Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 10 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श० १२ उ० १० सू० १ आत्मस्वरूपनिरूपणम् ३७५ यथा संयतानाम् ३, तथा यस्योपयोगात्मत्व तस्थ वीर्यात्मत्वं स्यादस्ति यथा संसारिणाम् , स्यान्नास्ति यथा सिद्धानाम् , सक्रियवीयत्वाभावात् , यस्य पुन:त्मित्वं तस्योपयोगात्मत्वमवश्यमस्ति यथा संसारिणाम् ४, अथ ज्ञानात्मना सह अन्येषां त्रयाणां प्ररूपणमाह--'जस्स नाणाया तस्स दंसणाया नियम अस्थि, जस्स पुण दंसणाया तस्स गाणाया भयणाए' यस्य ज्ञानात्मत्वं भवति तस्य दर्शनात्मत्वं नियमादस्ति यथा सम्यग्दृष्टिनाम् , यस्य पुनर्दर्शनात्मत्वं भवति तस्य ज्ञानात्मत्वं भजनया-स्यादस्ति यथा सम्यग्दृशां, स्यान्नास्ति यथा मिथ्यादृशाम् १, 'जस्स णाणाया तस्स चरित्ताया सिय अत्थि सिय नथि, जस्स पुण चारित्ताया तस्स णाणाया नियम अत्थि' यस्य ज्ञानात्मत्वं भवति तस्य चारित्रात्मत्वं स्यादस्ति अवश्य होती है जैसे संयतों में तथा जिसमें उपयोगात्मता होती है, उसमें वीर्यात्मता होती भी है और नहीं भी होती है होती है यह संसारी जीवों में, और नहीं होती है सिद्धों में क्योंकि उनमें सक्रियवीर्यस्व का अभाव है। जिसमें वीर्यात्मता होती है, उसमें उपयोगात्मता अवश्य होती है, जैसे संसारी जीवों में। 'जस्स णाणाया, तस्स दसणाया नियम अस्थि, जस्स पुण दंसणाया तस्स णाणाया भयणाए' जिस जीव में ज्ञानात्मा होती है उसमें दर्शनात्मा नियम से होती है जैसे सम्यग्दृष्टियों में परन्तु जिसमें दर्शनात्मा होती है उसमें ज्ञानात्मा होती भी है और नहीं भी होती है। होती है यह सम्यग्दृष्टियों में और नहीं होती है मिथ्यादृष्टियों में 'जस्स गाणाया तस्स चरित्ताया सिय अस्थि सिय नस्थि, जस्स पुण चरित्ताया तस्स णाणाया नियम अस्थि અવશ્ય હોય છે. દાખલા તરીકે સંય તેમાં ચારિત્રાત્મતા અને ઉપગાત્મતા, બનેને સદ્ભાવ હોય છે જે જીવમાં ઉપયેગાત્મતા હોય છે તે જીવમાં વર્યાત્મતા હોય છે પણ ખરી અને નથી પણ હતી જેમ કે સંસારી માં હોય છે અને સિદ્ધોમાં હોતી નથી, કારણ કે તેમનામાં સક્રિય વીર્યત્વને અભાવ છે જે જીવમાં વીર્યામતા હોય છે, તે જીવમાં ઉપયેગાત્મતા અવશ્ય હોય છે જેમ કે સંસારી જીવોમાં વીર્યાત્મતા અને ઉપગાર્માતા બનને હાય छ. “जस्स णाणाया, तस्स देसणाया नियम अत्थि, जस्स पुण दसणाया तस्स जाणाया भयणाए"२ रुपमा ज्ञानात्मता अाय छ, ते ७१मां शनात्मता અવશ્ય હોય છે જેમ કે સમ્યગદષ્ટિએમાં પરંતુ જે જીવમાં દર્શનાત્મતા હોય છે, તે જીવમાં જ્ઞાનાત્મતા હોય છે પણ ખરી અને નથી પણ હતી જેમ કે सम्याटियामा डाय छे मर मिथ्याटियामा नथी डोती. “ जस्स णाणाया तस्स चरित्ताया सिय अस्थि, सिय नत्थि, जस्स पुण चरित्ताया तस्स णाणाया
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૦
