________________
૧૨૬
આયુષ્યપ્રાણું વર્ણન.
૧ જીવતત્વ.
નવમે ભાગે ન બાંધે તે ૨૭ મે ભાગે બાંધે, તે ઠેઠ બે ઘડી બાકી હોય ત્યાં સુધી પણ જીવ આયુષ્ય બાંધી શકે છે. દાખલા તરીકે-૯ વર્ષને આયુષ્યબંધ પડનારે એક જીવ છે, તે ૯૦ ના ત્રણ ભાગમાંથી ૬૬ વર્ષ જેટલા બે ભાગ ગયા પછી, ત્રીજા ભાગના ૬૭ માં વર્ષની શરૂઆતમાં આગામી ભવનું આયુષ્ય બાંધે. જે ત્યાં ન બંધાણું તે બાકી રહેલા ૩૩ ના ત્રીજે ભાગે બાંધે. એટલે કે-૩૩ ના ત્રણ ભાગમાં ૧૧-૧૧ ના ત્રણ ભાગ થાય, તેમાં આવતા ર૩મા વર્ષના આરંભમાં પરભવનું આયુ બાંધે. જે ત્યાં ન બાંધે તે બાકી રહેલા છેલ્લા ૧૧ મા વર્ષની શરૂઆતમાં બાંધે. એમ કરતાં કરતાં છેલ્લું એક અંતમુહૂત એટલે બે ઘડી થાને ૪૮ મીનીટ આયુ બાકી રહે ત્યાં સુધી જીવ પરભવનું આયુષ્ય બાંધે છે.
ઉક્ત આયુબંધના કાળમાં ત્રીજે ત્રીજો ભાગ આવે છે અને જેની પર્વતિથિઓ પણ ત્રીજે ત્રીજે દિવસે આવે છે. આ બાબતમાં અવશ્ય કોઈ મુદો સમાયેલું છે, અને તે એ છે કે પતિથિને દિવસે જે જીવ શુભ ભાવનાવાળો હોય તે શુભ આયુષ્યને બંધ પાડે, એ ઉદ્દેશથી જ્ઞાની ભગવંતોએ પર્વતિથિનું નિમણ કેમ ન કર્યું હોય? જુઓ? બીજ પર્વતિથિ