________________
૧૮૧
ધર્મકથાનુગ–મહાવીર-તીર્થ માં સેમિલ બ્રાહ્મણુ શ્રમ પાસક કથાનક : સત્ર ૩૦૪
. . . ૧૮૧ ઇત્યાદિ જેમ ધા સરસવ સંબંધે કહ્યું સમિલની શ્રાવક ધમ પ્રતિપત્તિતેમ ધાન્યમા સંબંધે પણ જાણવું-ચાવતુ
ભગવાને આ પ્રમાણે કહ્યું તેથી સોમિલ તે હેતુથી માસ ભક્ષ્ય પણ છે અને અભક્ષ્ય બ્રાહ્મણ પ્રતિબોધ પામ્યો, અને તેણે શ્રમણ પણ છે.
ભગવાન મહાવીરને વંદન નમસ્કાર કર્યો, વંદન પ્રશ્ન–હે ભગવન્! આપને કુલત્થા ભક્ષ્ય નમસ્કાર કરીને આ પ્રમાણે કહ્યું–‘જેમ આપ છે કે અભક્ષ્ય છે?
કહો છો તેમ જ છે,' ઇત્યાદિ સ્કન્દકના વર્ણનઉત્તર–હે સોમિલ ! અમારે માટે કુલભ્યા ની જેમ જાણવું યાવત્ ‘હે દેવાનુપ્રિય ! આપની ભક્સ પણ છે અને અભક્ષ્ય પણ છે.
પાસે જેમ ઘણા રાજેશ્વર, તલવર, માડંબિક, પ્રશ્ન-હે ભગવન્! શા હેતુથી આપને કૌટુમ્બિક, ઈભ્ય, શ્રેષ્ઠી, સેનાપતિ, સાર્થવાહ કુલત્થા ભઠ્ય પણ છે અને અભક્ષ્ય પણ છે ?
વગેરે મુંડિત થઈ ગૃહવાસ છોડી અનગાર- ઉત્તર–હે સોમિલ ! બ્રાહ્મણનોમાં કુલસ્થા
પ્રવૃજ્યાથી પ્રવ્રુજિત થયા છે તે પ્રમાણે કરવા બે પ્રવારે કહેલ છે-સ્ત્રીકુલત્થા (કુલીન સ્ત્રી) તો હું સમર્થ નથી તેથી આપ દેવાનુપ્રિયની અને ધાન્યકુલત્થા (કળથી).
પાસે બાર પ્રકારના શ્રાવક ધર્મને અંગીકાર તેમાં જે સ્ત્રી કુલા છે તે ત્રણ પ્રકારે છે,
કરીશ.'—યાવતુ—તેણે બાર પ્રકારનો શ્રાવક ધર્મ તે આ પ્રમાણે ૧. કુલકન્યકા, ૨. કુલવધૂ,
અંગીકાર કર્યો. અંગીકાર કરીને તેણે શ્રમણ ૩. કુલમાતા. તે શ્રમણ નિર્ગુન્થાને અભક્ષ્ય છે. ભગવાન મહાવીરને વંદન નમસ્કાર કર્યા. વંદન
તેમાં જે ધાન્ય કુલત્થા છે તેમાં ધાન્ય નમસ્કાર કરીને જે દિશામાંથી આવ્યો હતો સરિસવ પ્રમાણે જાણવું. તે માટે કુલત્થા ભક્ષ્ય તે જ દિશામાં પાછો ફર્યો. પણ છે અને અભક્ષ્ય પણ છે.
ત્યાર પછી તે એમિલ બ્રાહ્મણ શ્રમણોપાસક પ્રશ્ન–હે ભગવન્! આપ એક છે ? આપ થઈ ગયો, જીવ અજીવ વગેરે તનો જાણકાર બે છો ? આપ અક્ષય છે ? અવસ્થિત છે? થયો-વાવ-વિધિપૂર્વક ગ્રહણ કરેલ તપકે અનેક ભૂત, વર્તમાન અને ભાવી પરિ- કર્મ થી આત્માને ભાવિત કરતો વિહરવા લાગ્યો. ણામને યોગ્ય છો ?
સેમિલિની દેવગતિ-સિદ્ધિગમન નિદેશઉત્તર-હે સોમિલ ! હું એક પણ છું
૩૦૪. “હે ભગવન્! તે પ્રમાણે કહી ભગવાન ગૌતમે વાવ––અનેક ભૂત, વર્તમાન અને ભાવિ
શ્રવણ ભગવાન મહાવીરને વંદન-નમસ્કાર કર્યા . પરિણામોને યોગ્ય છું.
વંદન નમસ્કાર કરીને આ પ્રમાણે પૂછ્યું. પ્રશ્ન–હે ભગવન્! શા કારણથી આપ કહો
પ્રશ્ન-હે ભગવનું ! શું સામિલ બ્રાહ્મણ છો કે હું એક પણ છું–ચાવ––અનેક ભૂત,
આપ દેવાનુપ્રિયની પાસે મુંડિત થઈ અનગારવર્તમાન અને ભાવિ પરિણામોને યોગ્ય છું?
પણું લેવા સમર્થ છે? ઉત્તર–હે મિલ! દ્રવ્યરૂપે એક છું
ઉત્તર–‘આ અર્થ સમર્થ નથી.' ઇત્યાદિ જેમ અને જ્ઞાનરુપે અને દર્શનરૂપે બે પ્રકારે પણ
શંખ શ્રાવકની વક્તવ્યના કહી છે તે પ્રમાણેછું. પ્રદેશ (આત્મપ્રદેશ) રૂપે હું અક્ષય છું,
થાવત્“સર્વ દુઃખોનો અંત કરશે ' ત્યાં સુધી અવ્યય છું અને અવસ્થિત પણ છે, ઉપયોગ
બધી વક્તવ્યતા સમજવી. ની દષ્ટિએ હું અનેક ભૂત વર્તમાન અને
હે ભગવન્ ! તે એમ જ છે, હે ભગવન્ ! ભાવિ પરિણામને યોગ્ય છું. તે કારણથી હે સોમિલ !—યાવતુ–મેં કહ્યું છે કે હું અનેક
તે એમ જ છે.' એ પ્રમાણે કહી ગૌતમ ગણધર
વિહરવા લાગ્યા. ભૂત, વર્તમાન અને ભાવિ પરિણામને યોગ્ય પણ છું.
છે સોમિલ બ્રાહ્મણ શ્રમણોપાસક કથાનક સમાપ્ત છે
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
