________________
૨. અજીવતત્વ. “શબ્દ રૂપી છે તેની સાબિતિ. ૧૫૭
૭ વાંસ વગેરેના છિદ્રોમાં, બંસી તથા બેન્ડ જેવાં વાજીંત્રો
વગાડતી વખતે, તેના છિદ્રો ઉપર વિવિધ રીતે આંગળીઓ ફેરવવાથી. શબ્દ વિવિધ જાતના સૂના વિકારને
પેદા કરે છે, માટે શબ્દ રૂપી છે. યાને પુદ્ગલમય છે. ૮ કાંસા વગેરેના ભાજન ઉપર પડતો શબ્દ, અભિઘાતથી કઈ જુદી જાતના અવાજને પેદા કરે છે, માટે શબ્દ
રૂપી છે,- પુદ્ગલસ્વરૂપ છે. ૯ જેમ કોઈ પુરૂષના પ્રયાસથી ચલાવેલ લાઠીમાર દુઃખદ
બને છે, તેમ કેદએ પ્રયત્નપૂર્વક કરેલા કઠેર મર્મભેદી કર્ણકટુ શબ્દપ્રયોગથી અત્યંત દુ:ખ ઉત્પન્ન થાય છે,
માટે શબ્દ રૂપી છે,- પાગલિક છે. ૧૦ સંખ્યાબંધ હાથી ઘેડા વગેરેના સમૂહના ખુરથી વેગ
પામેલ શબ્દ, કઠીણ દ્રોને પણ ભેદી નાખે છે, માટે
શબ્દ આપી છે. ૧૧ તડકાની જેમ દ્વારને અનુસરતા હોવાથી શબ્દ રૂપી છે. ૧૨ કૃષ્ણાગરૂ ધૂપની જેમ સંહાર શક્તિવંત હોવાથી શબ્દ
રૂપી છે, - પૌલિક છે. ૧૩ ઘાસ તથા પાંદડા વગેરેની જેમ, વાયુથી પ્રેરાત હેવાથી
શબ્દ રૂપી છે, પૌગલિક છે. ૧૪ દીવાની જેમ સર્વ દિશાથી ગ્રાહ્ય હોવાથી શબ્દ રૂપી
છે,-પૌગલિક છે. ૧૫ તારાગણનું તેજ જેમ ચંદ્ર સૂર્યથી પરાભવ પામે છે,
તેમ બીજા મોટા શબ્દાદિથી શબ્દ પરાભવ પામતો હેવાથી શબ્દ રૂપી છે – પૌગલિક છે.
