________________
ગમ્મા-અધ્યયન
૨૨૪૭
कालादेसेणं-जहण्णेणं दो अंतोमुत्ता, उक्कोसेणं संखेज्जं कालं, एवइयं कालं सेवेज्जा, एवइयं कालं તિરીતિ રેન્ના / (૭ મો જમો)
सो चेव जहण्णकालट्ठिईएसु उववण्णो, एसा चेव पढम गमग सरिसा सव्वा बत्तब्वया । (२ बिइओ મો)
सो चेव उक्कोसकालट्ठिईएसु उववण्णो, एसा चेव पढम गमगसरिसा सब्बा बत्तब्बया।
કાલાદેશથી તે જઘન્ય બે અન્તર્મુહૂર્ત અને ઉત્કૃષ્ટ સંખ્યાત કાળ જેટલો કાળ વ્યતીત કરે છે અને એટલાં જ કાળ સુધી ગમનાગમન કરે છે. (આ પ્રથમ ગમક છે.) એ જ (બેઈન્દ્રિય) જઘન્ય કાળની સ્થિતિયુક્ત પૃથ્વીકાયિકોમાં ઉત્પન્ન થાય તો સમગ્ર કથન પ્રથમ ગમકને અનુરૂપ સમજવું જોઈએ. (આ બીજું ગમક છે.). એ જ (બેઈન્દ્રિય) ઉત્કૃષ્ટ કાળની સ્થિતિયુક્ત પૃથ્વીકાયિકોમાં ઉત્પન્ન થાય તો સમગ્ર કથન પ્રથમ ગમકને અનુરૂપ કરવું જોઈએ. વિશેષ - ઉપપાત, સ્થિતિ ઉપયોગપૂર્વક કહેવી જોઈએ. ભવાદેશથી જઘન્ય બે ભવ ગ્રહણ કરે છે અને ઉત્કૃષ્ટ આઠ ભવ ગ્રહણ કરે છે. કાલાદેશથી જઘન્ય અન્તર્મુહૂર્ત વધારે બાવીસ હજાર વર્ષ અને ઉત્કૃષ્ટ અડતાલીસ વર્ષ વધારે અઠ્યાસીહજાર વર્ષ જેટલો કાળ વ્યતીત કરે છે અને એટલાં જ કાળ સુધી ગમનાગમન કરે છે. (આ ત્રીજું ગમક છે.)
णवरं-उववायं ठिई उवउंजिऊण भाणियव्वं ।
भवादेसेणं जहण्णेणं दो भवग्गहणाई. उक्कोसेणं अट्ठभवग्गहणाई। कालादेसेणं जहण्णेणं बावीसं वाससहस्साई अंतोमुहुत्तमब्भहियाई, उक्कोसेणं अट्ठासीई वाससहस्साई अडयालीसाए संवच्छ रे हिं अब्भहियाई, एवइयं कालं सेवेज्जा, एवइयं कालं गतिरागतिं करेज्जा । (तइओ गमओ) सो चेव अप्पणा जहण्णकालट्ठिईओ जाओ, तस्स वि एस चेव पढम गमग वत्तब्बया तिसु वि गमएम।
णवरं-इमाई सत्त नाणत्ताई१. सरीरोगाहणा-जहण्णेण वि उक्कोसेण वि
અંગુર સંm૬ મા, २. नो सम्मदिट्ठी, मिच्छादिट्ठी, नो सम्मामि
ઝાહિદ્દી, રૂ. તો મUIT નિયમે, ૪. ના માનો, નો વફળો, ફાયનોf,
એ જ(બેઈન્દ્રિય) સ્વયં જઘન્ય કાળની સ્થિતિયુક્ત હોય અને પૃથ્વીકાયિક જીવોમાં ઉત્પન્ન હોય તો એમાં પણ ત્રણે ગમક (૪-૫) પ્રથમ ગમકને અનુરૂપ કહેવા જોઈએ. વિશેષ - અહીંયા સાત બોલોમાં અંતર છે, જેમકે૧. શરીરની અવગાહના જઘન્ય અને ઉત્કૃષ્ટ
આંગળનો અસંખ્યાતમો ભાગ હોય છે. ૨. તે સમ્યગ્દષ્ટિ અને સમિથ્યાદષ્ટિ હોતાં
નથી, પરંતુ મિથ્યાદષ્ટિ હોય છે. ૩. નિયમપૂર્વક તેમાં બે અજ્ઞાન હોય છે. ૪. મનોયોગી અને વચનયોગી નથી હોતાં,
પરંતુ કાયયોગી હોય છે. ૫. સ્થિતિ - જઘન્ય અને ઉત્કૃષ્ટ અન્તર્મુર્તની
હોય છે. ૬. અધ્યવસાય અપ્રશસ્ત હોય છે. ૭. અનુબંધ સ્થિતિને અનુસાર છે. તૃતીય (છઠ્ઠી) ગમકમાં – ભવાદેશથી પણ આજ પ્રકારે ઉત્કૃષ્ટ આઠ ભવગ્રહણ સમજવાં જોઈએ.
५. ठिई-जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेण वि
अंतोमुहुत्तं, ६. अज्झवसाणा अप्पसत्था, ૭. મધુવંજ ના દિ. तइय गमए-भवादेसो उक्कोसेणं अठ्ठ भवग्गहणाई।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org