________________
પદ્માનુવાદ-વિવેચનાદિયુત નવતત્વ પ્રકરણ
૧૨૫
વાઉકાય(વાયુ), ને વનસ્પતિકાયના જી, દ્વીંદિયજીવે, ત્રીંદ્રિય જીવે, ચતુરિંદ્રિય જીવે તથા નિરૂપક્રમ આયુષ્યવાળા પંચેન્દ્રિય જીવે, પિતાના આયુધ્યને ત્રીજો ભાગ બાકી રહે ત્યારે આગામી પરભવનું આયુષ્ય બાંધે છે. (દાખલા તરીકે–ઉક્ત છે, પિતાનું જે ૯૯ વર્ષનું આયુષ્ય હોય છે, તેના ૩૩, ૩૩ ના ત્રણ ભાગ થાય, તેમાંથી બે ભાગ ગયા બાદ, એટલે કે, ૬૬ મા વર્ષના પ્રાન્તભાગમાં અને ૬૭માં વર્ષના પ્રારંભકાળમાં આગામી ભવનું આયુષ્ય બાંધે).
વળી સોપકમ આયુષ્યવાળા સઘળા જી, પિતાના આયુષ્યના ત્રીજે નવમે કે સત્તાવીશમે ભાગે આગામી ભવનું આયુષ્ય ( અનિયમિત પણે) બાંધે, ઘણા ગ્રંથમાં તે આગળ વધીને ૮૧ મે ભાગે અને તેથી આગળ વધતાં વધતાં ૨૪૩ મે ભાગ બાકી રહે ત્યારે તે યાવત્ અંતમુહૂત ( બે ઘડી ૪૮ મીનીટ) પ્રમાણુ આયુષ્ય બાકી હોય ત્યારે પણ જીવ પરભવનું આયુષ્ય બાંધે. અહિં સાર એ છે કે,-સેપકમી આયુષ્યવાળા તમામ જીવે, સામાન્યથી પિતાના આયુષ્યના ત્રીજે ભાગે આગામી ભવનું આયુષ્ય બાંધે, તે પણ ત્રીજે ભાગે જ બાંધે એ નિયમ નથી. માટે જે ત્રીજે ભાગે ન બાંધે તે નવમે ભાગે બાંધે,
