________________
ધર્મકથાનુયોગ–મહાવીર-તીર્થમાં વિજય તસ્કર જ્ઞાત કથાનક : સૂત્ર ૭૯
- ભદ્રા સાર્થવાહીને ગર્ભવતી થયાને બે માસ સ્ત્રીઓએ ભદ્રા સાર્થવાહીને સર્વ આભૂષણોથી વ્યતીત થઈ ગયા, ત્રીજો મહિનો ચાલતો હતો અલંકૃત કરી. ત્યારે તેને આ પ્રમાણે દોહદ ઉત્પન્ન થયા ત્યાર પછી ભદ્રા સાર્થવાહીએ તે મિત્ર, ‘તે માતાઓ ધન્ય છે, યાવત્ તે માતાઓ જ્ઞાતિજનો, પાનાના રવજન, સંબંધી પરિજન શુભ લક્ષણવાળી છે જે વિપુલ અશન, પાન અને નગરની સ્ત્રીઓની સાથે વિપુલ અશન, ખાદિમ અને હવાદિમ આહાર તથા ઘણાં પાન, ખાદિમ અને સ્વાદિમનો યાવત્ ઉપભોગ પુષ્પ, ગંધ, વસ્ત્ર અને માળા તથા અલંકારો કરીને પોતાના દોહદને પૂર્ણ કરીને જે દિશાથી ગ્રહણ કરીને મિત્ર, જ્ઞાતિ, પોતીકા સ્વજન આવેલ હતી તે દિશામાં ચાલી ગઈ. સંબંધી અને પરિજનોની સ્ત્રીઓની સાથે ત્યાર પછી ભદ્રા સાર્થવાહી દોહદ પૂર્ણ ઘેરાયેલી રાજગૃહ નગરની વચ્ચોવચ થઈને કરીને-વાવ-તે ગર્ભને સુખપૂર્વક વહન કરવા નીકળે છે, નીકળીને જ્યાં પુષ્કરિણી છે ત્યાં લાગી. જાય છે અને પુષ્કરિણીમાં અવગાહન કરીને પુત્રજન્મ અને “દેવદત્ત' નામકરણસ્નાન કરે છે, બલિકર્મ કરે છે અને બધા ૩૮. ત્યાર પછી તે ભદ્રા સાર્થવાહીએ નવ માસ અલંકારોથી વિભૂષિત થાય છે. પછી વિપુલ
અને સાડા સાત દિવસ-રાત્રિ પૂર્ણ થવા પર અશન, પાન, ખાદિમ, સ્વાદિમ આહારનું
સુકુમાર હાથ પગવાળા બાળકને જન્મ આપ્યો. આસ્વાદન કરતી કરાવતી થકી તથા પરિભોગ
ત્યાર પછી તે બાળકના માતા-પિતાએ કરતી કરાવતી થકી પોતાના દોહદને પૂર્ણ કરે પ્રથમ દિવસે જાતકર્મ નામક સંસ્કાર કર્યો, છે.” આ પ્રમાણે ભદ્રા સાર્થવાહીએ વિચાર
કરીને તે જ પ્રકારે ચાવતુ અશન, પાન, ખાદિમ કર્યો, વિચાર કરીને બીજા દિવસે પ્રાત:કાળે સ્વાદિમ આહાર તૈયાર કરાવ્યો, તૈયાર કરાવી સૂર્યોદય થવા પર ધન્ય સાર્થવાહ પાસે આવી,
મિત્ર, જ્ઞાતિજનો, આદિને ભોજન કરાવીને આવીને ધન્ય સાર્થવાહને આ પ્રમાણે કહ્યું –
બાળકનું આ પ્રકારે ગૌણ અર્થાત્ ગુણનિષ્પન્ન હે દેવાનુપ્રિય ! મને ગર્ભના પ્રભાવથી આવે
નામ રાખ્યું-“ કારણ કે અમારો આ પુત્ર દોહદ ઉત્પન્ન થયો, છે કે તે માતાઓ ધન્ય
ઘણી નાગપ્રતિમાઓ ભાવતુ વામણપ્રતિમા છે યાવત્ સુલક્ષણા છે, કે જે પોતાના દોહદને ઓની માનતા કરવાથી ઉત્પન્ન થયો છે, માટે પૂર્ણ કરે છે, ઇત્યાદિ તેથી હે દેવાનુપ્રિય !
અમારા પુત્રનું ‘ દેવદત્ત’ નામ થાય અર્થાતુ આપની આશા હોય તો હું પણ આ રીતે
તેનું નામ દેવદત્ત રાખવામાં આવે છે.” દોહદ પૂર્ણ કરતી વિચરું.'
ત્યાર પછી તે બાળકના માતા-પિતાએ સાર્થવાહે કહ્યું – દેવાનુપ્રિયે ! જે પ્રમાણે
તે દેવતાઓની પૂજા કરી તેમને દાન આપ્યું, સુખ ઊપજે તેમ કરો. તેમાં ઢીલ ન કરો.”
પ્રાપ્ત ધનનો વિભાગ કર્યો અને અક્ષયનિધિની
વૃદ્ધિ કરી. ૩૭. ત્યાર પછી ધન્ય સાર્થવાહની આજ્ઞા મેળવેલ દેવદત્તની કીડા
ભદ્રા સાર્થવાહી હg-તુષ્ટ થઈ વાવનું વિપુલ ૭૯. ત્યાર પછી પંથક નામક દાસચેટક દેવદત્ત અશન પાન ખાદિમ અને સ્વાદિમ આહાર બાળકનો બાળગ્રાહી (બાળકને રમાડનાર) યાર કરાવીને–ચાવ-સ્નાન કરીને ચાવત્ નિયુક્ત થયા. તે દેવદત્ત બાળકને કમરમાં લઈ પહેરવા તથા ઓઢવાનાં ભીનાં વસ્ત્ર ધારણ લેતો. અને લઈને ઘણાં બાળક, બાલિકાઓ, કરીને જ્યાં પુષ્કરિણી હતી ત્યાં આવી. ત્યાં કુમાર અને કુમારીઓની સાથે ઘેરાયેલો થઈને આવી ત્યારે તેના મિત્ર, જ્ઞાતિ યાવનું નગરની બાળકને રમાડતો.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
