________________
ઓગસ્ટ-સપ્ટેમ્બર, ૨૦૧૩
પ્રબુદ્ધ જીવન: ગણધરવાદ વિશેષાંક
. એના ઉત્તરમાં હા, પાડતા હો
ભોજન કરવું? કેવી રીતે . * તો સુખનો આધાર દષ્ટ કારણો | ‘અનુત્તરયોની મહાવીર’ .
બોલવું? જે થી પાપકર્મ ન જ * ઉપર એક સરખો જ છે માટે ભગવાન મહાવીરની ચેતનાની $ળશ્રુતિ | બંધાય. કારણ કે ડગલે ને પગલે અદૃષ્ટ પુણ્ય-પાપને જ કારણ |
સર્વ ક્રિયાઓ દ્વારા કર્મ બંધાય | હિન્દી ભાષાના જાણીતા લેખક શ્રી વિરેન્દ્રકુમાર જેને માનીશું તો જ સમાધાન થશે. એમના પુસ્તક ‘અનુત્તરયોગી મહાવીર' જે ચાર ભાગમાં
છે તો શું કરવું? * બીજું હે અલભ્રાતા!| વહેંચાયેલું છે અને હિન્દી ભાષામાં લખાયેલું છે, એમાં |
| ભગવાને ઉત્તર આપતાં : * નારકીના જીવો ૧ મિનિટનું સુખ
ગણધરો અને ભગવાન મહાવીરનો સંવાદ રજૂ કર્યો છે. એવું કહ્યું: હે શિષ્ય! જયણાપૂર્વક પણ પામતાં નથી. માત્ર |
સંવાદનો ભાષાવૈભવ, વિચારવૈભવ, અનેકાંત દષ્ટિકોણચાલ, જયણાપૂર્વક ઊભો રહે, . તીર્થકરોના પાંચ કલ્યાણક અને સમન્વયાત્મકતા માણવા જેવા છે.
જયણાપૂર્વક બેસ, જયણાપૂર્વક * પ્રસંગોએ બેઘડી માત્ર નારકીના
સુવાનું અને બોલવાનું, જેથી * જીવ સુખ પામે છે તો પણ પુણ્ય - આ પુસ્તકની પ્રસ્તાવનામાં શ્રી વિરેન્દ્રકુમાર જેને લખ્યું
પાપકર્મ ન બંધાય અર્થાત્ તીર્થંકરનું છે માટે પુણ્ય-પાપ
સર્વક્રિયામાં જયણા રાખ, ચેતના * બંનેને સંકીર્ણ મિશ્ર માનીએ તો | ‘ભગવાન મહાવીરની ચેતનાએ છ વર્ષ સુધી મારી| રાખ, જીવરક્ષાનો ઉપયોગ રાખ * એકની વૃદ્ધિ થવાથી બીજાની | ચેતનાનો કન્જો લઈ લીધો હતો અને ભગવાન મહાવીરની| એજ મહત્વનું છે. જેના દ્વારા પાપ
પણ વૃદ્ધિ માનવી જોઈએ; પણ | ચેતનાએ જ આત્મકથાના રૂપમાં આ પુસ્તક મારી પાસે | બંધાશે નહિ. - એમ બનતું નથી. લખાવ્યું છે. છ વર્ષ સુધી હું કાંઈ પણ કામ-ધંધો કરી શક્યો
| આમ પુણ્ય અને પાપના ૪ ( પુણ્ય-પાપ શું છે? પુણ્ય |
ન હતો. ક્યારેક રાત્રે ૧૨ વાગ્યે પણ ભગવાન મહાવીરની| વિષયની શ્રી વીપ્રભુ સાથે ચર્ચા જ * અને પાપ બંને કર્મજન્ય હોવાથી | ચેતના મન ઉઠાડતા અને મારી પાસે લખાવતા."
