________________
નવત
૧૭૮ પદ્યાનુવાદ-વિવેચનાદિયુત નવતત્ત્વ પ્રકરણ બસો સળ સાધિક આવલિકા,-માન એક મુહૂર્તને,
વ્યિવહારમાં ઉપયોગિ કાળનાં કમથી નામ) સમય આવલિ મુહૂર્ત દિવસ, પક્ષ માસ જ વર્ષ ને, કાળ પલ્યોપમ અને વળી, સાગરોપમ કાળ ને. (૧૩) ઉત્સર્પિણી અવસર્પિણી, ને કાળચક અનુક્રમે, એ બધા વ્યવહાર કાળો, ભાખિયા જિન આગમે,
વિવેચન-અવિભાજ્ય (એટલે કે છેલ્લી કેટીને ઝીણામાં ઝીણ) જે કાળ તે સમય” કહેવાય છે. પકલમાં જેમ પરમાણુ અવિભાજ્ય વિભાગરૂપ મનાય છે, તેમ કાળદ્રવ્યમાં સમય પણ અવિભાજ્ય વિભાગસ્વરૂપ મનાય છે. સમયથી કઈ સૂકમ કાળ નથીસમય કરતાં કેઈ બીજે નાને કાળ નથી. આવા અસં
ખ્ય સમયની એક આવલિકા થાય છે. સાધિક ૨૫૬ આવલિકાનો એક ભુલકભવ થાય છે. ૬૫૫૩૬ મુલક ભવનું એક મહત થાય છે, જેનું પ્રમાણ બે ઘડી થાય છે. ૩૦ મુહૂર્ત દિવસ, ૧૫ દિવસનું પખવાડીયું. બે પક્ષને-બે પખવાડીયાને મહિને, ૧૨ માસનું વર્ષ, અસંખ્ય વર્ષનું પો. ૫મ, ૧૦ કેડા કેડી પલ્યોપનું સાગરોપમ, ૧૦ કેડીકેડી સાગરેપની એક ઉત્સપિણી અને તેટ
લાજ કાળપ્રમાણની એક અવસર્પિણી થાય છે, આ • બધેય કાળ સૂર્યની ગતિથી મપાય છે.
ઈતિ વ્યવહારકાળ–સંક્ષેપ: