Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 10 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श० १२ उ० ४ सू० २ संहननभेदेन पुद्गलपरिवर्तननि. १२५ द्वौ वा, त्रयो वा, उत्कृष्टेन संख्ये या वा, असंख्येया वा, अनन्ता वा भविष्यन्तः सन्ति, यावत्-एकैकस्य नैरयिकस्य असुरकुमारादि भवनपतेः पृथिवीकापिकादि विकलेन्द्रियस्य मनुष्यपश्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकस्य वानव्यन्तरस्य ज्योतिषिकस्य वैमानिकस्य च नरयिकत्वे भवनपतित्वे, विकलेन्द्रियत्वे मनुष्यत्वे पञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकत्वे वानव्यन्तरत्वे ज्योतिषिकत्वे वैमानिकत्वे च स्वस्वमिन्ने अनागतकालसम्बन्धिनि, आनमाणपुद्गलपरिवर्ताः भविष्यन्तः सन्ति इति पूर्वेणान्वयः, अन न्ताश्च अतीताः सन्तीति भावः । अथ बहुवचनमाश्रित्य गौतमः पृच्छति-'नेरइ. याणं भंते ! नेरइयत्ते केवइया ओरालियपोग्गलपरियट्टा अईया ? ' हे भदन्त ! नैरयिकाणां नैरयिकत्वे वर्तमानानां कियन्तः औदारिकपुद्गलपरिवर्ताः अतीताः प्रतिपाद्य समस्त जीवों में भविष्य जधन्ध से एक, अथवा दो या तीनतक होनहार हैं, और उत्कृष्ट से संख्यात, असंख्यात या अनन्ततक होनहार हैं। यावत्-एक एक नैरयिकको, असुरकुमारादि भवनपति को, पृथिवीकायिक से लेकर विकलेन्द्रिय के, मनुष्य को पञ्चन्द्रियतिर्यश्च को, घानव्यन्तर को, ज्योतिष्क को, और वैमानिक को क्रमशः अनागत कालसबन्धी नैरयिक भव में, भवनपति भव में, विकलेन्द्रियभव में, मनुष्य. भव में, पञ्चेन्द्रियतिर्यश्च भव में, वानव्यन्तरभव में, ज्योतिष्कभव में,
और वैमानिकभव में आनप्राणपुद्गलपरिवर्त होनहार हैं, तथा भूतकालिक आनप्राणपुद्गल परिवर्त अनन्त हैं।
अब बहुवचन को आश्रित करके गौतम स्वामी प्रभु से ऐसा पूछते हैं'नेरइयाणं भंते ! नेरइयत्ते केवइया ओरालियपोग्गलपरियटा अईया' રિવર્ત ઓછામાં ઓછો એક, બે અથવા ત્રણ સુધી અને વધારેમાં વધારે સંખ્યાત, અસંખ્યાત અથવા અનંત સુધી સંભવી શકે છે પ્રત્યેક નારકના, અસુકુમારાદિ ભવનપતિના, પૃથ્વીકાયિકથી લઈને ચતુરિન્દ્રિયના, મનુષ્યના, પચેન્દ્રિયતિર્યંચના; વાનવંતરના, તિષ્કના અને વૈમાનિકના અનુક્રમે પિતતા કરતાં ભિન્ન એવાં ભવિષ્યકાળ સંબંધી નારકભવમાં, ભવનપતિ. ભવમાં, વિકલેન્દ્રિયભવમાં, મનુષ્યભવમાં, પંચેન્દ્રિયતિર્યંચભવમાં, વાનવંતરભવમાં, તિષ્ઠભવમાં અને વૈમાનિકભવમાં આનપ્રાણ પુ ગલપરિવર્ત થવાના છે, તથા ભૂતકાલિક આનપ્રાણ પુદ્ગરપરિવર્ત અનંત છે.
હવે અનેક જીની અપેક્ષા એ પુદ્ગલ પરિવર્તનું નિરૂપણ કરવામાં આવે છે
गौतम स्वाभीनी प्रश्न-"नेरइयाणं भंते ! नेरइयत्ते केवइया ओरालिय पोग्गलपरियडा अईया?" सावन् ! ना२४ना सभा २॥ नाना सूत. કાળ સંબંધી દારિક પુદ્ગલપરિવર્તે કેટલા વ્યતીત થઈ ચુકયા હોય છે?
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૦
