________________
૨. અજીવતત્ત્વ
આતપનું સ્વરૂપ.
૧૬૯
સૂર્યનું વિમાન પાતે શીત છતાં તેને પ્રકાશ ઉષ્ણુગરમ હાવાનું કારણ એ છે કે- સૂર્યના વિમાનમાં રહેલા પૃથ્વીકાયના જીવા આતપનામકમ”ના ઉદ્દયવાળા હાય છે, તેના પ્રતાપેજ તે પૃથ્વીકાય જીવાના દેહના પ્રકાશ ઉષ્ણુ હાય છે, જેને સંસ્કૃત ભાષામાં ‘આતપ અથવા આતાપ' કહેવામાં આવે છે, અને જે ગુજરાતી ભાષામાં 'તડકા’ મારવાડીમાં ‘તાવડા’ તથા હિંદીમાં ‘છૂપ’ એવા નામથી ઓળખાય છે. આ આતપ સૂર્ય (નામના ઇંદ્ર) દેવના નથી, પરંતુ આતપનામકર્મના ઉદયવાળા ખાદર પૃથ્વીકાય જીવાના એકત્રિત દેડપિંડમય સૂર્યના વિમાનના છે. આ ઉષ્ણુ પ્રકાશરૂપ આતપ તે પૃથ્વીકાયના પુલ૦પ ઔદારિક દેહમાંથી પુલના પ્રવાહરૂપે નિકળે છે, માટે જેમાંથી આતપ ઉત્પન્ન થાય છે તે પણ પુલ છે અને આતપ પોતે પણ પુલ છે, એ સાબિત થાય છે. કારણ કે “જેવું કાર્ય હાય તેવું કારણ હાય અને જેવું કારણ હાય તેવુ કાર્ય હાય” એ અનુભવસિદ્ધ નિયમાનુસાર આતપ જેમાંથી નિકળે છે, તે પાર્થિવ ઔદારિક દેહ પૌલિક છે, માટે તેમાંથી નિકળતા ઉષ્ણુપ્રકાશરૂપ આતપ પણ પૌલિક છે, એ તત્ત્વત: પુરવાર થાય છે.
વણુ =રંગ. ચક્ષુઇંદ્રિયના વિષય હાય તે, અર્થાત
