Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 10 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
________________
भगवतीसूत्रे 'एवं सत्र परसा वि, सव्व पज्जवा वि एवं-पूर्वोक्तद्रव्यरीत्या अस्त्येकके केचनसर्वप्रदेशाः अपि पञ्चवर्णाः, द्विगन्धाः, पञ्चरसाः, अष्टस्पर्शाश्व, प्रज्ञप्ताः, अस्त्येकके केचन द्रव्यप्रदेशाः अवर्णाः अगन्धाः, अरमाः, अस्पर्शाश्च प्रज्ञप्ताः, तत्र मूर्तद्रव्यपदेशाः मूर्तद्रव्यवत्पश्चवर्णादयः, अमूर्तद्रव्यप्रदेशाश्च अमृतद्रव्यवदवर्णादयः सन्ति, एवं सर्वपर्यवाः अपि-अस्त्येकके केचन द्रव्यस्य धर्मरूपाः पर्यवाः द्रव्यवदेव पश्च. वर्णाः, द्विगन्धाः, पञ्चरसाः, अष्टस्पर्शाः प्रज्ञप्ताः, अस्त्येकके केचन पर्यवाः अवर्णाः, अरसाः, अगन्धाः, अस्पर्शाश्च प्रज्ञप्ताः, तत्र मूर्तद्रव्यपर्यवाः मूर्तद्रव्यवत्प श्ववर्णादयः, अमूर्तद्रव्यपर्यवाश्च अमूर्तद्रव्यवदवर्णादयः सन्तीति भावः । 'तीयद्धा पएसा वि, सव्वपज्जवा वि' इसी प्रकार से कितनेक सर्वप्रदेश भी पांचवर्णवाले, द्विगंधवाले, पांच रसवाले और आठ स्पर्शवाले कहे गये हैं, यावत् कितनेक सर्वप्रदेश विना वर्ण के, विना गंध के, विना रस के
और विना स्पर्श के कहे गये हैं। इनमें मूर्तद्रव्य के प्रदेश पुद्गल की तरह पांच वर्णवाले, दोगंध आदि वाले कहे गये हैं, और अमूर्तद्रव्य-धर्मास्तिकायादिक के प्रदेश अमूर्तद्रव्य के समान विना वर्णादि के कहे गये हैं। इसी प्रकार से कितनेक पर्याय भी-कितनेक द्रव्यों की धर्मरूपक्रमभावी पर्यायें भी-द्रव्य की तरह ही पांच वर्णवाली, दो गंधवाली, और आठ स्पर्शवाली कही गई हैं, यावत् कितनेक द्रव्यों की पर्यायें विना वर्णकी विना गंध की विना रस की और विना स्पर्श की कही गई हैं। इनमें मूर्तद्रव्यों की पर्यायें मूर्तद्रव्य की तरह वर्ण, गंध, रस और स्पर्शवाली कही गई हैं और अमूर्तद्रव्य की पर्यायें अमूर्तद्रव्य की तरह विना ७. “ एवं सव्व पएसा वि, सव्व पज्जवा वि" मे प्रमाणे टा द्रव्यપ્રદેશે પાંચ વર્ણવાળા, બે ગંધવાળા, પાંચ રસવાળા અને આઠ સ્પર્શવાળા હોય છે, અને કેટલાક દ્રવ્યપ્રદેશે વર્ણરહિત, ગંધરહિત, રસરહિત અને સ્પર્શ રહિત હોય છે એટલે કે મૂર્ત દ્રયના પ્રદેશને, મૂર્ત દ્રવ્યપુલની જેમ, પાંચ વર્ણવાળાં, અને બે ગંધાદિવાળા કહ્યા છે. અમૂર્તદ્રવ્ય પ્રદેશનેધર્માસ્તિકાયાદિના પ્રદેશને, અમૂર્ત દ્રવ્યની જેમ વર્ણાદિ વિનાના કહ્યા છે. એજ પ્રમાણે કેટલાક દ્રવ્યની પર્યાને પણ કેટલાક દ્રવ્યની ધર્મરૂપ કેમભાવી પર્યાને પણ-દ્રવ્યની જેમ પાંચ વર્ણવાળી, બે ગંધવાળી, પાંચ રસવાળી અને આઠ સ્પેશવાળી કહી છે, તથા કેટલાક દ્રવ્યોની પર્યાને વર્ણન વિનાની, ગંધવિનાની, રસવિનાની અને સ્પર્શ વિનાની કહી છે. એટલે કે મૂર્ત દ્રવ્યની પર્યાને મૂર્ત દ્રવ્યની જેમ વર્ણ, ગંધ રસ અને સ્પર્શવાળી કહી છે અને અમૂત દ્રવ્યની પર્યાને, અમૂર્ત દ્રવ્યની જેમ, વર્ણ, ગંધ,
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૦
