________________
૩૬.
પદ્યાનુવાદ-વિવેચનાદિયુત નવતત્વ પ્રકરણ.
આ પર્યાપ્ત નામકર્મના ઉદયથી–પ્રતાપથી જ જીવ સઘળી પર્યાપિત પૂરી કરી શકે છે–પૂર્ણ કરીને જ મરે છે).
અહિં ‘લબ્ધિ” શબ્દથી જીવે પૂર્વે બાંધેલા અપર્યાપ્ત કે પર્યાપ્તનામકર્મને ઉદય લેવાનો છે, તેથી પર્યાતજી માટે પર્યાપ્ત નામકર્મના ઉદયરૂપ અને અપર્યાપ્ત માટે અપર્યાપ્ત નામકર્મના ઉદયરૂપ લબ્ધિ સમજવી. આ લબ્ધિના પ્રભાવથી જીવમાં, સ્વ પર્યાપ્તિઓને પૂર્ણ કરવાની શકિત તેમ જ અશકિત(૫ ગ્યતા) પ્રાપ્ત થાય છે.
૩ કરાઅપર્યાપ્ત= જેણે હજુ (કરણ=અહારશરીર-ઇંદ્રિય વગેરે) સ્વયોગ્ય પર્યાતિઓ પૂરી કરી નથી, પરંતુ આગળ જરૂર પુરી કરશે એ જે જીવ તે કરણઅપર્યાપ્ત કહેવાય.
અથવા જે જીવ સ્વયોગ્ય પર્યાપ્તિઓ જ્યાં સુધી પૂર્ણ કરી શકે નથી, ત્યાં સુધી તે જીવ કરણઅપર્યાપ્ત કહેવાય.
કરણઅપર્યાપ્તજીવના ઉપર્યુક્ત બે અર્થ પૈકી પ્રથમ અર્થ લબ્ધિપર્યાપ્ત જીવને લાગુ પડે છે, કારણકે હેલે અથ અક્ષરશ: તેમાં ઘટી જાય છે. બીજો અર્થ લબ્ધિ અપર્યાપ્તજીવને પણ લાગુ પડે