________________
૧. જીવતવ.
૩ બળ-૩ યોગનું સ્વરૂપ.
૯૭.
શુભ કર્મ બંધાય છે. જ્યાં પેગ ત્યાં અવશ્ય કર્મ બંધ થાય જ છે. સાર એ આવ્યું કે, પ્રવૃત્તિથી કમબંધ થાય છે અને કર્મબંધથી પ્રાણી સંસારમાં પરિભ્રમણ કરે છે, એટલે કે જ્યાં પ્રવૃત્તિ ત્યાં કર્મબંધ અને જ્યાં કર્મબંધ ત્યાં સંસાર પ્રાપ્ત થાય છે. માટે જ્ઞાનીઓ “પ્રવૃત્તિ એટલે સંસાર અને નિવૃત્તિ એટલે મેક્ષ” કહે છે. અહિં વિશેષતા એ છે કે, શુભ પ્રવૃત્તિસ્વપ શુભ યોગે આત્મિક જીવનને વિકાસ કરે છે અને પ્રાન્ત આત્માને નિવૃત્તિને પંથે લઈ જાય છે, માટે તે ઉપાદેય ( આદરવા લાયક) છે.
આપણા જેવા પામર પ્રાણીની વાત તો દૂર રહે ! પરંતુ ખુદ તીર્થકર ભગવંતે જ્યાં સુધી સાગકેવળી અવસ્થામાં મન વચન ને કાયાના યોગવાળા તેરમાં ગુણસ્થાનકે વર્તતા હોય છે ત્યાં સુધી, તેઓને પણ યોગજન્ય કર્મબંધ થાય છે. જુઓ? વિહારમાં કાયિક પ્રવૃત્તિથી કાયયોગ, દેશના સમયે વાચસિક પ્રવૃત્તિથી વચનગ અને અનુત્તરવાસી દેવાની શંકાઓનો નિરાસ કરવા માટે મને વર્ગણ (= મનન યોગ્ય પુલસમુહ)ને ગ્રહણ કરી, મનરૂપે પરિણુમાવતા હોવાથી ( જવાબને અનુકૂળ આકારરુપે પરિણામ આપી, તે પુદ્ગોને છોડી મૂકતા હેવાથી), માનસિક પ્રવૃત્તિથી મને યોગ છે, માટે તેવી પ્રવૃત્તિવાળા સર્વજ્ઞ વીતરાગ ભગવંતોને પણ કર્મબંધ થાય છે. આ બંધ અત્યંત શુભ હોય છે, તેને ક્રમ
