________________
૧૬૪ પદ્યાનુવાદ વિવેચનાદિદ્યુત નવતત્ત્વ પ્રકરણ, પુલના પ્રવાહમય છે. જીએ, વર્તમાન કાળમાં પણ, ગ્યાસલાઇટ,સર્ચ લાઇટ તથા ઇલેકટ્રીક (વીજળી) આદિના દીવાઓમાંથી નીકળતા તેજના પરમાણુપ્રવાહ જેમ પ્રત્યક્ષ દેખાય છે, તેમ ચંદ્ર આદિના વિમાનામાંથી નિકળતા તેજના પરમાણુઓના પ્રવાહ પણ, કાંઈક અવ્યક્ત છતાં કિરણરૂપે પ્રત્યક્ષ દેખાય છે, માટે ચંદ્ર આદિના તે શીતપ્રકાશરૂપ ઉદ્યોત પણ પુલના સમૂહરૂપ જ છે, અર્થાત્ પૌલિક પદાર્થ છે.
પ્રભા-ઉપપ્રકાશ અથવા ચાંદ્ર સૂર્ય વગેરે તેજસ્વી પદાર્થોની કાંતિ. એટલે કે,- ચંદ્ર, સૂર્ય તેમજ તેવાજ ખીજા તેજસ્વી પુલના (પદાર્થાના) પ્રકાશકિરણેામાંથી નીકળતા બીને જે ઉપપ્રકાશ તે ‘પ્રભા’ કહેવાય છે. આ ઉપપ્રકાશરૂપ પ્રભાને લઇને જ પ્રકાશ વિનાના સ્થાનમાં રહેલા ઘટ—પટ (ઘડા, વસ્ત્ર) વગેરે પદાર્થો પણ દેખી શકાય છે. આ પ્રભા એ પ્રકાશપુઢામાંથી આછે. આ વ્હેતા એક જાતને પ્રકાશપ્રવાહ છે, જે પુલના સમૂહુરૂપ છે. પ્રકાશમાંથી વિરલપણું- આછે આછે। પ્રભારૂપ પુલ પ્રવાહો વ્હેતા ન હોય તેા, પ્રકાશ પાસે રહેલા પદાર્થો પણ જોઇ ન ન શકાય! માટે સૂર્યાદિકના કિરણુપ્રકાશ જયાં પડતા નથી, તેવા (ઘર દુકાન વગેરે) સ્થળામાં સદા અમાવાસ્યા જેવી કાળી રાત્રિજ હાવી જોઇએ ? અને એમ
