________________
Regd. With Registrar of Newspapers for India No. R. N. I. 6067/57
Published on 16th of every month & Posted at Patrika Channel sorting office Mumbai-400 001 On 16th of every month + Regd. No. MH / MR / SOUTH-146 / 2012-14
PAGE No. 36
PRABUDHHA JIVAN
MAY 2013
બ્રાહ્મણ હોવાથી જ શું બ્રાહ્મણ થવાય ? | પંચે પંથે પાયેય... હમણાં લગ્નની સીઝન હોવાથી અનેકવાર
‘સાત છે અને હવે આઠમું આવશે.’ એટલીદુબળી| | મીનાક્ષી ઓઝા લગ્નમાં જવાનું, અને સુરૂચિ ભોજનનો લહાવો
પાતળી અને એકવડિયા બાંધાની હતી કે તે સગર્ભા પહેરી નહાતી પણ જોવા મળે. તે વિસ્તારમાંથી છે તેવો ખ્યાલ નહોતો આવ્યો. જમતાં વધ્યું હોય અનેક જગ્યાએ ખૂબ જુદી જુદી વાનગીઓ હોય. અનેક બહેનો આજુબાજુના બંગલાઓમાં કામ તે દેતી, પણ કહે છોકરાં ખાશે, તેથી આજે આપણી લલ્લુ બાને કાબુમાં રાખવી અઘરી છે, તેવા જ આમા માં ઘણા રેવી નામી અફસોસ એ થાય છે કે થોડું વધ આપી જ શકા દરેક વાનગી ચાખવાનું મન થાય જ, પણ પેટે દુબળી, પાતળી સ્ત્રી કામ કરવા આવતી હતી. ઉત
વેઢ દુબળી પાતળી સ્ત્રી કામ કરવા આવતી હતી ઉછું તે વખતે મેં ડહાપણ ડોળ્યું, ‘બહેન ઑપરેશન તો એ ક જ હોય, તેથી અને કવાર ખૂબ જ બગાડે ભીનેવાન પરા એક ગરવાઈ હતી. નમણાશ હતી કરાવી નંખાયને? ના બૂન દેવીમાં રૂઠે, પાપ
બઈનોન તે વખતે અમારા લગ્ન થયાને એકાદ વર્ષ જ લાગે.' આઠમી ડીલીવરી પછી થોડા વખતમાં તે સાથે નાના છોકરાને માંડવીની હોય તેથી થયું હતું. અને મને નારણપર બાજ નોકરી મળી 'દેવ' થઈ ગઈ...એ 'કમળ' એ કાળે કુપોષણો અને ડીશમાં દોટું કે બમણું લે, અનેકવાર બેસવાની
હતી, તેથી વાસણ-કપડાં આ ‘દેવીકરી દેતી આટલી બધી ડીલીવરીનું કષ્ટ વેઠી કરમાઈ ગયું. જગ્યા જતી રહેશે એ બીકે , ફરી ફરી કોણ ઊભું
૧રી કોણ ઉભુ મારે શાળાએ જવાનો સમય થાય તે પહેલાં 'દેવી' તેથી આવો બગાડ હૃદયને વધુ વલોવે છે. આપણે થાય તે વિચારે, ક્યારેક યજમાન જોડે લાગણી આવી જાય. તે આવે ત્યારે હજી અમે ભોજન ઓછો
4 વાગ9ી આવી જાય, તે આવે ત્યારે હજી અમે ભોજન ઓછો બગાડ કરવા પ્રયત્ન કરીશું ? દુભાઈ હોય તો ભલે બગાડ થાય ' તેવી કરતા હોઈએ, તે તરત જ તેની પછેડી આંખ દ્વેષવૃત્તિથી, આપણા કેટલા ટકા તેવી છીછરી મોઢા પર લઈ લે, કારણ કપડાં ધોવા માટે
| ‘તવ પાસથી વધુ હું કંઈ ન માગતો (તી) મનોવૃત્તિથી અને તેથી જ્યાં અઠી ડીશોના ઢગલો બાથરૂમમાં રસોડામાં થઈને જ જવાતું. મને ત્યારે તવ ચરણકમળથી મને દૂર ન ચખતો ' ત્યારે થતા હોય ત્યાં એંઠવાડના પણ ઢગલા થતા હોય, એમ થતું કે મારા પતિ તથા દિયર હોય તેથી તે 'દવા અન્ય તે જોઈને મન બહુ જ વ્યથિત થઈ જાય છે, કારણ લાજ કાઢે છે પણ થોડી વારમાં તેઓ અને તો | લાજ કાઢે છે. પણ થોડી વારમાં તેઓ બન્ને તો ૬, શાંતિવન સોસાયટી, યુનિવર્સિટી રોડ ,
૬, ૨ સ્વ. બાને તો કાયમ થાળી ધોઈને પીતા જોયા
જતા રહે, પછી વાસણ રસોડામાં ચકડી હતી રાજકોટ-૩૬૦૦૦૫. છે. પિતા કાયમ કહેતા કે હજારો લોકોને ભોજન ત્યાં કરવા આવે. હું જમીને બધું ઊંચું-નીચું મૂકતી માતભાષા અને પેરભાષીd સંખ્યા નથી મળતું, ત્યારે આપણે બગાડ કરાય જ નહીં.
