________________
પ્રબુદ્ધ જીવન
જૂન, ૨૦૧૩ સંપ્રદાયના પુસ્તકો વેચાય!! અને પ્રચાર પણ થાય!!
ઇતિહાસ અને શાસ્ત્ર તરફ દૃષ્ટિ કરીએ તો ભગવાન ઋષભદેવની ધર્મ એક, પણ દરેક સંપ્રદાયની સંવત્સરી જુદી. સન ૨૦૧૨માં ઉપસ્થિતિમાં મરિચીએ નવો પંથ સ્થાપ્યો હતો. ભગવાન મહાવીરની પાંચ સંવત્સરી? જૈનેતરવર્ગ પૂછે, ‘તમે કઈ સંવત્સરીવાળા?' કારણકે ઉપસ્થિતિમાં ગણધરોએ સમજાવ્યા છતાં ભગવાન મહાવીરના જમાઈ આપણું ‘
મિચ્છા મિ દુક્કડમ્' પ્રસિદ્ધ છે. જૈન મિત્રોને આ “મિચ્છા મિ જમાલીએ નવો પંથ સ્થાપ્યો હતો. દુક્કડમ્” શબ્દ સંવત્સરીમાં પહોંચાડવો એવો શિષ્ટાચાર અજેનો સમજે મહાવીર પ્રભુની પાટે પાંચમા ગણધર સુધર્મા સ્વામી બિરાજ્યા, છે. સરકાર કહે, ‘તમારે કોની સંવત્સરીની રજા જોઈએ છે? કઈ એટલે વર્તમાનમાં જે જૈન સાધુઓનો પરિવાર છે તે સઘળો સુધર્મા સંવત્સરીએ કતલખાના બંધ
સ્વામીનો પરિવાર છે. રાખવા? એક મત થઈને આવો, | કૂપમંડૂક માનવીને તત્ત્વની વાત કરવાનો કોઈ અધિકાર નથી | ભદ્રબાહુ સ્વામીના સ્વર્ગવાસ ત્યાં સુધી બધાંની બધી સંવત્સરીએ | ‘‘આનંદઘનના સમયે તપાગચ્છના ‘‘દેવસુર’’ અને ‘‘અણસુર’’ એ | પછી શ્વેતાંબર દિગંબર બે ભાગ ભલે હિંસા થતી?” ઈસ્લામધર્મી | બે મોટા પક્ષભેદ ચાલતા હતા. સાગરગચ્છનું પણ એ વખતમાં ખૂબ
પયા એટલે મહાવીરના ભાઈઓ કહે છે, “અમારા ધર્મમાં | જો ર હતું. વળી શ્વેતાંબર મતિપુજકમાંથી જદા પડીને લં કામત અને નિર્વાણના ૬૦૯ વર્ષ પછી એટલે ચાર પત્નીની મંજૂરી છે, પણ | અન્ય મત નીકળ્યા હતા. એમની સાથે પણ વિરોધ ચાલતો હતો. વિ.
વિક્રમ સંવત ૧૩૯માં અમારી ઈદ તો એક જ છે.” સં. ૧ ૬ ૧૭માં ધર્મસાગરે તપાગચ્છ જ સાચો અને બીજા બધા ગચ્છ રથવીપુરમાં દિગંબર મતનો શીખભાઈઓ કહેશે, ‘ભલે અમે | ખોટા એમ જણાવી ઉગ્ર પ્રહાર કરતા ગ્રંથો રચ્યા; જેને કારણે જૈન
પ્રારંભ થયો. આ પંથના સ્થાપક કટાર રાખીએ પણ અમારી
| સમાજમાં ગચ્છ વચ્ચે અશાંતિ જાગી. ‘મિરાતે અહમદી'માં પણ જૈન, શિવભૂતિ વિશે એક કથા લગભગ ગુરુનાનક જયંતિ એક છે.” આવું સમાજમાં ૮૪ ગચ્છ અસ્તિત્વમાં હતા, એવી નોંધ મળે છે. અસવા
આ પ્રમાણે છે: જ રામનવમી, જન્માષ્ટમી, | ગચ્છ, જરાવલ ગચ્છ, કંકરા, છે રંટીઆ, ભરૂચા, આનપૂજા,
શિવભૂતિ સંસાર ક્ષેત્રે એક મહાશિવરાત્રી, બુદ્ધ જયંતિ, આ અઢાવૈયા, કોડવીઆ, વેકોદીઆ, રહમ સાલીચા, મોડાસીઆ,
મોટા-મહાન યોદ્ધા હતા. રાજાના બધાં શુભ દિવસો એક જ દિવસે. વાસીઆ, કચ્છપાલીઆ, ઘોઘાવાલ, વડોદરીઆ, ખંભાતીઆ,
માનીતા હતા. એક વખત રાત્રે અને અતિ શુભમાં માનનારા બ્રહ્મના, ઝાલોરા, ભૂખડીઆ, ચિતોડા, બાપરવાલ, મોઢાહદીઆ,
