________________ Regd. With Registrar of Newspapers for India No. MAHBIL/2013/50453 Patrika Channel sorting office Mumbai-400 001 On 16th of every month + Published on 16th of every month & Posted at Regd. No. MH/MR/SOUTH-379/2013-15 PAGE No. 44 PRABUDHH JEEVAN DECEMBER 2013 નંદધામ ખારોઈ (ભચાઉ-કચ્છ) સ્થિત ‘આનંદધામ'માં પંથે પંથે પાથેય હોય, કચ્છનું રસોડું બંધ હોય ત્યારે આ બેનકુદરત ખોળે રહેવાનું બન્યું. નિસર્ગના એક ખૂણે ભાઈની જોડી આવી ચડે તો એમની સેવિકા સલમા શાંત વાતાવરણમાં વસેલા આ આરોગ્યધામથી પ્રત્યુત્તર આપ્યો, ‘બેન, ચા બનાવું છું, ચા તો પણ એ જ રીતે હસતા મુખે બે ટંક રસોઈ બનાવીને તાજપને સંગાથે લઈ બસની મુસાફરીનો આનંદ આ હરતા-ફરતા “સાધુને જમાડીને જ જંપે ! જોઈએ ને?' વળી, એ જ આનંદ સાથે ‘ચા’ ઉઠાવતી, પોતપોતાની દુનિયામાં મસ્ત એવા સાથી ‘માલિક તેવા સેવક !' ઉકાળવામાં પરોવાયા. મને આ ક્ષણે ડૉ. ધનવંત મુસાફરોની સંગાથે મોટી ખાખર સુધી ક્યારે ક્યારેક પૈસાની જરૂર હોય તો મનસુખભાઈ શાહના ‘પ્રબુદ્ધ જીવનમાં પ્રગટ થયેલ લેખના પહોંચાઈ ગયું તેનું ભાન ન રહ્યું. મોટી ખાખરમાં પાસે આવીને 200-400 રૂા. માંગી લે. ‘નેકી ‘તાંસળીવાળા બાબા' યાદ આવી ગયા. રહેતા મારા મિત્ર ગુણવંતીબેનના ઘરે પહોંચતા કર ઔર કુએ મેં ડાલ'ની મનોવૃત્તિ ધરાવતા આ | રાજીબેન વિશે જાણવાની ઉત્કંઠા વધતી રહી. મધ્યાહ્ન વેળા થઈ. જમતી વખતે રસોડામાં મોટા પતિ-પત્ની તો એ વાત ભૂલી ગયા હોય ત્યારે મારા કુતૂહલને સંતોષતા ગુણવંતીબેન અને કુકરમાં વઘારેલા ભાત જોયા. મને થયું બે-જણના ઓચિંતો આ અવધૂતોનો કાફલો ચડી આવે અને મનસુખભાઈ કેનિયાએ જણાવ્યું કે આ બંને બેનઆ ઘરમાં આટલા બધા ભાત કોના માટે બનાવ્યા આવીને સીધા મનસુખભાઈના હાથમાં થોડા થોડા ભાઈ વર્ષોથી અહીં આવે છે, મૂળ ઝરપરા ગામના હશે ? ત્યાં મારા આશ્ચર્ય વચ્ચે અડધી બળી ગયેલી કમાવીને ભેગા કરી સાચવી રાખેલી ચીમળાયેલી છે, ભાઈને પતરાના ડબ્બામાંથી સૂપડી, નાના એવી થાળી જમીન પર મૂકાયાનો અવાજ નોટો આવીને પડે, ખૂબ આનાકાની છતાં તે પૈસા સંભળાયો, જે થાળીમાં એ બધા ભાત સજાવી પરત કરીને જ જાય, ગૌરવભેર પાછા ફરતા એ દેવાયા. પગલાં એ જ મસ્તીથી પતરાના ડબ્બાને લઈ | મારી નજર થાળી પરથી એને લઈને આવનાર ચાલતા થઈ જાય...દીન બની બીજાના ઉપકારોની બહેન પર પડી. વિખેરાયેલા વાળ, મેલા-ઘેલા | ગીતા જૈન નીચે દબાયેલા રહેલા લોકો કરતા આવા કપડાં, ઝરીવાળો પણ જૂનો એવો ચણિયો, ગૌરવભેર જીવતા મિડિયાભાઈ માટે સ્વાભાવિક ડબ્બા જેવા ઘર ઉપયોગી સાધનો બનાવવાની કોઈએ આપેલ હોય તેવું જુનું ઢીલું બ્લાઉઝ અને રીતે જ માન થઈ આવે છે. સારી ફાવટ છે. ‘મુંબઈ સમાચાર'ની લોકપ્રિય અડધીપડધી સાડીમાં શરીર ઢાંકતી એક સ્ત્રી ઊભી કોલમ ‘કહાં ગયે વો લોગ'માં સ્વ. કિશોરભાઈ | રાજી (ખુશી/happy) અને મિઠિયાભાઈ હતી. વિષાદ પમાડે તેવી સ્થિતિ ધરાવતી એ પારેખ કેટલાંય કલા અને કૌશલના ધણી વાતો (મધુરsweet) નામ પણ કેટલા સૂચક છે ! બહેનનો ચહેરો આનંદ સાગરમાં જાણે હિલોળા મીરા