કરીને નવમા દ્વિજોત્તમ વિદ્વાન જીવ કર્મ સાથે જોડાય છે
પંડિત શ્રી અચલભ્રાતના મનની 25 વ્યવહારથી, વિચારથી અને શરીરથી. આ ચારગતિના ચક્કરમાં શંકાનું સમાધાન થયું. પુણ્ય-પાપનું સાચું સ્વરૂપ સમજી ગયા. આ * એ પુણ્ય અને પાપ બાંધતો જ રહે છે. જેમ એક નર્તકી મંચ અને સર્વ સમર્પિત ભાવથી બ્રાહ્મણત્વનો ત્યાગ કરીને આહત * ઉપર આવીને નાચીને બધાં દર્શકોને ખુશ કરી જાય છે તે જ પ્રવ્રજ્યા સ્વીકારી સ્વપક્ષનો ત્યાગ કરી સત્યપ્રત્યક્ષ સ્વીકાર્યો અને રીતે કાલ અવધિના નિયમ પ્રમાણે ઉદયમાં આવતાં પુણ્ય કર્મો શ્રી અચલભ્રાતા સ્વામી બન્યા. ભગવાન પાસેથી ત્રિપદી પામી * અને પાપ કર્મો જીવોને સુખ અને દુઃખ આપીને ચાલ્યા જાય છે. દ્વાદશાંગીની રચના કરી. એ સમયે તેઓ ૪૯ વર્ષનો ગૃહસ્થાશ્રમ : *નવ પ્રકારે પુણ્ય બંધાય છે અને ૧૮ પ્રકારે પાપ બંધાય છે. પૂરો કરી ચૂક્યા હતા. ૨૬ વર્ષ સુધી ચરિત્રધર્મ પાળ્યું અને જે
એક પણ આત્મા માટે પાપો કરવા, પાપોનું સેવન કરવું તેમાં પણ ૧૨ વર્ષ સુધી વૃદ્ધાવસ્થામાં રહી ઉમરના ૫૮મા ૪. અથવા બીજા પાસે પાપ કરાવવા એ હિતકર્તા નથી.
વર્ષે શપક શ્રેણી માંડી ચાર ઘનઘાતી કર્મો ખપાવી સાચા વીતરાગ : * હે અલભ્રાતા! જીવો પાપના રસ્તા છોડી, પાપ ન કરવાની
અને સર્વજ્ઞ સર્વદર્શી કેવળજ્ઞાની બન્યા. ૧ માસના નિર્જળ ઉપવાસ
કર્યા અને ૭૨ વર્ષની અંતિમ ઉંમરે ભગવાનની હયાતિમાં જ રાજગૃહી * પ્રતિજ્ઞા (પચ્ચખ્ખાણ) કરશે તેટલા અંશે ધર્મી બનશે અને શુભકર્મો આ બંધાશે.
નગરીમાં મોક્ષ પામ્યા. પુણ્ય અને પાપનું લક્ષણ શું? આત્માને પુનાતીતી પુણ્યમ્.
આ પ્રમાણે પુણ્ય-પાપના તત્વનું રહસ્ય સમજી આપણે પણ આ આત્માને જે પવિત્ર કરે તે પુણ્ય, અને જે આત્માને મલિન કરે છે તે
5 સર્વત્ર પાપ તત્વોનો ત્યાગ કરી પરમપદ પામીએ એ જ પાપ.
શુભકામના. * અંતમાં છેલ્લો પ્રશ્ન અચલભ્રાતા પૂછે છેઃ હે ભગવંત! પાપ
* * * * કર્મ ન બંધાય તે માટે શું કરવું? કેવી રીતે ચાલવું? કેવી રીતે AÍતમધન, દાદાભાઈ રોડ, વિલેપારલે (વેસ્ટ), . ઊભા રહેવું? કેવી રીતે બેસવું? કેવી રીતે સૂવું? કેવી રીતે મુંબઈ-૪૦૦ ૦૫૬. મોબાઈલ : ૦૯૩૨૪૧ ૧૫૫૭૫
* * * * * * * * * * * * *
* * * * * * * * *