હોઉં તે દરમિયાન તે વાસણો સાફ કરવા માંડે,. સસરા કહેતા 'ભગવાનને થાળી ધરી છે, તે ભાગ્યે જ કંઈ બોલે, મારે પણ ઉતાવળ હોય..
1શાંતિલાલ ગઢિયા છાંડીએ તે ભગવાનને ન ગમે, ” આવા સંસ્કારોથી પણ એક દિવસ મેં તેને કહ્યું, ‘દેવી, હવે તો હું યાદ આવે છે સાડા ત્રણ દાયકા પહેલાંનો મોટા થયા છીએ તેથી મન ખૂબ જ દુભાય. આજે ને તું જ છીએ, તો શા માટે છેડો ઢાંકી રાખ્યો સમય, જ્યારે મિત્રો અને પરિજનોએ આથર્ય કેટલી ગરીબી છે, દુનિયામાં અનેક દેશોમાં અને છે ?? તેના જવાબથી તો હું દંગ થઈ ગઈ, ‘ના પ્રગટ કર્યું હતું કે તમે કૉલેજ-અધ્યાપક થઈને આપણા ભારતમાં જ કુપોષણને કારણે કેટલા
બુન ત” બનાવ્યું હોય તેના પર મારી નજર ના પુત્રીને ગુજરાતી માધ્યમની શાળામાં મૂકો છો ! મૃત્યુ પામે છે, અથવા અનેક રોગોથી પીડાય છે
લાગી જાય તેથી પછેડી નાંખું છું.‘વાપરા’ કહી મારી દલીલો એમને ગળે ઊતરી નહોતી, પરંતુ અને યાદ આવી જાય છે ‘દેવી'..
નાકનું ટીચકું ચડાવીએ છીએ તે બાઈના આ કેવા આજે વાસ્તવિકતા જો ઈને એમની માન્યતા ૧૯ ૭૩માં અમે ‘ગુલબાઈ ટેકરા'
ઉમદા સંસ્કાર! મારા પિતા બુદ્રની વાત કહેતા બદલાઈ છે. અમદાવામાં રહેતા હતા. એ વિસ્તારમાં જ અમારા ત્યારે અને કવાર કહેતા માણસ કંઈ બ્રાહ્મણ માતૃભાષામાં શાળા શિક્ષણ લેનારનું અંગ્રેજી ઘરથી પાંચેક મિનિટના રસ્તે ‘વાઘરી-વાસ' હતો, જન્મથી નથી થતો. આ “વાઘર” મારા ઘરમાંથી કાચું હોય, એ માન્યતા સદંતર ખોટી છે... Arતને મજાકમાં ત્યાંના લોકો 'ગુલબાઈ ટેકરી’નું કદી કોઈ વસ્તુ આપીપાછી નહોતી કરી, કે કદી ticulationતેમજ Expression બંનેની દૃષ્ટિએ બોલીવુડ પણ કહેતા. તે વિસ્તારમાં અનેકવાર જ કંઈ માંગ્યું પણ ન્હોતું, તે મને આજે પણ ચિ.
વિસ્તારમાં અનેકવાર જ કંઈ માંગ્યું પણ નહોતું, તે મને આજે પણ ચિ. નીમાનો અંગ્રેજી પરનો કાબુ અમને સૌને ઝઘડા થતા, ગાળાગાળી થતી, અડધા નાગાપૂગી યાદ છે. કારણ આજેય મને ક્યારેક પસ્તાવો થાય ગર્વ થાય તેવો રહ્યો છે. ગુજરાતી માધ્યમમા રાણા બાળકો રખડતા જોવા મળે, દારૂ પીધેલી હાલતમાં છે કે અરેરે ! મને તે વખતે અમુક વાત કેમ નહીં શિક્ષણ લીધા પછી એણે એમ.એસ. યુનિવર્સિટી, લથડિયા લેતા માઁ જોવા મળે, મ્યુનિસિપાલટીનો સખી હોય. પણ ચાર મહિના પછી એકાદવાર મેં વડોદરામાં લિંગ્વિસ્ટિક્સ (ભાષા-વિજ્ઞાન) વિષય નળ આવતો હોય ત્યાં બહેનો બહુ જ ઓછા વસ્ત્રો પછયું હતું કે તારે કેટલા બાળકો છે ? તેણે કહ્યું, (વધુ માટે જુઓ અનુસંધાન પાનું ૩૩ ૫). Postal Authority Please Note: If Undelivered Return To Sender Al 33, Mohamadi Minar, 14th Khetwadi, Mumbai-400004. Printed & Published by Nirooben Subhodbhai Shah on behalf of Shri Mumbai Jain Yuvak Sangh and Printed at Fakhri Printing Works, 312/A, Byculla Service Industrial Estate, Dadaji Konddev Cross Rd, Byculla, Mumbai-400 027. And Published at 385, SVP Rd., Mumbai-400004. Temporary Add.: 33, Mohamadi Minar, 14th Khetwadi. Mumbai-400004. Tel: 23820296. Editor: Dhanwant T. Shah
