________________
જુલાઈ ૨૦૧૩
પ્રબુદ્ધ જીવન
સંઘમાંથી કોઈ વર્ગે એની ખાસ
અઢીસો પાનાના અંગ્રેજી પુસ્તકનું નોંધ નથી લીધી, લીધી હોય તો આ આગામી પર્યુષણ પર્વ નિમિત્તે પ્રકાશન પણ કર્યું. ગ્રંથ પ્રત્યેક સંપ્રદાયના પ્રત્યેક સ્ટ-સપ્ટેમ્બરનો સંયુક્ત અંક
આ ઈન્સ્ટિટ્યૂટના સ્થાપક જૈનના ઘરે, હિંદુઓ જેમ ભગવદ્
સોમૈયા પરિવાર અ-જૈન અને ગીતા કે અન્ય ધર્મી પોતાના ધર્મના
પુસ્તકના એક સંપાદક ડૉ. ગીતા પ્રતિનિધિ ગ્રંથને રાખે છે એમ
DIVUZZLE
મહેતા અ-જૈન અને બીજા રાખ્યો હોત.
કોકિલા શાહ જેન. લગભગ બે-ત્રણ વર્ષ પહેલાં | શીર્ષકથી સપ્ટેમ્બરે બીજીના પ્રગટ થશે | મને ખ
મને ખબર નથી કે “સમણ મુંબઈમાં મારે આ “સમણ સુત્ત' | આ વિશિષ્ટ અંકનું સંપાદન અગમ ગ્રંથોના અભ્યાસી
સુત્ત' ઉપર આવો સેમિનાર કોઈ ઉપર વક્તવ્ય આપવાનો પ્રસંગ
જૈન સંસ્થાએ કર્યો હોય કે કોઈ ઊભો થયો હતો, ત્યારે મારું ડૉ. રશ્મિકુમાર જે. ઝવેરી કરશે
ઉપાશ્રયમાં કોઈ એક સંપ્રદાયના વક્તવ્ય પૂરું થયા પછી પ્રમુખ
ભગવાન મહાવીર સ્વામીના ઈન્દ્રભૂતિ ગોતમ આદિ અગિયાર મુનિ ભગવંતોએ ‘સમણ સુત્તમ્' મહાશયે કહ્યું કે, આ સમણ ગણધરો હતા. તેઓ સો વેદોના પ્રકાર પંડિત હતા પણ આ દરેકના |
ઉપર દીર્ઘ વ્યાખ્યાન આપ્યું હોય. સુત્ત'માં અમારા સંપ્રદાયના વચનો મનમાં એક સંદેહ-શંકા હતી. ભગવાન પોતાના પ્રત્યક્ષ
આવું અગર જ્યાં જ્યાં થયું હોય નથી એટલે અમને માન્ય નથી.’ મેં જ્ઞાનથી-કેવળજ્ઞાનથી આ બધાંની શંકા દૂર કરે છે. એટલે ઈન્દ્રભૂતિ
એ સર્વેને મારા કોટિ કોટિ વંદન. કહ્યું કે, “સમણ સુત્ત આપણાં ગૌતમ અને આ અગિયાર પંડિતો પોતપોતાના શિષ્યો સાથે
આ સમણ સુત્ત' સર્વ જૈન પ્રાચીન ગ્રંથોનું દોહન છે, જ્યારે ભગવાનના શિષ્યો બની જાય છે. આજ પાછળથી ગણધર બને છે
સંપ્રદાયના જ્ઞાનનો ખજાનો છે, તમે કહો છે એ સંપ્રદાયનો જન્મ અને ગણધરવાદની સ્થાપના થાય છે.
બધાં જૈન સંપ્રદાયના જ્ઞાનનું જ હમણાં ૧૫૦-૨૦૦ વર્ષ પહેલાં
એ માં પ્રતિનિધિત્વ છે. એ થયો છે. પણ તમારા જે વચનો ભગવાન મહાવીર ગણતંત્રના વાતાવરણમાં ઊછર્યા હતા. સત્તા
અત્તરના પુમડાં જેવો છે. પ્રત્યેક જેમાંથી અવતર્યા એ મૂળ તત્ત્વો તો અને સંપત્તિના વિકેન્દ્રીકરણનો સિદ્ધાત એ ગળથૂથી જ ; અને સંપત્તિના વિકેન્દ્રીકરણનો સિદ્ધાંત એ ગળથુથી જ શીખ્યા હતા.
