________________
૩૯.
૧ જીવતત્ત્વ. પર્યાપ્તિનું સ્વરૂપ.
!
૨ લબ્ધિપર્યાપ્ત જીવામાં કરણઅપર્યાપ્ત ને કરણપર્યાપ્ત જીવોનો સમાવેશ થાય છે. કારણ કે લબ્ધિપર્યાપ્તા જીવે યાં સુધી સ્વયેાગ્ય પર્યાપ્તિએ ણું ન કરે, ત્યાં સુધી કરણઅપર્યાપ્તા કહેવાય છે, અને પૂર્ણ કર્યા પછી કરણપર્યાપ્તા કહેવાય છે, માટે લબ્ધિપર્યાપ્ત જીવે કરણઅપર્યાપ્તા તેમ જ કરણપર્યાપ્તા પણ કહી શકાય.
૩ કરËઅપર્યંત જીવામાં-લબ્ધિઅપર્યાપ્ત ને લબ્ધિપર્યાપ્ત જીવાનું સંક્રમણ=મીલન છે.
જીએ- કરણઅપર્યાપ્તપણું એ લબ્ધિઅપર્યાપ્ત કે લબ્ધપર્યાપ્તની અમુક અવસ્થા જ છે. કેમકે, લબ્ધિપર્યાપ્તજીવ જ્યાં સુધી સ્વયેાગ્ય સપતિએ પૂર્ણ ન કરે ત્યાં સુધી તેની કરણઅપર્યાપ્ત-અવસ્થા મનાય છે; અને સ્વયેાગ્ય પર્યાપ્તિએનું પૂર્ણ નહિ કરવા પણું તો કરણઅપર્યાપ્ત તેમ જ લબ્ધિઅપર્યાપ્ત ઈંદ્રિય પર્યાાંતથી )–પર્યાપ્તા થઇને જ મરે ઇં” આવુ દ્રશ્યકપ્રકાશ આદિ ગ્રંથાનું વચન પણ આ મત પ્રમાણે સુમ ગત બને છે. કારણ કે ‘શરૂઆતતી ત્રણ પર્યાપ્તિએ પૂર્ણ કર્યાં પછીથી જ જીવ પરભવનું આયુષ્ય બાંધે છે” એવા નિયમ છે, તેથી આ મત પ્રમાણે લબ્ધિઅપર્યાપ્તજીવ પણ ઈંદ્રિય પર્યાપ્તિ પુરી કર્યા બાદ કરણપર્યાપ્ત કહેવાય છે.