________________
સમુદ્દઘાત-અધ્યયન
૨૩૪૧
પ્ર.
૨૩. ત્રિસમુશાયાતરે મનોયોગાનુંના પાઈ- ૨૩. કેવલી સમુદ્દઘાતાનંતર મનોયોગાદિના યોજનનું પ્રરૂપણ : ૫. મેં જે મંતે તદા સમુધાયTUસિ વુન્ન મુદ્દે પ્ર. ભંતે ! તથારૂપ સમુધાતને પ્રાપ્ત કેવલી શું સિદ્ધ, परिणिब्वाइ सव्वदुक्खाणमंतं करेइ ?
બુદ્ધ, મુક્ત અને પરિનિર્વાણને પ્રાપ્ત કરે છે અને
બધા દુઃખોનો અંત કરે છે ? ૩. યમ ! નો સુપ સમદ્,
ઉ. ગૌતમ ! આ અર્થ સમર્થ નથી. से णं तओ पडिनियत्तइ, तओ पडिनियत्तिया तओ
પહેલાં તેઓ અવસ્થાથી પ્રતિનિવૃત્ત થાય છે અને पच्छा मणजोगं पि जुंजइ, वइजोगं पि जुंजइ,
પ્રતિનિવૃત્ત થઈ મનોયોગનો પ્રયોગ કરે છે, कायजोगं पि जुंजइ।
વચનયોગનો પણ પ્રયોગ કરે છે અને કાયયોગનો
પણ પ્રયોગ કરે છે. प. भंते ! मणजोगं जुंजमाणे-किं सच्चमणजोगं जुंजइ, પ્ર. ભંતે ! મનોયોગનો પ્રયોગ કરતાં કેવલી શું
मोसमणजोगं झुंजइ, सच्चामोसमणजोगं जुंजइ, સત્યમનોયોગનો પ્રયોગ કરે છે, મૃષા મનોયોગનો असच्चामोसमणजोगं मुंजइ ?
પ્રયોગ કરે છે, સત્યામૃષા મનોયોગનો પ્રયોગ કરે
છે કે અસત્ય મૃષામનોયોગનો પ્રયોગ કરે છે ? उ. गोयमा ! सच्चमणजोगं जूंजइ, णो मोसमणजोगं ઉ. ગૌતમ ! તે સત્ય મનોયોગનો પ્રયોગ કરે છે અને जुंजइ, णो सच्चामोसमणजोगंगँजइ, असच्चामोस
અસત્યામૃષા મનોયોગનો પ્રયોગ પણ કરે છે, मणजोगं पि जुंजइ।
પરંતુ મૂષામનોયોગનો અને સત્યામૃષા મનોયોગનો
પ્રયોગ કરતો નથી. प. भंते ! वयजोगं झुंजमाणे-किं सच्चवइजोगं जुजइ,
ભંતે ! વચનયોગનો પ્રયોગ કરતાં કેવલી શું मोसवइजोगं जुंजइ, सच्चामोसवइजोगं झुंजइ,
સત્યવચનયોગનો પ્રયોગ કરે છે, મૃષા વચનયોગનો असच्चामोसवइजोगं जुंजइ ?
પ્રયોગ કરે છે, સત્યામૃષા વચનયોગનો પ્રયોગ કરે
છે કે અસત્યામૃષા વચનયોગનો પ્રયોગ કરે છે ? उ. गोयमा ! सच्चवइजोगं गँजइ, णो मोसवइजोगं ગૌતમતે સત્યવચનયોગનો પ્રયોગ કરે છે અને जुंजइ, णो सच्चामोसवइजोगं जुंजइ, असच्चामो
અસત્યામૃષા વચનયોગનો પણ પ્રયોગ કરે છે सवइजोगं पि जुंजइ।
પરંતુ મૃષાવચનયોગનો અને સત્યામૃષા
વચનયોગનો પ્રયોગ કરતાં નથી. कायजोगं जुंजमाणे-आगच्छेज्ज वा, गच्छेज्ज वा,
(કેવલિ સમુઘાતકર્તા કેવલી) કાયયોગનો પ્રયોગ चिट्ठज्ज वा, णिसीएज्ज वा, तुयट्टेज्ज वा, उल्लंघेज्ज
કરતાં આવે છે, જાય છે, ઊભા રહે છે, બેસે છે, વા, ઉત્કંધેવ, પરિહરિચંદ્ર-e7-સેન્ના
કરવટ (પળખા) બદલે છે અર્થાતુ આળોટે લાંઘે છે, संथारगं पच्चप्पिणेज्जा ।'
છલાંગ મારે છે અને પ્રાતિહારિક (પાછા આપવા
યોગ્ય) પીઠ (આસન-ચૌકી) પટ્ટો, શયા (સેજ, - ST. ૫. ૨૬, . ૨૬૭૪
વસતિ-સ્થળ) તથા સંસ્તારક વગેરે પાછું આપે છે. ૨૪. ત્રિસમુપાયતિરે મોવીમા વગે- ર૪. કેવલી સમુધાતાનંતર અને મોક્ષગમનનું પ્રરૂપણ : v. જ ! તહસિનો સિક્સ -ગા- સર્વ- પ્ર. ભંતે! તે તથારૂપ સયોગી (કેવલિ સમુદઘાત પ્રવૃત્ત दुक्खाणमंतं करेइ?
કેવલી) સિદ્ધ થાય છે -યાવતુ- સર્વદુ:ખોનો અંત
કરે છે ? ૩. સોયમા ! ફળ સમદ્દે
ઉ. ગૌતમ ! તે એવું કરવામાં સમર્થ નથી. से णं पुवामेव सण्णिस्स पंचेंदियस्स पज्जत्तयस्स તે સર્વપ્રથમ જઘન્ય (મનોયોગી) સંજ્ઞી પંચેન્દ્રિયजहण्णजोगिस्स हेट्ठा असंखेज्जगुणपरिहीणं पढमं
પર્યાપ્તની નીચે અસંખ્યાત ગુણહીન મનોયોગનો मणजोगं णिरूंभइ,
પૂર્ણ નિરોધ કરે છે,
૨. ૩. સુ. ૧૪૭-૧૬ ૦ Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
