________________
ધર્મકથાનુયોગ-મહાવીર-તીર્થમાં રથયુલ સંગ્રામમાં કાલાદિ મરણ કથાનક સૂત્ર ૨૧ wwnnnnnnnnnnnnmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmm ૩. રથમુસલ સંગ્રામમાં કાલાદિની મરણકથા આવો અને આ પ્રમાણેનો માનસિક વિચાર
થાવતુ સંકલ્પ ઉત્પન્ન થયો કે, “મારો પુત્ર કાલાદિક દસ નામના નિદેશ–
કાલ ત્રણ હજાર હાથીઓથી યુક્ત યાવતુ ૨૧. (૧) કાલ (૨) સુકાલ (૩) મહાકાલ (૪) કૃષ્ણ સંગ્રામમાં જોડાયા છે. તો શું તે જીવી શકશે
(પ) સુકૃણ (૬) મહાકૃષ્ણ (૭) વીરકૃષ્ણ કે નહીં? જીવતો રહેશે અથવા જીવતો નહીં (૮) રામકૃષ્ણ (૯) પ્રિયસેન કૃષ્ણ અને બચે? તે શત્રુઓને પરાજિત કરી શકશે યા (૧૦) મહાસેન કૃષ્ણ. આ દસ નામ જાણવા પરાજિત નહીં કરી શકે? તે કાલ કુમારને હું જોઈએ.
જીવતે જોઈ શકીશ ?” આ પ્રમાણે નિરુત્સાહ, ચંપા નગરમાં શ્રેણિક પુત્ર કાલ
ઉદાસ થઈને તે યાવત્ ચિંતામાં ડૂબી ગઈ. ૨૨. તે કાળે, તે સમયે એ જ જમ્બુદ્વીપ નામે
૨૫. તે કાળે, તે સમયે શ્રમણ ભગવાન મહાવીર દ્વીપના ભરતક્ષેત્રમાં વૈભવ આદિથી સંપન્ન
પધાર્યા. દર્શનાર્થે પરિષદ ગઈ. ચંપા નામે નગરી હતી. ત્યાં પૂર્ણભદ્ર ત્ય
તદનન્તર તે કાલી દેવીને આ સમાચાર હતું. તે ચંપાનગરીમાં શ્રેણિક રાજાનો પુત્ર,
સાંભળીને આવો અને આ પ્રમાણેનો માન
સિક વિચાર યાવતુ સંક૯૫ ઉત્પન્ન થયો કે ચલણાદેવીનો અંગજાત કેણિક નામે રાજા હતો, જે મહાહિમવન આદિ પર્વતોની જેમ
“ામણ ભગવાન મહાવીર પૂર્વાનુમૂવી ક્રમથી
ગમન કરતા કરતા યાવત્ વિચરણ કરી રહ્યા જ મનુષ્યમાં પ્રસિદ્ધ હતો.
છે. તથારૂપ શ્રમણ ભગવંતાના નામ અને તે કોણિક રાજાની પદ્માવતી નામે રાણી
ગોત્ર વિશે સાંભળવા મળે તે પણ મહાફળહતી. જે સુકુમાર યાવત્ ભાગે ભાગવતી
દાયી છે યાવત્ વિપુલ અર્થ ગ્રહણ કરવાના વિચરણ કરતી હતી.
અવસર વિશે તો શું કહેવું? તો હું શ્રમણ તે ચંપા નગરીમાં શ્રેણિક રાજાની પત્ની,
ભગવાન મહાવીર પાસે જઉં યાવત્ તેમની કેણિક રાજાની નાની માતા, કાલી નામે રાણી
પપાસના કરું, અને આ પ્રમાણેનો પ્રશ્ન હતી, જે સુકુમાર હાથ પગ આદિવાળી યાવત્
પૂછું.” આ પ્રમાણે વિચાર કર્યો. આવો વિચાર સુંદર હતી. તે કાલી રાણીને કાલ નામે પુત્ર
કરીને કૌટુમ્બિક પુરુષને બોલાવ્યા અને હતો, જે અતિ સુકોમળ યાવત્ રૂપસંપન્ન
બોલાવીને આ પ્રમાણે કહ્યું, “હે દેવાનુપ્રિયો ! હતો.
શીધ્ર ધાર્મિક કાર્યો માટે ઉપયોગમાં લેવામાં કણિકની સાથે કાલનું રથમુસલ સંગ્રામમાં આવતો ઉત્તમ - થ જોતરીને લાવો.” તે કૌટુમ્બિક ગમન
પુરુષોએ રથ તૈયાર કરી આજ્ઞાપાલનની ૨૩. તદનન્તર કેઈ એક દિવસ તે કાલ કુમાર ત્રણ
જાણ કરી. હજાર હાથીઓ, ત્રણ હજાર રથો, ત્રણ હજાર
ત્યાર બાદ તે કાલી દેવીએ સ્નાન કર્યું, અશ્વો અને ત્રણ હજાર મનુષ્યો દ્વારા બનેલા
બલિકર્મ કર્યું કાવત્ અલ્પ પરંતુ મૂલ્યવાન ગરુડ બૂહના અગિયારમા ખંડમાં કેણિક
આભૂષણોથી શરીરને અલંકૃત કરી અનેક રાજાની સાથે રથમુસલ સંગ્રામમાં જોડાયા.
કુબજા દાસીઓ યાવત્ સેવક-વૃંદથી ઘેરાઈને મહાવીરના સમવસરણમા કાલીની પૃચ્છા
અંત:પુરમાંથી નીકળી, નીકળીને ઉપસ્થાન ૨૪. ત્યારબાદ તે કાલી દેવીને કેઈ એક વખત શાળાના બહારના ભાગમાં, જ્યાં ધાર્મોિક પ્રવર ( કૌટુબિક બાબતો વિશે વિચારતાં રાત્રે જાગતાં યાન હતું, ત્યાં આવી, આવીને ધાર્મિક પ્રવર ૪૫
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org