કથિત ‘રામ રાખે તેમ રહીએ'ને સાર્થક સાકાર કરતા એ સ્મરી આવ્યું. લઈ રહ્યો હતો. નામ પૂછતાં-કહ્યું, ‘હું રાજી !' કરતાં આવા લોકો આપણને કેટલું બધું શીખવી આ બેન-ભાઈ એક ગામથી બીજે ગામ ફરતા હું તો ગુણવંતીબેન અને રાજીબેનની નિશબ્દ રહે. કોઈ એક આશ્રયસ્થાન શોધી લે. બહેન ત્યાં જાય છે. કેટલું બધું મળ્યું હોવા છતાં ફરિયાદોની આપ-લે જોઈ અવાક્ જ થઈ ગઈ ! યાદી તૈયાર રાખનારા માણસ કશું ન હોવા છતાં બેસે, ભાઈ ગામમાં ફરીને કામ કરે જે થોડુંએ દિવસે સાંજે થોડું ચાલીને પાછા ફર્યા ત્યારે ઘણું મળે એમાં તેમની જીંદગીનું ગુજરાન ચાલે. આનંદમાં રહેનાર આવા લોકોની નોંધ પણ લેતો બે ઓટલા પર રાજીબેન અને બીજા એક ભાઈ નથી. સુખ માટેની દોટમાં અમૂલ્ય આનંદને ગુમાવી મોટી ખાખરમાં આવે ત્યારે ગુણવંતીબેનના ઘર ભરનિદ્રામાં પોઢી રહ્યા હતા. એ.સી. રૂમમાં પણ બેસનાર ખરો ધનિક છે કે પછી કશું ન હોવા પાસે ઓટલા પર બેસે. બંને વખતનું ગરમ કોઈ આટલી નિરાતથી ઊંઘી નથી શકતો એવા છતાં સુખી આનંદિત રહેનાર આવા રાજીબેન અને ભોજન ગુણવંતીબેન જમાડે. જે ગામમાં જે મળ્યું સ્ટ્રે સટેન્શનના આ સમયમાં આ બન્ને જણા મિઠિયાભાઈ ધનિક છે? આખરે આપણી દોટ તે ખાઈ-લઈ આ બેન-ભાઈની જુગલજોડી ખુલ્લા આકાશની નીચે કોઈકના ઘરના ઓટલે આનંદથી મહાલ્યા કરે. આ લોકોને અપરિગ્રહના શાંતિ અને સુખ માટેની જ હોય તો તે લક્ષ્ય (સાધ્ય) પોટલીમાં બંધાઈ જાય અને તેને સાચવવાની કે કોઈ પાઠ શીખવાની જરૂર ખરી? પ્રથમ સ્થાને હોવું જોઈએ-સાધન નહિં. ચોરાઈ જવાની કોઈ ચિંતા ન હોય એવા જીવન પટ પર ઓચિંતા મળી જતા આવા લોકો અલગારી એવા આ બેન-ભાઈ ઘણીવાર તો અસબાબની આસપાસ સૂતા હતા. મને થયું કેવું ખરેખર આનંદસભર વિસ્મય લોકમાં લઈ જાય પંદર-પંદર દિવસ સુધી રોકાય. બે વખતનું ગરમ વિશિષ્ટ યુગલ છે આ ! પછીથી ખબર પડી કે એ છે. મને થયું હું એ કે આનંદધામથી બીજા ભાણું મળ્યા કરે. આ દંપતી જયારે મુંબઈના ઘરે બેન-ભાઈ હતા. આનંદધામ પાસે આવી પહોંચી હતી. * * બીજે દિવસે સવારે પૂજા કરવા નીકળી ત્યારે સરનામાં વૃJરેના માણ 12, હીરા ભુવન, કુણાલ જૈન ચોક, વી. પી. થોડી સૂકાયેલી ડાળીઓ ભેગી કરી એની પર નાની રોડ, મુલુંડ (વેસ્ટ), મુંબઈ-૪૦૦ 080. વાટકી મૂકી રાજીબેનને ચા બનાવતા જોયા. સોનું સુખનું સરેનામું Mob. : 9969110958 પૂછ્યું, ‘શું કરો છો ?' સ્મિતવાળા ચહેરાએ E-mail ID: geeta_1949@yahoo.com Postal Authority Please Note: If Undelivered Return To Sender At 33, Mohamadi Minar, 14th Khetwadi, Mumbai-400004. Printed & Published by Pushpaben Chandrakant Parikh on behalf of Shri Mumbai Jain Yuvak Sangh and Printed at Fakhri Printing Works, 312/A, Byculla Service Industrial Estate, Dadaji Konddev Cross Rd, Byculla, Mumbai-400 027. And Published at 385, SVP Rd., Mumbai-400004. Temporary Add.: 33, Mohamadi Minar, 14th Khetwadi. Mumbai-400004. Tel.: 23820296. Editor: Dhanwant T. Shah. જી. સી. સી કરોડો લોડો, કાકડી, કોડા ડી ડી ડી
