Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 10 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श० १३ उ० १ सू० १ देवविशेषनिरूपणम् ५२३ शेषं तदेव । गौतमः पृच्छति-तत् नूनं भदन्त ! कृष्णलेश्यः, नील यावत् शुक्ल लेश्यो भूत्वा कृष्णलेश्येषु देवेषु उपपद्यन्ते ? हन्त गौतम ! एवं यथैव नैरयिकेषु प्रथम उद्देशके तथैव भणितव्यम् , नीललेश्यायामपि यथैव नै यिकाणां यथा नीललेब्यायाम् , एवं यावत् पद्मलेश्येषु, शुक्ललेश्येषु एवमेव, नवरं लेश्यास्थानेषु विशुध्यत्सु विशुध्यत्सु शुक्ललेश्यां परिणमन्ति, शुक्ललेश्यां परिणम्य शुक्ललेश्येषु देवेषु उपपद्यन्ते, तत् तेनार्थेन यावत् उपपधन्ते, तदेवं भदन्त ! तदेवं भदन्त ! इति ॥सू. १॥
त्रयोदशके शतके द्वितीयोदेशकः समाप्तः ।। टीका-प्रथमोद्देशके नैरयिकाणां प्ररूपितत्वेन द्वितीयोदेशके अस्मिन् औपपातिकत्वसाधाद् देवान् प्ररूपयितुमाह-'कइविहा णं भंते इत्यादि, 'कइविहाणं भंते ! देवा पण्णता ?' गौतमः पृच्छति-हे भदन्त ! कतिविधाः खलु देवाः मज्ञप्ताः ? भगवानाह-'गोयमा ! चउनिहा देवा पण्णत्ता' हे गौतम ! चतुर्विधा देवाः प्रज्ञप्ताः, 'तं जहा-भवणवासी, वाणमंतरा, जोइसिया, वेमाणिया' तद्यथा
देववक्तव्यता'काविहा गं भते ! देवा पण्णत्ता' इत्यादि ।
टीकार्थ-प्रथम उद्देशक में नैरयिकों की प्ररूपणा की गई है, इस कारण इस द्वितीय उद्देशक में औपपातिकपने की सधर्मता को लेकर सूत्रकार देवोंकी प्ररूपणा कर रहे हैं-इसमें गौतम ने प्रभु से ऐसा पूछा है-'काविहा भंते ! देवा पण्णत्ता' हे भदन्त ! देव कितने प्रकार के कहे गये हैं ? इसके उत्तर में प्रभु ने कहा 'गोयमा' हे गौतम ! 'चउन्विहा देवा पण्णत्ता' देव चार प्रकार के कहे गये हैं। 'तं जहा' जो इस प्रकार से हैं-'भवणवासी, वाणमंतरा, जोइसिया,
-वानी वतव्यता" कइविहा णं भंते ! देवा पण्णत्ता" त्या:
ટીકાથ–પહેલા ઉદ્દેશામાં નારકેની પ્રરૂપણ કરવામાં આવી. ઔપ પતિકતાની સધર્મતાને કારણે હવે આ બીજા ઉદ્દેશામાં સૂત્રકાર દેવેની પ્રરૂપણ કરે છે–આ વિષયને અનુલક્ષીને ગૌતમ સ્વામી મહાવીર પ્રભુને એ પ્રશ્ન પૂછે છે કે"कइविहाणं भंते ! देवा पण्णत्ता ?” 8 भगवन् ! हेवेना ॥ २४॥ छ ?
महावीर प्रसुन उत्तर-" गोयमा !" ३ गीतम! "चउव्विहा देवा पण्णत्ता" हेवोना या२ ५.२ । छे, “ तंजहा" नीचे प्रमाणे छ"भवणवासी, वाणमंतरा, जोइसिया, वेमाणिया " (१) मनपासी, (२) पानयन्त२, (3) तिषि, मने (४) वैमानित
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૦