________________
યુમ-અધ્યયન
૨૧૬૭
૩. કોચમા ! તે મiતા સમU-સમા નવદીરમાં
अवहीरमाणा अणंताहिं ओसप्पिणिउस्सप्पिणीहिं अवहीरंति, नो चेव णं अवहिया सिया।
प. ४.तेसिणं भंते!जीवाणं के महालिया सरीरोगाहणा
TVા ? उ. गोयमा ! जहन्नेणं अंगुलस्स असंखेज्जइभागं,
उक्कोसेणं साइरेगं जोयणसहस्सं ।
प. ५.ते णं भंते ! जीवा नाणावरणिज्जस्स कम्मस्स किं
વંધ, અવંધ? ૩. સોયમાં ! વંધા, નો વંધ |
एवं सब्वेसिं आउयवज्जाणं, आउयस्स बंधगावा, अबंधगावा।
ઉ. ગૌતમ ! જો તેઓ અનંત જીવ સમયે-સમયે
અપહૃત કરવામાં આવે અને એમ કરતાં કરતાં અનંત અવસર્પિણી અને ઉત્સર્પિણી વીતી જાય તો
પણ તેઓ અપહૃત (રિક્ત) થતાં નથી. પ્ર. ૪, ભંતે ! તે જીવોના શરીરની અવગાહના
(અવસ્થિતિ) કેટલી ઊંચી કહી ગઈ છે ? ઉ. ગૌતમ ! જઘન્ય આંગળીનો અસંખ્યાતમો ભાગ,
ઉત્કૃષ્ટ એક હજાર યોજનથી વધારેની અવગાહના
કહેવામાં આવી છે. પ્ર. ૫. અંતે ! તે એકેન્દ્રિય જીવ જ્ઞાનાવરણીયકર્મના
બંધક છે કે અબંધક છે ? ઉ. ગૌતમ ! તે જીવ બંધક છે, અબંધક નથી.
આયુકર્મ સિવાય તે જીવો શેષ સમગ્ર કર્મોના બંધક છે. પરંતુ આયુકર્મના તેઓ બંધક પણ છે
અને અબંધક પણ છે. પ્ર. ૬, ભંતે ! તે જીવ જ્ઞાનાવરણીયકર્મના વેદક છે.
કે અવેદક છે ? ઉ. ગૌતમ ! તેઓ વેદક છે, અવેદક નથી.
આ પ્રકારે બધા કર્મોના વેદનના વિષયમાં પણ
જાણવું જોઈએ, પ્ર. ભંતે ! તે જીવ સાતાના વેદક છે કે અસાતાના વેદક
प. ६.ते णं भंते ! जीवा नाणावरणिज्जस्स कम्मस्स किं | વેવા , અદ્ર વ ? ૩. યમ ! વેલ, નો મઢ
एवं सब्वेसिं।
प. ते णं भंते ! जीवा किं सायावेयगा असायावेयगा?
૩. નોથમી ! સાવેય વ, માથાવેય વાં.
प. ७.ते णं भंते ! जीवा नाणावरणिज्जाइ कम्माणं किं
उदई अणुदई ? उ. गोयमा ! सब्वेसिं कम्माणं उदई, नो अणुदई ।
प. ८.ते णं भंते ! जीवा नाणावरणिज्जाइ कम्माणं किं
વીર મyવીરT ? उ. गोयमा ! छण्हं कम्माणं उदीरगा, नो अणुदीरगा।
णवरं-वेयणिज्जाउयाणं उदीरगा वा, अणुदीरगा
વા | . ૧. તે મંતે ! નવા વિં બ્રુસ વ -ના
तेउलेस्सा वा ? उ. गोयमा ! कण्हलेस्सा वा, नीललेस्सा वा, काउलेस्सा
વ, તે દ્રેસા વા |
ઉ. ગૌતમ! તેઓ સાતવેદક પણ છે અને અસાતવેદક
પણ છે. પ્ર. ૭. ભંતે ! તે જીવ જ્ઞાનાવરણીય વગેરે કર્મોના
ઉદયવાળા છે કે અનુદયવાળા છે ? ઉ. ગૌતમ ! તે જીવ બધા કર્મોના ઉદયવાળા છે,
અનુદયવાળા નથી. પ્ર. ૮, ભંતે ! તે જીવ જ્ઞાનાવરણીય વગેરે સમગ્ર
કર્મોના ઉદીરક (પ્રતિપાદક) છે કે અનુદીરક છે ? ઉ. ગૌતમ ! તે છ કર્મોના ઉદીરક છે, અનુદીરક નથી.
વિશેષ - વેદનીય અને આયુકર્મના ઉદીરક પણ
છે અને અનુદીરક પણ છે. પ્ર. ૯, ભંતે ! તે એકેન્દ્રિય જીવ શું કૃષ્ણ લેશ્યાવાળા
-વાવ- તેજોલેશ્યાવાળા છે ? ઉ. ગૌતમ ! તે જીવ કૃષ્ણલેક્શી પણ છે, નીલલેશ્યી પણ
છે, કાપોતલેશ્યી પણ છે અને તેજલેશ્વી પણ છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org