________________
૭૨
પ્રબુદ્ધ જીવન: ગણધરવાદ વિશેષાંક
ઓગસ્ટ-સપ્ટેમ્બર, ૨૦૧૩
( ચાણોદ-કરનાલીના મહારાજ
'સંકી સંતરૂમી અને અનેકવાદ - તુલસીદાસ આખી રાત મુસાફરી . પાસે ગયા અને હૈયું ઠાલવ્યું.
કરીને ‘ભાઈ’ પાસે પાછા આવ્યા, જ કેવી મોટી ભૂલ કરી? આવેશમાં
સૂફી સંત રૂમીને એ વખતના ધમધ મુલ્લાઓએ પ્રશ્ન તા ૨
સંત રૂમીને એ વખતના ધમાઘ મુલ્લાઆએ અભ| હતા. જ્યારે જયભિખ્ખએ બારણું * આવીને ભાઈને પુછયા વિના ઘર | કયાં કે અત્યારે ધર્મ સંબંધી જુદી જુદી ૭ ૨ માન્યતાઓ] .
- ૩૨ માન્યતાઓ ખોલ્યું, ત્યારે “તુલસીદાસ તેમના * છો નીકળી છે. એમને | પ્રચલિત છે. તમે કંઈ માન્યતાનો સ્વીકાર કરો છો અને શા| પગની આગળ ઢગલો થઈને ૪કેટલું દુખ થતું હશે ?
મધ મુલ્લાઓને રૂમી પ્રત્યે ખૂબ જ અણગમો હતો. પડ્યા. જયભિખ્ખએ એમને ઊભા : બીજી બાજ ગઇએ ભારે હૈયે |તેઓ આ પ્રશ્ન દ્વારા રૂમીને સાણસામાં લેવા માગતા હતા. | કર્યા, બાથમાં લીધા અને બાજુના * બબના અંતિમ સંસ્કાર કર્યા. | રૂમીએ કહ્યું, ‘હું બધી જ માન્યતાઓનો સ્વીકાર કરું છું,| રૂમમાં બેસાડ્યા. દૂધ અને નાસ્તો જ * તુલસીદાસની કોઈ ભાળ મળતી | કારણ કે દરેક માન્યતામાં સત્યનો અંશ છે.'
કરાવ્યા પછી તુલસીદાસ સ્વસ્થ જ નહોતી. જયભિખ્ખું અત્યંત મુલ્લાઓ મૂંઝાયા. ચિડાયા અને રૂમીને કહ્યું કે ‘તમે દંભી થયા, ત્યારે એમને એમના છે. વ્યથિત બની ગયા અને એમણે છો. પાખંડી છો.’
બહેનના અકાળ અવસાનની વાત » ‘ગુજરાત સમાચારના પ્રથમ પૃષ્ઠ | રૂમીએ કહ્યું, ‘તમારી વાતમાં સત્યનો અંશ છે, કારણ કે કરી. સાથોસાથ તુલસીદાસનાં * પર ટૂંકી પણ? માર્મિક જાહેરખબર હજુ સુધી હું પૂર્ણ થયો નથી એટલે મારામાં દંભ અને પાખંડ, કુટુંબીજનોને બીજા ખંડમાં જ * પ્રગટ કરાવી. એમાં લખ્યું, તો હોવાના જ ને !'
બોલાવીને તાકીદ કરી કે જો હવે ‘પ્રિય તુલસી, આ અનેકાંતવાદ નથી તો શું છે?
તમે શાંતિથી રહેવા માંગતા હો , : તું જ્યાં હોય ત્યાંથી પાછો
તો જ મારા તુલસીને હું પાછો . * આવ. મારી આવી મોટી ઉંમરે તું ક્યાં ચાલ્યો ગયો? બધી વાતનું બોલાવીશ.” ઘરના તમામ સભ્યો જયભિખ્ખની વાત સાથે સંમત જ * સમાધાન થઈ જશે.
