Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 10 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श० १२०५ सू०२ प्राणातिपातादिविरमण निरूपणम् १७९ घनोदधिः सप्तमी नारकपृथिवी च पञ्चवर्णद्विगन्धपञ्चरसाष्टस्पर्शवत्वेन वक्तव्या, 'छड़े उवासंतरे अवणे' षष्ठम् अवकाशान्तरम् आकाशखण्डात्मकम् अमूर्तत्वेन अवर्णम्, अगन्धम्, अरसम्, अस्पर्शम् अवसेयम्, 'तणुवाए जाव छट्टी पुढवी, एयाई अफसाई' षष्ठः तनुवातो यावत् षष्ठो घनवातः, षष्ठो घनोदधिः, षष्ठी पृथिवी च एतानि चत्वारि वस्तूनि पौगलिकस्वेन मृर्ततया पश्चवर्णादियुक्तानि अष्टस्पर्शानि प्रज्ञप्तानि, 'एवं जहा सत्तमा पुढवीए वत्तव्वया भणिया, तहा जाव पढमाए पुढवी भाणिपव्वं' एवं पूर्वोक्तरीत्या यथा सप्तम्याः पृथिव्याः वक्तव्यता पञ्चवर्णाद्यष्टस्पर्शवत्त्वेन भणिता तथा यावत् पञ्चम्याश्चतुर्थ्यां स्तृतीयाया द्वितीयायाः प्रथमायाश्च नारकपृथिव्या भणितव्यम्, पञ्चवर्णद्विगन्ध
से सातवें तनुवात के विषय में कहा जा चुका है-उसी प्रकार से सातवां घनवात, सातवां घनोदद्धि और सातवीं नारक पृथिवी ये सब पांच वर्णों वाले पांच रसोंवाले, और आठ स्पर्शवाले हैं ऐसा कहना चाहिये 'छडे उवासंतरे अवण्णे ' छठा जो अवकाशान्तर-आकाशखण्डात्मक खाली स्थान- अमूर्त होने से वर्ण बिना का है गंध बिना का है, रस चिना का है और स्पर्श विना का है। (तणुवाए जाव छट्ठी पुढवी, एयाई अट्ठफासाई' तनुवात यावत्-छठा घनवात, छठा घनोदधि और छठी पृथिवी पौगलिक होने के कारण भूर्तमान हैं इसीलिये ये पांचेवर्ण आदि गुणोंवाले हैं, एवं आठ स्पर्शवाले हैं । ' एवं जहा- मत्तमाए पुढवीप वक्तव्वया भणिया, तहा जाव पढमाए पुढचीए भाणियव्वं ' पूर्वोक्त रीति के अनुसार जैसी वक्त पता सप्तमी पृथिवी के विषय में कही गई है उसी प्रकार की पंचवर्ण, दो गंध, पांच रस और आठ स्पर्श से अथन अरवामां मव्यु छे, એજ પ્રમાણે સાતમા ઘનવાત, સાતમા ધનાધિ અને સાતમી નરક પૃથ્વીને પણ પાંચ વષ્ણુ, એ ગધ, પાંચ રસા અને આ સ્પર્શીવાળા 66 समन्वा. 'छट्ठे उवासंतरे अवण्णे " ? छहु અવકાશાન્તર (આકાશખડાત્મક ખાલી સ્થાન) છે, તે પણ અમૂત હાવાને કારણે વણુ રહિત, ગધરહિત, રસરહિત અને સ્પ રહિત છે. तणुवाद जाव छट्ठी पुढवी, एयाईं अट्ठ फासाई " छहुँ तनुवात, धनवात, છઠ્ઠો ઘનાદિધ અને છઠ્ઠી પૃથ્વી આ ચારે પૌલિક હોવાને કારણે મૂત છે, તે કારણે તેમને પાંચ વણુ, એ ગધ, પાંચ રસ અને ઢ સ્પર્શથી યુક્ત સમજયા જોઈ એ. " एवं जहा सत्तमाए पुढवीए वत्तव्वया भणिया, तहा जाव पढमार पुढत्रीए भाणियव्वं " વર્ણાદિના વિષયમાં જેવી વક્તવ્યતા સાતમી પૃથ્વી વિષે કરવામાં આવી છે, એવી જ વક્તવ્યતા પાંચમી, ચેથી, ત્રીજી, બીજી અને પહેલી પૃથ્વીના વિષયમાં પણ થવી જોઈએ એટલે કે આ નરક પૃથ્વીને પશુ પાંચ વીયાળી, એ ગ'ધાવાળી, પાંચ રસાવાળી
६४
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૦
66