ઘરમાં આ ‘સમણ સુત્ત' ગ્રંથનું એમાં છે જ.' જે મોહને છોડવાનું એમણે સાધુસંઘને નવ ગણોમાં વિભક્ત કરી તેની વ્યવસ્થાનું
હોવું એટલે તમારું “જૈન એકતા” અને અનેકાંત દૃષ્ટિને અપનાવવાનું વિકેન્દ્રીકરણ કરી દીધું. ઈન્દ્રભૂતિ આદિ અગિયાર શિષ્યોની ‘ગણધર'
માટેનું મહા પ્રદાન અને સાબિતી. તીર્થકરે કહ્યું છે એ જ “મોહને |રૂપે નિમણૂક કરી. (ઈન્દ્રભૂતિ ગૌતમ કૂળના હતા એટલે એ
એ હશે તો એના વાંચનથી આપણે વળગીએ છીએ. ‘ગૌતમસ્વામી' તરીકે ઓળખાયા.) પ્રથમ સાત ગણોનું નેતૃત્વ પ્રથમ
ભવિષ્યની પેઢી સંપ્રદાયના તો જૈન એકતા માટે અ-જૈન સાત ગણધરોને સોંપ્યું. આઠમા ગણનું નેતૃત્વ અકંપિત અને અચલ
વાડાથી મુક્ત થશે, ત્યારે, ક્યારેક વિનોબાજીનું આ “સમણ સુત્ત' મહા | તથા નવમા ગણનું નેતૃત્વ મેતાર્ય અને પ્રભાસને સોંપીને સંયુક્ત |
જૈન એકતાનો સૂરજ નક્કી ઊગશે યોગદાન.
નેતૃત્વની જે વ્યવસ્થા કરી એનું જ નામ છે ગણધરવાદ. બીજા અ-જૈનના યોગદાનને | આ અગિયાર પંડિતોના અગિયાર પ્રશ્નોના ભગવાન ઉત્તર આપે |
જેન એકતા માટે આ અ-જૈન જોઈએ. મુંબઈ-ઘાટકોપરની કે. જે. છે એનું પ્રશ્નોત્તર શૈલીમાં આચાર્ય જિનભદ્રગણિ ક્ષમાશ્રમણે મહાનુભાવ અને આ સંસ્થાને સોમૈયા સેન્ટર ફોર સ્ટીઝ ઈન |વિશે ષાવશ્યક ભાષ્યમાં ‘ગણધરવાદ'ના નામથી વર્ણન કર્યું છે. આ| આપણે વંદન કરીએ. જે ન જૈનિઝમે આ સમણ સુત્ત' ઉપર અગિયાર પ્રશ્નોત્તરમાં સમસ્ત જૈનદર્શનનો સાર આવી જાય છે. એકતાના અભિયાનમાં આ અત્રણ દિવસનો સેમિનાર રાખ્યો,
આત્મા, નવ તત્ત્વ, પંચાસ્તિકાય, કર્મવાદ, પુણ્ય-પાપ-બંધન-મુક્તિ, જેનોએ ઉગતા સૂરજના પ્રથમ અને ભારતના વિવિધ પ્રાંતોમાંથી
દેવ અને નારકોની ચર્ચા આદિ દ્વારા જૈનદર્શનનું હાર્દ એટલે કિરણોને પ્રગટાવવાનું પુણ્ય કર્મ વિદ્વાનોને નિમંત્રી આ સમણ
ગણધરવાદ. સુત્તનાના વિવિધ વિષયો ઉપર બે
gધનવંત શાહ દિવસનો સેમિનાર યોજ્યો અને | ઓ અંક એક અલભ્ય ધ્યાત્મિક સંભારણું બની રહેશે
drdtshah2hotmail.com Various Facets of જેમને આ અંકની નકલો પ્રભાવનાથે જોઈતી હોય તેઓ
(‘સમણ સુત્તમ્'-યજ્ઞ પ્રકાશન, SAMANSUTRA' and sell શ્રી મુંબઈ જેન યુવક સંઘના કાર્યાલયનો સત્વરે સંપર્ક કરે.
ભૂમિપુત્ર, હુજરાતપાગા, વડોદરા૩૯૦૦૦૧.)
