________________
તો ક્યાં ક્યાં છે? તેનું સ્પષ્ટ ભાન કરાવવા માટે જ્ઞાની ભગવતેએ નવ તત્વને ઉપદેશ કર્યો છે, તેમજ મેક્ષ એ શું છે? અને તેનાં કારણે કયાં છે? તેમજ સંસાર એ શું છે? અને તેનાં કારણે કયાં છે? તેનું પણ સુંદર રીતે નવ તત્વને ઉપદેશ કરી સ્પષ્ટ ભાન કરાવ્યું છે. નવતામાં હેય-શેય-ઉપાદેય ત.
જીવ ને અજીવ એ બે તો શેય-જાણવા લાયક છે. પુન્યતવ એ વ્યવહારથી ઉપાદેય-આદરવા લાયક અને નિશ્ચયથી હેય-ત્યાગવા લાયક છે. કારણ કે, પુન્ય એ મુક્તિપુરીમાં લઈ જનાર ભેમી છે, માટે વ્યવહારનયે ઉપાદેય છે; પરંતુ ઈષ્ટ નગરે પહોંચ્યા બાદ જેમ ભેમિયાને લેકે છુટ કરે છે, તેમ નિશ્ચયનયથી પુન્ય પણ ત્યાગવા લાયક છે. કારણ કે પુન્ય એ શુભ વસ્તુ છે, છતાં તે કમ છે, તેથી તે સેનાની બેડી સમાન મનાય છે, અને મોક્ષ તે સકલ કમને ક્ષય થાય ત્યારે જ મળી શકે છે, માટે નિશ્ચયનયની દષ્ટિએ પુન્ય ત્યાજ્ય મનાય છે. નિશ્ચયનયે જે કે પુન્ય ત્યાગવા લાયક છે, છતાં પણ શ્રાવક વર્ગને તે અવશ્ય આદરવા લાયક છે અને મુનિઓને અપવાદ માર્ગે જ ઉપાદેય છે. પા૫તત્ત્વ હેય તરીકે પ્રસિદ્ધ છે. આ અવતત્વ એ કમના આગ
