________________
૧૧૮
પદ્યાનુવાદ-વિવેચનાદ્યુિત નવતત્ત્વ પ્રકરણુ,
દાનવા માનવેા ને ઇંદ્રી તથા છ ખંડ પૃથ્વીના અધિપતિ ચક્રન્તિઓ, વિદ્યાધરા તેમજ અનુલઅલી તીર્થ”કર ભગવંતા પણુ, એક ક્ષણ પણ આયુષ્ય વધારવા
કહ્યું હતું કે “હું નિષ્કારણુ જગદ્ન પરમાત્મન! હું કૃપા નાથ! કૃપયા એક ક્ષણવાર આપ આપનું પરમપ્રતાપી આયુષ્ય વધારા. કારણકે, આપ શ્રીમાના જન્મ નક્ષત્રપર અત્યારે ભભગ્રહ બેસે છે, તે ભાવી શાસનને બહુ પીડાકારી નિવડશે અને આપની અમીષ્ટ ને એના ઉપર પડી જાય. તે તેની શક્તિ ક્ષીણ બની જશે, અને ભાવી શાસનને બાધા કરી શકશે નહિઁ ઉપર્યુક્ત ભાવાવાળી ઈંદ્રની વિનતિ સાંભળીને શ્રીમહાવીરવિભુએ એજ પ્રત્યુત્તર આપ્યા કે, 'હું ઈંદ્ર! ભાવી થવું હશે તે થશે, પરંતુ કાઇએ પેાતાનુ આયુધ્ય વધાયુ... હાય, એવું આ અનંત કાળમાં બન્યું નથી, વમાનમાં બનતું નથી અને આગામી અનતાકાળમાં બનશે પણ નહિં. આયુષ્યકસની એ કાઇ અજોડ વિલક્ષણતા જ છે, માટે ભાવિ ભાવ.” આ પ્રસંગતા સાર એ છે કે, લેાકને અલૈ!ક અને અઢાકને લેાક બનાવવાની અતુલ, અને અગાધ શકિતવાળા ભગવાન જેવા પણ (વીતરાગ હાવાથી શક્તિને ઉપયેાગ નિહઁ કરવાથી) આયુષ્ય વધારી ન શક્યા તે અપર પ્રાણીનાં ક્યાં ગજા ! અસ્તુ.
હાં! ઉક્ત સાત ઉપક્રમેા પૈકી કાઇ પ્રબળ ઉપક્રમથી આયુષ્યની સ્થિતિમાં મેાટા ઘટાડા થવાના હોય તેવા પ્રસ’