Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 10 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श० १२ उ० ५ सू०२ प्राणातिपातादिविरमणनिरूपणम् १८९ अट्ठफासा पण्णत्ता' हे गौतम ! कृष्णलेश्या द्रव्यलेश्यां प्रतीत्य-आश्रित्य-द्रव्यलेश्यापेक्षयेत्यर्थः पञ्चवर्णा, यावत्-द्विगन्धा, पञ्चरसा, अष्टस्पर्शा प्रज्ञप्ता, 'भाव लेस्सं पडुच्च अवण्णा.' भावलेश्याम्-जीवपरिणाम प्रतीत्य-आश्रित्य जीवपरिणामरूपभावलेश्यापेक्षया तु कृष्णलेश्या अवर्णा, अगन्धा, अरसा, अस्पर्शी प्रज्ञप्ता, जीवपरिणामरूपाया भावलेश्याया अमूर्ततया वर्णादिरहितत्वात् , 'एवं जाव सुक्कलेस्सा' एवं-कृष्णलेश्योक्तरीत्या, यावत् नीललेश्या, कापोतलेश्या, तेजोलेश्या, पद्मलेश्या, शुक्ललेश्या एताः सर्वा अपि द्रव्यलेश्यां प्रतीत्य पञ्चवर्णाः, द्विगन्धाः, पश्चरसाः, अष्टस्पीः प्रज्ञप्ताः, भावलेश्यां प्रतीत्य तु अवर्णाः, हैं-दव्वलेस्सं पडुच्च पंचवन्ना जाव अट्ठफासा पण्णत्ता' हे गौतम! कृष्णलेश्या द्रव्यलेश्या की अपेक्षा लेकर पांच वर्णों वाली, दो गंधो. वाली, पांच रसोंवाली और आठ स्पों वाली कही गई है। तथा'भावलेस्सं पडुच्च भवण्णा०' भावलेश्या की अपेक्षा लेकर वह विना वर्ण की, विना गंध की, विना रस की और विना स्पर्श की कही गई है। क्योंकि भावलेश्या जीव के परिणामरूप होती है और जीव का परिणाम अमूर्त कहा गया है-इसलिये अमूर्त में वर्णादिरहितता होती है। 'एवं जाव लुक्कलेस्सा०' कृष्णलेश्या में जैसा यह कथन किया गया है उसी प्रकार का कथन यावत्-नीललेश्या, कापोतलेश्या, तेजोलेश्या, पद्मलेश्या एवं शुक्ललेश्या इन सब लेश्याओं में जानना चाहिये अर्थात् ये सब लेश्याएँ द्रव्यलेश्या की अपेक्षा पांचवर्णों वाली, दो गंधोंवाली, पांचरसोंवाली और आठ स्पों वाली कही गई हैं। तथा भावलेश्या
“दव्वलेस्सं पडुच्च पंचवन्ना जाव अट्टफोसा पण्णत्ता" द्र०यसेश्यानी अपेक्षा વિચાર કરવામાં આવે, તે કૃણલેશ્યા પાંચ વર્ણવાળી, બે ગધવાળી, પાંચ २सोवाणी अ२ मा २५वाजी हाय छे. तथा-" भावलेस्सं पडुच्च अवण्णा." ભાવલેશ્યાની અપેક્ષાએ વિચાર કરવામાં આવે, તે તે વર્ણ, ગંધ, રસ અને સ્પર્શ વિનાની હોય છે, કારણ કે ભાવલેશ્યા જીવના પરિણામ રૂપ હોય છે અને જીવના પરિણામને અમૂર્ત કર્યું છે. તેથી અમૂર્તમાં વર્ણાદિને સદુભાવ डात नथी. “ एवं जाव सुक्कलेस्ला" वेश्याना पनि विषयमा કથન કરવામાં આવ્યું છે. એવું જ કથન નીલલેશ્યા, કાપતલેશ્યા, તેજલેશ્યા, પલેશ્યા અને શુકલેશ્યાના વર્ણાદિ વિષે સમજવું એટલે કે દ્રવ્યલેશ્યાની અપેક્ષાએ આ બધી વેશ્યાઓને પાંચવર્ણવાળી, બે ગધવાળી, પાંચ રસવાળી અને આઠ સ્પર્શેવાળી કહી છે તથા ભાવલેશ્યાની અપેક્ષાએ તેમને
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૦