ઘરે મોડા આવ્યા, અને પત્નીને જૈનોની સંવત્સરી પાંચ? જૈન યુવા સાખોદ્રા, કુંજડીઆ, કનીસા વગેરે જૈન સમાજના ગચ્છની નોંધ એમાં
ગુસ્સો આવ્યો, અને એણે વર્ગને શું ઉત્તર આપવો? આવા છે. આવા ગચ્છમાં રચ્યાપચ્યા રહેતા અને વાડાબંધીના યુદ્ધમાં પોતાની
પોતાની સાસુને એટલે મતમતાંતરો છે એટલે જ તો આ વીરતા દાખવનારાઓ ભણી આનંદઘન સ્પષ્ટ શબ્દોમાં પ્રહાર કરે
શિવભૂતિની માતાને દરવાજો વર્ગ પોતાના જૈન ધર્મથી વિમુખ છે. તેઓ કહે છે કે સંકુચિત વાડાબંધીમાં ખૂંપેલા એમના મુખમાં
ખોલવાની ના પાડી. દરવાજો ન થતો જાય છે. જૈનેતર સમાજ પાસે | અનેકાંતવાદની વાત કેવી વરવી લાગે છે ! ગચ્છના પેટાભેદને જાળવી |
ખોલ્યો એટલે બહારથી આપણે હાંસીપાત્ર થઈ રહ્યા છીએ, | રાખીને પોતાનું માન, મહત્ત્વ અને ગૌરવ વધારવાની તરકીબો |
શિવભૂતિએ પૂછ્યું, ‘હવે આ છતાં આ દિશામાં કોઈ પ્રતિષ્ઠિત કરનારાઓ અને બીજા ને હીણા બતાવનારાઓ સામે
મોડી રાત્રે હું ક્યાં જાઉં?' ત્યારે જૈન શ્રાવક-શ્રાવિકા કે સાધુ-સાધ્વી આનંદઘનજીનો પ્રકોપ ફાટી નીકળે છે. આવા કૂપમંડૂક માનવીને
માતાએ અંદરથી જ ગુસ્સામાં કહ્યું નેતૃત્વ લેવા તૈયાર નથી? ! તત્ત્વની વાત કરવાનો કોઈ અધિકાર નથી, એમ તેઓ કહે છે.''
કે, “જા જે ઘરનો દરવાજો ખુલ્લો પચાસેક વર્ષ પહેલાં આવો પ્રયત્ન | ડૉ. કુમારપાળ દેસાઈ લિખિત ‘મહાયોગી આનંદઘન'માંથી
હોય ત્યાં જા.” શિવભૂતિ ગામમાં થયેલો, પરિણામ ન આવ્યું એટલે
નીકળ્યા. બધાં ઘરના દરવાજા વર્તમાનમાં ચૂપ બેસવાનું?
બંધ હતા, માત્ર એક ઉપાશ્રયનો દરવાજો ખૂલ્લો હતો. શિવભૂતિ ત્યાં માણસની પ્રજ્ઞા વધે એટલે બુદ્ધિ મંથનમાંથી નિજી મત જન્મ, આ ગયા અને જૈન સાધુઓની રાત્રિચર્યા અને દિનચર્યા જોઈને પ્રભાવિત મત આગળ જતાં ‘આગ્રહ’માં દૃઢ બને, આ આગ્રહમાંથી “અહં'નું થયા અને ત્યાં જ આચાર્ય આર્યણથી દીક્ષિત થયા. બધું કર્યું, પણ સર્જન થાય, આ અહં વિસ્તરે એટલે નવા સંપ્રદાયનો જન્મ થાય. એમાંથી રાજાએ વીરતાના ઈનામ તરીકે શિવભૂતિને એક રત્નજડિત કાંબળો ગુણપૂજા ગૌણ બને અને વ્યક્તિપૂજા પ્રધાન બની જાય, અને આપ્યો હતો, તેના તરફનો એમનો મોહ છૂટતો ન હતો. એક વખત અનુયાયીઓ તો અતિ ભક્તિભાવે “સ્વ” બુદ્ધિ છોડી એ “પર” બુદ્ધિથી શિવભૂતિ ગોચરી વહોરવા બહાર ગયા હતા ત્યારે એમની ગેરહાજરીમાં જ દોરવાતા જાય. આમ વર્તુળો મોટા થતા જાય.
ગુરુએ એ રત્નકંબલના ટુકડે ટુકડા કરી નાખ્યા. શિવભૂતિ ગોચરી • ૧ વર્ષનું લવાજમ રૂા. ૨૦૦/-(U.S. $ 20) • ૩ વર્ષનું લવાજમ રૂા. ૫૦૦/-(U.S. $ 50) • ૫ વર્ષનું લવાજમ રૂા. ૯૦૦/-(U.S. $ 80).
• ૧૦ વર્ષનું લવાજમ રૂા. ૧૮૦૦/-(U.S. $180)
