Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 10 Sthanakvasi

Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

Page 151

प्रमेयचन्द्रिका टीका श०१२ उ०४ सू०४ औदारिकादिपुद्रलपरिवर्तनिर्वतनानि. १३७ वैक्रियशरीरनिर्माणयोग्यानि द्रव्याणि-पुद्गलद्रव्याणि, वैक्रियशरीरतया गृहीतानि, पद्धानि, स्पृष्टानि, कृतानि, प्रस्थापितानि, निविष्टानि, अभिनिविष्टानि, अभिसमन्वागतानि, पर्यात्तानि, परिणामितानि, निर्जीर्णानि, निःसनानि, निःसृष्टानि भवन्ति, तत् तेनार्थेन एवमुच्यते-वैक्रियपुद्गलपरिवर्तशब्दप्रतिपाद्यो चैक्रियपुद्गलपरिवर्तः उक्तस्वरूपोऽवसेय इत्याशयेनाह-शेषं तदेव पूर्वोक्तवदेव सर्व विज्ञे. यम् , तथा प्रदर्शितमेवेति, ‘एवं जाव आणापाणुपोग्गलपरिय?' एवं पूर्वोक्तरीत्या, यावत्-तैजसपुद्गलपरिवर्तः, कार्मणपुद्गलपरिवर्तः, मनःपुद्गलपरिवर्तः, वचःपुद्गलपरिवर्तः, आनप्राणपुद्गलपरिवर्तश्च अबसेयः। विशेषमाह-'नवरं आणापाणुप्पाओग्गाई वैक्रियशरीर में वर्तमान जीव ने वैक्रियशरीर के निर्माणयोग्य द्रव्यों को-पुद्गलद्रव्यों को-वैक्रियशरीररूप से ग्रहण किया है, उन्हें बद्ध किया है, स्पृष्ट किया है, विहित किया है, प्रस्थापित किया है, निविष्ट किया है, अभिनिविष्ट किया है, अभिसमन्वागत किया है, परितगृहीत किया है, परिणामित किया है, निर्जीर्ण किया है, निःसृत किया है, निःसृष्ट किया है, इस कारण वैक्रियपुद्गलपरिवर्त इस शब्दद्वारा प्रतिपाथ यह वैक्रियपुद्गलपरिवतं उक्तस्वरूपवाला है ऐसा जानना चाहियेइसी आशय को लेकर सूत्रकारने 'सेसं तंव सव्वं' ऐसा कहा है सो हमने यह बात ऊपर दिखला ही दी है। ‘एवं जाव आणापाणुपोग्गलपरिय?' इसी प्रकार से यावत्-तैजसपुद्गलपरिवर्त, कार्मणपुद्गल परिवर्त, मनःपुद्गलपरिलत, वचःपुद्गलपरिवर्त, और आनप्राणपुद्गलपरिवर्तका स्वरूप जानना चाहिये, इनके स्वरूप कथन में ऐसा कहना રીરનું નિર્માણ કરવાગ્ય પુદ્ગલ દ્રવ્યને વૈક્રિય શરીર રૂપે ગ્રહણ કર્યા છે, બદ્ધ કર્યા છે, પૃષ્ટ ક્યાં છે, વિહિત કર્યા છે, પ્રસ્થાપિત કર્યો છે, નિવિષ્ટ ક્ય છે, અભિનિવિષ્ટ કર્યા છે, અભિસમન્વાગત કર્યા છે, પરિત ગ્રહીત કર્યા છે, પરિણામિત કર્યા છે, નિજીણું કર્યા છે, નિઃસૃત કર્યા છે, નિઃસષ્ટ કર્યા छ. र गौतम ! ते २0 “ यि ५६ सपरिवत " AL Av४ 43 प्रति. પદ્યમાન આ વિકિય પુદ્ગલ પરિવર્તનું ઉપર દર્શાવ્યા પ્રમાણેનું સ્વરૂપ સમજવાનું छ. " सेसं तं चेव सव्वं ” मा सूत्र द्वारा सूयित थती तनु २५टी४२९॥ ५२ ४२पामा मा०यु छ. “ एवं जाव आणापाणुपोग्गलपरिय? " मेगा પ્રમાણે તેજસપુદ્ગલપરિવર્ત, કામણપુદ્ગલ પરિવર્ત, મનપુદ્ગલપરિવર્ત, વચ, ગલપરિવર્ત અને આનપ્રાણપુદ્ગલ પરિવર્તનું સ્વરૂપ પણ સમજવું જોઇએ તેમના સ્વરૂપના કથનમાં એવું કહેવું જોઈએ કે–
भ० १८
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૦