થયા. -બાલાભાઈ”
ધીરે ધીરે સઘળી પરિસ્થિતિ શાંત થઈ. જયભિખ્ખું ખાસ બસ “ગુજરાત સમાચાર'ના પ્રથમ પૃષ્ઠ પર આ સમાચાર પ્રગટ કરીને તુલસીદાસના અને સોસાયટીના પરિવારજનોને લઈને થતાં જ પરિચિતો જયભિખ્ખને મળવા માટે દોડી આવ્યા. બાધા પૂર્ણ કરવા માટે માતાજીનાં દર્શને ગયા. જ જયભિખ્ખું (બાલાભાઈ) અને તુલસીદાસનો રામ-હનુમાનનો એ પછી જયભિખ્ખના અવસાન બાદ શ્રી જયભિખ્ખું સાહિત્ય * સંબંધ સહુ જાણતા હતા. સહુએ જયભિખ્ખને આશ્વાસન ટ્રસ્ટ દ્વારા યોજાયેલા એક વ્યાખ્યાનમાં જયભિખ્ખની તસવીર * આપવાનો પ્રયત્ન કર્યો. એ દિવસે રાત્રે બારેક વાગ્યાના સુમારે સમક્ષ તુલસીદાસે દીપપ્રાકટ્ય કર્યું, ત્યારે લેખક-સેવકના જ જયભિખ્ખું પથારીમાં બેઠા હતા અને એમની આંખોમાંથી ચોધાર સંબંધને જાણતા પરિચિતોનો કંઠ ભીંજાઈ ગયો હતો! 5. આંસુ ચાલ્યા જતા હતા! વાણી મૌન બની ગઈ હતી. ચહેરો પરિવારની વૃદ્ધિ થતાં તુલસીદાસ બોપલ વસવા ગયા, પણ . * ઝાંખો પડી ગયો. માથું વેદનાના ભારથી નમેલું લાગતું હતું. હજી પૂર્વ પરિચિતોને મળે, ત્યારે જયભિખ્ખનાં સ્મરણોનીઝ * જીવનમાં મેં પહેલી વાર (અને છેલ્લી વાર પણ) જયભિખ્ખની વણજાર આજે ૮૫ વર્ષે ય એમના મુખેથી અખ્ખલિત વહેવા * આંખમાં આંસુ જોયાં. જેમણે જિંદગીભર અનેક સંઘર્ષોનો હસતે લાગે. જ મુખે સામનો કર્યો હતો અને અનેક આઘાતોને સ્વસ્થતાથી રામ પ્રત્યેની હનુમાનની ભક્તિ વિશે મેં એક કથા લખી છે. = સહન કર્યા હતા, એ લેખક પોતાના આ સેવકને કારણે ભાંગી એનું શીર્ષક છેઃ “સ્વામીથી સવાયો સેવક.' એ શીર્ષક રચતી પડ્યા હોય એમ લાગતું હતું.
વખતે સ્મરણમાં તુલસીદાસ હતા. * રાત બેચેનીમાં પસાર થઈ.. ગુણધરવાદનું મહત્વ
(ક્રમશ:) - જયાબહેનને ચિંતા હતી કે આ | જિનભ જિનભદ્રગણિક્ષમાશ્રમણે ગણધરવાદની રચના દ્વારા 13
૧૩/બી, ચંદ્રનગર સોસાયટી, કડકડતી ઠંડીમાં તુલસીનું શું થતું |
ભગવાન મહાવીરની અનેકાંતદૃષ્ટિ, સર્વજ્ઞતા, ગમે - હશે? પછીના દિવસે વહેલી સવારે એવા સંશયોનું સમાધાન કરવાની ક્ષમતા, બીજાના
અમદાવાદ-૩૮૦૦૦૭. * પાંચ વાગ્યે ઘરનાં બારણાં પર કોઈ ||
ફોન: ૦૭૯ ૨૬૬૦૨૬૭૫. | મનને વાંચી લેવાની શક્તિ અને વાણીની મધુ રતા * ટકોરા મારતું સંભળાયું. ચાણોદ
મોબાઈલ : ૦૯૮૨૪૦૧૯૯૨૫. ઉપસાવી છે. આ ગણધરવાદનું મહત્ત્વ છે. કે કરનાલીના આશ્રમમાં થી
* * *
*
“ગુજરાત
* * * * * * * *
* * * * * * *