________________
ગર્ભ-અધ્યયન
૨૧૩૧
जे भविए विसेदि उववज्जित्तए से णं चउसमइएणं विग्गहेणं उववज्जेज्जा। से तेणठेणं गोयमा ! एवं वुच्चइ“तिसमइएण वा, चउसमइएण वा विग्गहेणं ૩વવને ના !” एवं पज्जत्त सुहुम पुढविकाइयत्ताए वि।
જે વિશ્રેણીમાં ઉત્પન્ન થવા યોગ્ય છે તો તે ચાર સમયની વિગ્રહગતિથી ઉત્પન્ન થાય છે. એ જ કારણે ગૌતમ! એમ કહેવાય છે કે – "તે ત્રણ સમય અથવા ચાર સમયની વિગ્રહગતિથી ઉત્પન્ન થાય છે.” આ જ પ્રકારે પર્યાપ્ત સૂક્ષ્મ પૃથ્વીકાયિક રૂપમાં ઉત્પન્ન થનારને માટે પણ કહેવું જોઈએ. આ જ પ્રકારે -યાવત- પર્યાપ્ત સૂક્ષ્મ તેજસ્કાયિકરૂપે
ઉત્પન્ન થનાર માટે પણ જાણવું જોઈએ. પ્ર. ભંતે ! અપર્યાપ્ત સૂક્ષ્મ પૃથ્વીકાયિક જીવ અધોલોક
ક્ષેત્રની ત્રસનાડીના બહારના ક્ષેત્રમાં મરણ મુદ્દઘાત કરીને મનુષ્યક્ષેત્રમાં અપર્યાપ્ત બાદર તેજસ્કાયિક રૂપે ઉત્પન્ન થવા યોગ્ય છે, તો ભંતે ! તે કેટલા સમયની વિગ્રહગતિથી ઉત્પન્ન થાય છે ?
एवं -जाव- पज्जत्त सुहुम तेउकाइयत्ताए।
. अपज्जत्तसुहुमपुढविकाइए णं भंते ! अहेलोय
खेत्तनालीए बाहिरिल्ले खेत्ते समोहए समोहणित्ता जेभविएसमयखेत्ते अपज्जत्त-बायर तेउकाइयत्ताए उववज्जित्तए से णं भंते ! कइ समइएणं विग्गहेणं
उववज्जेज्जा? उ. गोयमा ! दुसमइएण वा, तिसमइएण वा विग्गहेणं
उववज्जेज्जा। 1. વેળાં મંતે ! પુર્વ વૃક્વડું
"दुसमइएण वा, तिसमइएण वा विग्गहेणं
૩વવન્નેના? ૩. વં ઉ7 Tયમ મU સત્ત સેઢી પૂનત્તાગો.
तं जहा૨. ૩_થતા ગાવ- ૭, સદ્ધપવા | १. एगओवंकाए सेढीए उववज्जमाणे दुसमइएणं
विग्गहेणं उववज्जेज्जा, २. दुहओवंकाए सेढीए उववज्जमाणे तिसमइएणं
વિદેvi સેવવન્નેન્ના, से तेणट्टेणं गोयमा ! एवं वुच्चइ“दुसमइएण वा, तिसमइएण वा विग्गहेणं उववज्जेज्जा। एवं पज्जत्तएसुवि बायरतेउकाइएसु वि उववाएयब्बो।
ઉ. ગૌતમ ! તે બે સમય અથવા ત્રણ સમયની
વિગ્રહગતિથી ઉત્પન્ન થાય છે. પ્ર. ભંતે ! કયા કારણથી એમ કહેવાય છે કે -
તે બે સમય અથવા ત્રણ સમયની વિગ્રહગતિથી ઉત્પન્ન થાય છે ?” ઉ. ગૌતમ ! મેં સાત શ્રેણીઓ કહી છે, જેવી રીતે -
૧. ઋજવાયતા -વાવ- ૭. અદ્ધ ચક્રવાળા. ૧. એકતોવકા શ્રેણીથી ઉત્પન્ન થતાં બે સમયની | વિગ્રહગતિથી ઉત્પન્ન થાય છે, ઉભયતોવક્રા શ્રેણીથી ઉત્પન્ન થતાં ત્રણ
સમયની વિગ્રહગતિથી ઉત્પન્ન થાય છે. એ કારણથી ગૌતમ ! એમ કહેવાય છે કે – "તે બે સમય અથવા ત્રણ સમયની વિગ્રહગતિથી ઉત્પન્ન થાય છે.” આ જ પ્રકારે પર્યાપ્ત બાદર તેજલ્કાયિક જીવોનો પણ ઉ૫પાત સમજવો જોઈએ. જે પ્રકારે અકાયિક રૂપે ઉત્પન્ન થનારનું કથન કરવામાં આવ્યું છે તે જ પ્રકારે વાયુકાયિક અને વનસ્પતિકાયિકના ચાર-ચાર ભેદોના ઉ૫પાતનું કથન કરવું જોઈએ.
वाउक्काइय-वणस्सइकाइयत्ताए चउक्कएणं भेएणं जहा आउकाइयत्ताए तहेव उववाएयब्यो।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
