________________
પુદ્ગલ-અધ્યયન
૨૫૧૭
११. देसे आइट्टे असब्भावपज्जवे, देसा आइट्ठा तदुभयपज्जवा, तिपएसिए खंधे नो आया य, अवत्तब्वाइं-आयाओ य, नो आयाओ य,
१२. देसा आइट्ठा असब्भावपज्जवा, देसे आइलैं तदुभयपज्जवे, तिपएसिए खंधे नो आयाओ य. अवत्तव्वं-आया इय नो आया इय, एए तिन्निभंगा,
१३. देसे आइछे सब्भावपज्जवे, देसे आइट्ठ असब्भावपज्जवे, देसे आइठे तदुभयपज्जवे, तिपएसिए खंधे आया य, नो आया य, अवत्तव्वंआया इ य, नो आया इ य,
से तेणठेणं गोयमा ! एवं वुच्चइ“तिपएसिए खंधे १.सिय आया -जाव-१३. सिय आया य, नो आया य, अवत्तव्वं-आया इ य, नो
માથા ફુ ય ” प. आया भंते ! चउप्पएसिए खंधे, अन्ने चउप्पएसिए
વંધે ? उ. गोयमा ! चउप्पएसिए खंधे
૨. સિય માયા, ૨. સિય નો માયા, રૂ. સિય અવત્તવૃં-માયા ફુ ય, ન માય ફુ ય,
૧૧. અસદ્દભાવ પર્યાયયુક્ત એક દેશની અપેક્ષાએ અને તદુભય પર્યાયયુક્ત અનેક દેશોની અપેક્ષાએ ત્રિપ્રદેશી સ્કંધ અસદ્દસ્વરૂપે છે અને સદ્-અસત્
સ્વરૂપે હોવાને કારણે અવ્યક્તવ્ય છે. ૧૨. અસદૂભાવ પર્યાયયુક્ત અનેક દેશોની અપેક્ષાએ અને તદુભય પર્યાયયુક્ત એક દેશની અપેક્ષાએ ત્રિપ્રદેશી સ્કંધ અસદ્દસ્વરૂપે છે અને સદ્-અસત્ સ્વરૂપે હોવાને કારણે અવ્યકતવ્ય છે. આ નાસ્તિ અવ્યકતવ્ય)ના ત્રણ ભંગ સમજવા જોઈએ. ૧૩. સદ્ભાવ પર્યાયયુક્ત એક દેશની અપેક્ષાએ, અસદ્દભાવ પર્યાયયુક્ત એક દેશની અપેક્ષાએ અને તદુભય પર્યાયયુક્ત એક દેશની અપેક્ષાએ ત્રિપ્રદેશી ઢંધ સસ્વરૂપે છે, અસસ્વરૂપે છે અને સદ્-અસત્ સ્વરૂપે હોવાને કારણે અવ્યકતવ્ય છે. આ કારણે ગૌતમ ! એમ કહેવામાં આવે છે કે"ત્રિપ્રદેશ સ્કંધ- ૧. કથંચિત સદ્દસ્વરૂપે છે -યાવત૧૩. કથંચિત્ સદ્દસ્વરૂપે, અસદ્દસ્વરૂપે અને
સદ્-અસત્ સ્વરૂપે હોવાને કારણે અવ્યક્તવ્ય છે.” પ્ર. ભંતે ! ચતુર્દશી સ્કંધ સદ્દસ્વરૂપે છે કે અસદ્
સ્વરૂપે છે ? ગૌતમ ! ચતુuદેશી સ્કંધ - ૧. કથંચિત્ સદ્દસ્વરૂપે છે, ૨. કથંચિત્ અસલ્વરૂપે છે, ૩. કથંચિત્ સદ્દસ્વરૂપે અસદ્દસ્વરૂપે હોવાને કારણે અવ્યકતવ્ય છે, ૪-૭. કથંચિત્ સદ્દસ્વરૂપે અને અસદ્દસ્વરૂપે છે, અહીંયા (એકવચન અને બહુવચનની અપેક્ષાએ) ચાર ભંગ હોય છે. ૮-૧૧. કથંચિત્ સદ્દસ્વરૂપે અને અવ્યક્તવ્ય છે. અહીંયા (એકવચન અને બહુવચનની અપેક્ષાએ) ચાર ભંગ હોય છે. ૧૨-૧૫. કથંચિત અસદ્દસ્વરૂપે અને અવ્યકતવ્ય છે. (અહીંયા પણ એક વચન અને બહુવચનની અપેક્ષાએ) ચાર ભંગ હોય છે. ૧૬. કથંચિત્ સદ્દસ્વરૂપે-અસદ્દસ્વરૂપે અને સદ્અસદ્ સ્વરૂપે હોવાને કારણે અવ્યકતવ્ય છે. ૧૭. કથંચિત્ એક સદ્દસ્વરૂપ છે અને અસદ્દસ્વરૂપે છે અને અનેક સદ્-અસત્ સ્વરૂપે હોવાને કારણે અવ્યકતવ્ય છે,
૪-૭. સિય માયા ય, નો માથા ય,
મેજો,
८-११. सिय आया य, अवत्तव्यं, चउभंगो
૨૨-૨૬. સિય નો માથી , અવનબં, પરમેનો,
१६. सिय आया य, नो आया य, अवत्तव्वं-आया इय, नो आया इ य, १७.सिय आयाय, नोआयाय, अवत्तब्वाइं-आयाओ ચ, ન માયા ૨,
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org