________________
પુદગલ-અધ્યયન
૨૪૭૭
सेसं तं चेव-जाव
શેષ સમગ્ર વર્ણન એ જ પ્રકારે સમજવું જોઈએ ચાવजे पज्जत्तासव्वट्ठसिद्धअणुत्तरोववाइयकप्पाईय
જે પુદ્ગલ પર્યાપ્ત સર્વાર્થસિદ્ધ અનુત્તરોપપાતિક वेमाणियदेव-पंचेंदिय-वेउब्बिय तेयाकम्मासरीर
કલ્પાતીત વૈમાનિક દેવ પંચેન્દ્રિય વૈક્રિય તૈજસ્ सोइंदिय-जाव-फासिंदिय पओगपरिणयातेवण्णओ અને કાશ્મણ શરીર શ્રોતેન્દ્રિય -વાવ- સ્પર્શેન્દ્રિય कालवण्णपरिणया वि-जाव-आययसंठाणपरिणया
પ્રયોગ પરિણત છે તેઓ વર્ણથી કૃષ્ણવર્ણ પરિણત વિા -વિય. સ. ૮, ૩. ?, મુ. ૪૬-૪૭
પણ છે -વાવ- આયત સંસ્થાન પરિણત પણ છે. . वीससापरिणयपोग्गलाणं भेय-प्पभेया
૪૬. વિશ્રસા પરિણત યુગલોના ભેદ-પ્રભેદ : प. वीससापरिणया णं भंते ! पोग्गला कइविहा पण्णत्ता? પ્ર. ભંતે ! વિશ્રા પરિણત (સ્વભાવથી પરિણત)
પુદગલ કેટલા પ્રકારના કહેવામાં આવ્યા છે ? ૩. કાયમી ! વંવિદા gujત્તા, તે નદી
ઉ. ગૌતમ ! તે પાંચ પ્રકારના કહેવામાં આવ્યા છે,
જેમકે - ૬. વU|પરિચ, ૨, ધારિયા,
૧. વર્ણપરિણત, ૨. ગંધપરિણત, રૂ. રસપરિયા, ૪. સપરિયા,
૩, રસપારણત, ૪. સ્પર્શપરિણત, ५. संठाणपरिणया।
૫. સંસ્થાન પરિણત. जे वण्णपरिणया ते पंचविहा पण्णत्ता, तं जहा
જે વર્ણ પરિણત પુદ્ગલ છે તે પાંચ પ્રકારના
કહેવામાં આવ્યા છે, જેમકે - ૨. ત્રિવU/પરિયા ગા-૬. સુવર્જીવન
૧. કૃષ્ણ વર્ણરૂપ પરિણત -પાવત-૫. શુક્લ વર્ણરૂપ પરિણા |
પરિણત. जे गंधपरिणया ते दुविहा पण्णत्ता, तं जहा
જે ગંધ પરિણત છે - તે બે પ્રકારના કહેવામાં
આવ્યા છે, જેમકે - ૨. સુભિiધરિયા વિ. ૨.મિiધપરિપથ વિા
૧. સુગંધ પરિણત, ૨. દુર્ગધ પરિણત. जे रसपरिणया ते पंचविहा पण्णत्ता, तं जहा
જે રસ પરિણત પુદ્ગલ છે તે પાંચ પ્રકારના
કહેવામાં આવ્યા છે, જેમકે - . તિરસરિયા -નવ-૬. મદુરસપરિયા
૧. તિક્ત (તીખો) રસ પરિણત -પાવતુ- ૫. મધુર
રસ પરિણત. जे फासपरिणया ते अट्ठविहा पण्णत्ता, तं जहा
જે સ્પર્શ પરિણત પુદ્ગલ છે, તે આઠ પ્રકારના
કહેવામાં આવ્યા છે, જેમકે - १. कक्खडफासपरिणया-जाव-८.लुक्खफासपरिणया। ૧. કર્કશ સ્પર્શ પરિણત વાવ- ૮. રુક્ષ સ્પર્શ
પરિણત. जे संठाणपरिणया ते पंचविहा पण्णत्ता, तं जहा
જે સંસ્થાન પરિણત પુદ્ગલ છે, તે પાંચ પ્રકારના
કહેવામાં આવ્યા છે, જેમકે - १. परिमंडलसंठाणपरिणया -जाव- आययसंठा
૧. પરિમંડળ સંસ્થાન પરિણત -પાવતુ- ૫, આયત णपरिणया,
સંસ્થાન પરિણત. एवं जहा पण्णवणाएं तहेव निरवसेसं -जाव
આ જ પ્રકારે જેવી રીતે પ્રજ્ઞાપના સૂત્રના પ્રથમ પદમાં વર્ણન કરવામાં આવ્યું છે તે જ બધું
સમજવો જોઈએ -યાવતजे संठाणओ आयय संठाण परिणया,
જે પુદ્ગલ સંસ્થાનથી આયત સંસ્થાન પરિણત છે, ૧. (ક) વર્ણ ગંધ વગેરે પરિણત પુદગલોનો વિસ્તૃત વર્ણન અજીવ અધ્યયનમાં જોવું. (૪) ST. ૫. ૨, મું. ૬ (T) નીવા. પર. ૨, મુ. ૬
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
