________________
॥सिद्धाचलसुखद-सिद्धा चलती र्थाधिराजाय नमो नमः॥
૨. અજીવતર. અવતરણ–આ પ્રમાણે જીવતત્ત્વનું સ્વરૂપ કહ્યું હવે અજીવતત્વની શરૂઆત કરતાં નીચેની ગાથામાં તેના ચૌદ ભેદ બતાવે છે
ધમ-sષમ-ssiાષા, તિજ-નિ-એશા તાજા
खंधा देस परसा परमाणु अजीव च उदसहा ॥८॥
અર્થ –ધર્માસ્તિકાય, અધર્માસ્તિકાય અને આકાશાસ્તિકાય એ ત્રણના સ્કંધ દેશ અને પ્રદેશ એવા ત્રણ ભેદ છે, તેમજ કાળ એક ભેદે છે. અને પુલાસ્તિકાયના સ્કંધ દેશ પ્રદેશ અને પરમાણુ એવા ચાર ભેદ છે. આ પ્રમાણે અજીવતાવ ચૌદ પ્રકારે છે. ટવા પદ્યાનુવાદ– [અજીતત્ત્વના ૧૪ ભેદ) અજીવ કેરા ચૌદ ભેદે, જાણ ધર્મ અધર્મને, આકાશ એ ત્રણ અસ્તિકાયે, ભેદ ત્રણવાળા અને; એક ભેદે કાળ છે વળી, સ્કંધ દેશ પ્રદેશ ને, પરમાણુ એ પુર્કલતણું, ચઉ ભેદ જાણો શુભ મને. (૯)
* જીવ અને અજીવમાં તફાવત છવ અને શરીર એ બે ભિન્ન ભિન્ન વસ્તુ છે, કારણ કે બનેના ધર્મ (ગુણ) જુદા જુદા છે. જીવને ધર્મ ચેતના છે અને અજીવ, ને ધર્મ જડતા છે. જેને સુખદુઃખનું ભાન છે, જેનામાં