________________
ધર્મ કથાનુગ–અરિષ્ટનેમિ-તીર્થમાં પદ્માવતી આદિ શ્રમણીઓનાં કથાનકે : સત્ર ૧૫૧
ત્યજીને અનગાર વ્રત ગ્રહણ કર્યું. હું અધન્ય
હે કૃષ્ણ ! વાત એમ છે કે તમે સુરા, અગ્નિ છું, અકૃતપુણ્ય છું કે જેણે રાજ્યનો, રાષ્ટ્રનો, અને દ્વૈપાયનના ક્રોધને કારણે દ્વારિકા નગરી કોષને, કોષ્ઠાગારને, સૈન્યનો, વાહનને, પુરને, ભસ્મ થઈ ગયું. પછી માતા-પિતા અને અંત:પુરનો અને માનુષી કામભોગોનો મોહ સ્વજનો વિનાના રામ બલદેવની સાથે દક્ષિણ રાખ્યો યાવતું આસક્ત થઈને અરહંત અરિષ્ટ સમુદ્રતટની તરફ, પાંડુ રાજાના પુત્રો યુધિષ્ઠિર નેમિ પાસે મંડિત બની ગૃહવાસ ત્યજી અનગાર આદિ પાંચ પાંડવોની પાસે, પાંડુમથુરા નગરીમાં વ્રત લેવા હું શક્તિમાન ન બન્યો.”
જવા નીકળશો ત્યારે માર્ગમાં કોસાંબવન નામે નિદાનના કારણે વાસુદેવ બધા પ્રવ્રજ્યા નથી
વનમાં વટવૃક્ષ નીચે પૃથ્વી શિલાપાટ પર,
પીતામ્બરવસ્ત્ર પહેરેલ શરીરે બેઠા હશો ત્યારે લેતા તેની સ્પષ્ટતા
જરાકુમારે ધનુષ્યમાંથી છોડેલા તીણ બાણથી ૧૫૧, “હે કૃષ્ણ!” એમ અહંન અરિષ્ટનેમિએ કૃષ્ણ
ડાબા પગે વીંધાઈને કાળસમયે કાળ કરીને વાસુદેવને સંબોધન કરીને કહ્યું–‘એ વાત સાચી
ત્રીજી વાલુકાપ્રભા પૃથ્વીમાં ઉજવલિત નરકછે કૃષ્ણ? કે તમને આવો અધ્યવસાય યાવત્
ભૂમિમાં નારકી રૂપે ઉત્પન્ન થશો.' વિચાર આવ્યો કે તે જાતિ આદિ કુમારે ધન્ય
ત્યારે કૃષ્ણ વાસુદેવે અહંનું અરિષ્ટનેમિ છે યાવત્ અનગાર ઘન ગ્રહણ કર્યું અને હું પાસેથી આવા અર્થની વાત સાંભળી, જાણી ખરે જ અધન્ય કે યાવત્ અર્હત્ અરિષ્ટનેમિ
એટલે તે ભગ્નાશ થઈ બે હથેળીમાં માં ઘાલી પાસે ખંડિત બની ગૃહવાસ ત્યજી અનગાર
આર્તધ્યાનમાં પડી ગયા. વ્રત ગ્રહણ કરવા સમર્થ ન બન્યો?
આગામી ઉત્સપિણમાં કૃષ્ણનું અમમરૂપે હે કૃષ્ણ! આ વાત સાચી?
તીર્થંકરપણું– ‘હા ભગવાન ! આપનું કથન સાચું છે.' ૧૫૩. “હે કૃષ્ણ !” એમ અહંતુ અરિષ્ટનેમિએ કૃણ કૃષ્ણ વાસુદેવે ઉત્તર આપ્યો.]
વાસુદેવને સંબોધીને કહ્યું– હે કૃષ્ણ! એવું કદિ બન્યું નથી, બનતું
હે દેવાનુપ્રિય ! તમે હતાશ થઈને યાવનું નથી અને બનશે પણ નહીં કે સુવર્ણ આદિ આર્તધ્યાન ન કરે. કેમ કે હે દેવાનુપ્રિય ! વાત સંપત્તિનો ત્યાગ કરીને યાવત્ વાસુદેવ પ્રવજ્યા
એમ છે કે તમે ત્રીજી પૃથ્વીની ઉજવલિત નરકગ્રહણ કરે.'
ભૂમિમાંથી નીકળી પછી તરત જ અહીં જંબૂહે કૃષ્ણ!” એમ કૃષ્ણને અહંત અરિષ્ટ- દ્વીપમાં ભરતક્ષેત્રમાં આગામી ઉત્સર્પિણીમાં. નેમિએ કહેવાનું ચાલુ રાખ્યું “વાત એમ છે પડ઼ જનપદના શદ્વાર નામક નગરમાં બારમાં કે સર્વ વાસુદેવે પોતાના પૂર્વભવમાં નિદાન અમમ નામના અરહિંત-તીર્થંકર-બનશે. કરે છે–નિદાન કરનારા હોય છે. આ કારણથી ત્યારે તમે ત્યાં અનેક વર્ષ સુધી કેવળીપર્યાય
એમ કહેવાય છે કે ભૂત, ભાવિ કે વર્તમાન પાળીને પછી સિદ્ધ થશે યાવત્ સર્વ દુઃખને કઈ વાસુદેવ સુવર્ણ આદિ ત્યજીને યાવત્ અંત કરશો.' પ્રજ્યા લેતા નથી.'
અન્ય જનાને પ્રયાગ્રહણમાં સહાયની અનંતર ભવમાં કૃષ્ણની નરકગતિ–
કૃષ્ણની ઘોષણા ૧૫૨. ત્યાર પછી કૃષ્ણ વાસુદેવે અહંતુ અરિષ્ટ- ૧૫૪. ત્યાર બાદ તે કુષ્ણ વાસુદેવે અહંત અરિષ્ટનેમિનેમિને આ પ્રમાણે પૂછયું
ની આવી વાત સાંભળીને હષ્ટતુષ્ટ થઈ યાવનું હે ભદત ! હું કાળસમયે કાળ પામી
તાલ ઠોકી, તાલ ઠોકી હુંકાર કર્યો, હુંકાર કરી ત્રિઅહીંથી ક્યાં જઈશ? કયાં ઉત્પન્ન થઈશ ?” પદીનું છેદન કર્યું" અર્થાત્ ત્રણ વાર પૃથ્વી પર
ત્યારે અહંતુ અરિષ્ટનેમિએ કૃષ્ણ વાસુદેવને પાદન્યાસ કર્યો, ત્રણ વાર પૃથ્વી પર પાદન્યાસ આ પ્રમાણે કહ્યું
કરી સિંહનાદ કર્યો, સિંહનાદ કરી પછી અહંતુ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
