________________
૧ જીવતત્ત્વ. પર્યાપ્તિનું સ્વરૂપ.
૪૩.
૨ પ્રશ્નન- વૈક્રિયશરીરી (દેવ, નારકે તથા વૈક્રિયલમ્બિવંત અન્ય જીવો), આહારકશરીરી તેમ જ એકેન્દ્રિયોને ખલ–રસરૂપ પરિણામ તથા સાત ધાતુમય શરીરને સંભવ નથી, તે તે ત્રણેયમાં આ ડારપર્યાતિ તથા શરીરપર્યાપ્તિનું લક્ષણ કઈ રીતે ઘટી શકે ?
ઉત્તર- જો કે તે ત્રણેયને આહારપર્યાપ્તિમાં ખલ -રસરૂપ પરિણામ તથા શરીરપર્યાપ્તિમાં સાત ધાતુરૂપ પરિણામ સંભવતો નથી, છતાં આહારના પુદ્ગલેનું ગ્રહણ તથા તે ગ્રહણ કરેલા આહારમાંથી પિતાને લાયક શરીરરૂપ પરિણામ તે અવશ્ય હોય છે જ. વળી નવતત્વભાકાર તો “આ હારાદિને ગ્રહણ કરવામાં જીવની જે શક્તિ,” તેને પર્યાતિ માને છે. એટલે તેમના મત મુજબ, બલ-રસરૂપ પરિણામ આહારપર્યાપ્તિના લક્ષણમાં નથી, માટે ઉપર્યુક્ત ત્રણે જાતા જીમાં પણ આહારપર્યાપ્તિનું લક્ષણ ઘટી શકે છે.
સાત ધાતુરૂપ પરિણામ તે કેવળ ઔદારિકશરીરની મુખ્યતાએ જ કહેલ છે. તેમાં પણ દરેક ઔદારિક શરીરને સાતેય ધાતુય પરિણામ હોય છે એમ નથી, પરંતુ જેને જેટલી ધાતુઓ સંભવે તેને
