________________
૧ જીવતત્વ પર્યાતિનું સ્વરૂપ.
૪s
पणिदिय-त्तिबलूसा,-साउ दस पाण चउ छ सग अट्ठा इग-दु-ति-चउरिंदीणं, अनि सन्नी नव दस य ॥७॥ ' અર્થ-પદ્રિ,૩બળ(=ઉગ),૧ શ્વાસ અને ૧ આયુષ્યએ દસ પ્રાણે છે. તેમાંથી એકેન્દ્રિયને, દ્વદ્રિયને, ત્રાંદ્રિયને૭,ચતુરિંદ્રિયને ૮ અસંપિચે દ્રિયને ૯ અને સંજ્ઞિપંચું- દ્રિયને ૧ પ્રાણુ હોય છે //હા.
પદ્યાનુવાદ– (સ સારી જીવના ૧૦ દ્રવ્યપ્રાણ તથા કોને કેટલા હેય તે.) પાંચ ઈન્દ્રિય ને વળી ત્રણ, ગ શ્વાસ ને, આયુષ્ય એ દશ પ્રાણ પિકી, ચાર એકેન્દ્રિયને; છ સાત આઠ કમે કરીને, હાય છે વિકલેજિને, અસંગ્નિ પંચેન્દ્રિયને નવ, પ્રાણ દશ છે સંઝિને. (૮)
વિવેચન – સ્પર્શેન્દ્રિય રસનેન્દ્રિય ધ્રાણેન્દ્રિય ચક્ષુરિન્દ્રિય અને શ્રોત્રેન્દ્રિય–એ પાંચ ઈન્દ્રિય, મનેયોગ વચન ને કાગ–એ ત્રણ યોગ, શ્વાસ ને આયુષ્ય, એમ કુલ દશ (દ્રવ્ય-)પ્રાણી છે. તેમાં એકેન્દ્રિયને સ્પર્શેન્દ્રિય કાયાગ શ્વાસ ને આયુષ્ય એ ચાર પ્રાણ હોય છે, તેમાં રસનેન્દ્રિય ને વચનગ મેળવતાં છ પ્રાણ દ્વીંદ્રિયને, ઘ્રાણેન્દ્રિય મેળવતાં સાત
