્ડેશનના ઉપક્રમે ૧૦,૦૦૦ વધારે પુસ્તકો વાંચતાં હોય તેની યાદી તૈયાર ધન્ય બનાવ્યું છે. તેથી અમે તમારા ઋણી છીએ. પુસ્તકાલયો શરૂ કર્યા છે. આ વાંચીને તેમને થયું કરવામાં આવે છે. આ તમામ બાળકોને તમારું ઋણ અમારા પર છે, પરંતુ અમે ઈશ્વરને કે એમની પાસે તો મોટું ટ્રસ્ટ છે. એટલે તેઓ પ્રોત્સાહિત કરવામાં આવે છે.
પ્રાર્થના કરીએ છીએ કે તમોને ઈશ્વર નિરોગી ૧૦,૦૦૦ પુસ્તકાલયો ખોલી શકે. આપણે સોનલ ફાઉન્ડેશન દ્વારા જનાગઢ જિલ્લામાં જીવન અને આનંદ આપે એવી પ્રભુ પાસે હંમેશાં ૧૦૦ તો ખોલી શકીએ? બસ, પછી તો ૧૩૩૪, જામનગરમાં ૧૩૬૩, રાજકોટ પ્રાર્થના કરતાં રહીશું. પુસ્તકાલયની યાત્રા શરૂ થઈ ગઈ. બીજા દિવસે જિલ્લામાં ૧૨૦૦, સુરેન્દ્રનગરમાં ૧૦૦૦, કેવો પ્રેમ ? ખરેખર સોનલબહેનને ગૌરવ, તેમણે અખબારમાં વિગત આપી. પુસ્તકાલય માટે પોરબંદરમાં ૩૨૪, અમરેલીમાં ૮૦૦ અને આનંદ અને સંતોષ થાય તેવું કામ તેમના માતાશિક્ષકમિત્રોના પત્રો આવવા લાગ્યા અને માત્ર ચાર ભાવનગરમાં ૮૪૨ એમ ૬૮૬૩ જેટલાં પિતાએ કર્યું છે અને એંશીનો આંકડો વટાવ્યા મહિનામાં જ ૧૦૦ પુસ્તકાલયો શરૂ થઈ ગયા. પુસ્તકાલયો સ્થપાયાં છે. આ બધાં પુસ્તકાલયો પછી હજી પણ બન્ને દિવસ-રાત જોયા વિના
પ્રફુલ્લભાઈના ભાઈ હસમુખભાઈ શાહ શાળાઓમાં શરૂ કરાયાં હોવાથી શિક્ષકો અને સમાજ માટે કામ કરી રહ્યાં છે. સરકાર તેમને આઈ.પી.સી.એલ.માં ચેરમેન હતા. (મોરારજી આચાર્યનો પણ અણમોલ સહયોગ મળે છે. આ પદ્મશ્રી કે એવો કોઈ પુરસ્કાર આપે કે ન આપે, દેસાઈ જ્યારે વડા પ્રધાન હતા ત્યારે તેઓ તેમના પુસ્તકાલયોમાં પુસ્તકોની પસંદગી કાળજીપૂર્વક લાખો બાળકોનો તેમને મળેલો પ્રેમ કદાચ કોઈ સેક્રેટરી હતા.) તેમણે પ્રફુલ્લભાઈને પોરસ ચઢાવ્યું થાય છે. સંસ્થા દ્વારા સત્ત્વશીલ અને ઉત્તમ પુસ્તકો પણ એવોર્ડ કરતાં ચડિયાતો છે. કે ૧૦૦થી સંતોષ નહિ રાખવાનો, આપણે અપાય છે.
(બાળકોએ લખેલા ૨૫ હજાર પત્રોમાંથી ૧૦૦૦ પુસ્તકાલયો કરીશું. એક કાર્યક્રમમાં કેવો છે બાળકોનો પ્રતિસાદ? બાળકો ટીવીને પસંદ કરેલા પત્રો આધારિત અને ડૉ. દિન મોરારીબાપુ આવ્યા અને તેમણે આ પ્રવૃત્તિને ચોંટી રહે છે કે તેમને વાંચવામાં રસ નથી એવું ચુડાસમા સંપાદિત પુસ્તક “વહાલનું સરનામું 'નું પ્રોત્સાહન આપ્યું.
માનતા લોકોની આંખો ઊઘડી જાય તેવો પ્રચંડ ૩૦મી ડિસેમ્બરે સાવરકુંડલામાં લોકાર્પણ થયું એવું કહેવાય છે કે તમે સાચી ભાવનાથી પ્રતિસાદ આ પુસ્તકાલયોને મળ્યો છે. પ્રફુલ્લદાદા છે. આ પુસ્તક ગુજરાતી ભાષા અને પ્રજા બન્નેમાં સમાજ માટે કોઈ સમ્પ્રવૃત્તિ કરો તો ચારેય અને ઈન્દિરાદાદીને આ બાળકોએ ૨૫,૦૦૦ નોખી ભાત પાડનારું બન્યું છે.) દિશામાંથી આપોઆપ સહયોગ મળી જ રહેતો પત્રો લખીને પોતાનો આનંદ વ્યક્ત કર્યો છે. કોઈ વાચકને જો ઈન્દિરાબહેન અને હોય છે. અહીં પણ એવું જ થયું. સમાજમાંથી ભાડેર ગામની એક બાળા ચેતના ખુંટ પત્રમાં પ્રફુલ્લભાઈ શાહનો સંપર્ક કરવો હોય તો તેઓ, વિવિધ જગ્યાએથી આ દંપતીને સહયોગ મળતો લખે છે, આમ તો અમે નાના છીએ એટલે તમને સોનલ ફાઉન્ડેશન, ‘પ્રશાંત', ગાંધી સોસાયટી, જ રહ્યો. પુસ્તકાલયની આ પ્રવૃત્તિએ લાખો શું કહેવાના? પરંતુ તમે જે અમારી શાળામાં મુ. સાવરકુંડલા, જિલ્લો, અમરેલી-૩૬૪૫ ૧૫. બાળકોને વાચનની ટેવ પાડી. ઈન્દિરાબહેન અને કસ્તુરીરૂપી પુસ્તકો આપ્યાં તેનો આભાર હું ફોન નં: ૦૨૮૪૫-૨ ૨૪૬ ૩૫ અને પ્રફુલ્લભાઈ કહે છે, “પુસ્તકો તો જ્ઞાનનો ખજાનો શબ્દોમાં વર્ણવી શકતી નથી, પરંતુ એટલું જરૂર ૦૨૮૪૫-૨૪૨૬૯૩ પર સંપર્ક કરી શકાય. છે. પુસ્તક ભલે નિર્જીવ વસ્તુ છે, પણ તેમાં આકાર કહીશ કે તમે અમારી શાળાને અવનવાં પુસ્તકો
