________________
ધર્મકથાનુયોગ–– મહાવીર-તીર્થ માં ચુલશતક ગાથાપતિ કથાનેક : સત્ર ૧૮૧
૧ ૩૩
મારીને શરીરના સાત ભાગ કર્યા, ભાગ કરીને ચિંતિત, પ્રાર્થિત માનસિક વિચાર આવ્યો કે તેલ ભરેલી કડાઈમાં તળ્યા, તળીને મારા અરે ! આ પુરુષ અધમ છે. યાવત્ આ પુરુષને શરીરને ખૂન અને માંસથી ખરડી દીધું.
પકડી લઉં, એમ વિચારીને હું પકડવા માટે ત્યારે મેં તે તીવ્ર યાવતુ વેદનાને કામા, દોડયો તો તે પુરુષ ઉપર આકાશમાં ઊડી ગયો તિતિક્ષા અને સહિષ્ણુતાપૂર્વક ભલી ભાંતિ અને મારા હાથમાં થાંભલો માત્ર પકડાઈ સહન કરી.
ગયો એટલે મેં જોર-જોરથી બૂમો પાડી. આ જ પ્રમાણે મારા વચેટ પુત્રને પણ કર્યું ચુલશતકે કરેલું પ્રાયશ્ચિત્તવાવ તે વેદનાને સહનશીલતા, ક્ષમા, નિતિક્ષા- ૧૮૧. તે પછી બહુલા ભાર્યાએ ચુલ્લશતક શ્રમણપૂર્વક રામ્ય પ્રકારે સહન કરી. કનિષ્ઠ પુત્રની
પાસકને આ પ્રમાણે કહ્યું કોઈ પુરુષ નથી તો પણ આ જ હાલત કરી યાવતુ વેદનાને સમભાવ,
તમારા યેષ્ઠ પુત્રને ઘરેથી ઉપાડી ગયો અને ક્ષમા અને તિતિક્ષાપૂર્વક સમ્યક્ પ્રકારે સહન
તમારી સામે માર્યો પણ નથી. કોઈ પુરુષ કરી. તદનન્તર પણ તે પુરુષે જ્યારે મને નિર્ભય
નથી તો તમારા વચેટ પુત્રને ઘરેથી ઉપાડી . વાવ ઉપાસનારત જોયો તો જોઈને ચોથીવાર
ગયો અને તમારી સામે માય પણ નથી. પણ આ ધમકી આપી કે—ઓ રે ચુલ્લશતક
કે કઈ પુરુષ નથી તો તમારા કનિષ્ટ શ્રમણોપાસક ! ચાવતુ જો તું આજે શીલો ચાવતુ
પુત્રને ઘરેથી ઉપાડી ગયો અને તમારી નહીં તોડે તો હું આ જ ક્ષણે કેષમાં રહેલી છે
સામે માર્યો પણ નથી. અને હે દેવાનુપ્રિય ! કરોડ સુવર્ણ મુદ્રાઓ, વ્યાપારમાં પ્રયોજેલી
કોઈ પુરુષે કેષમાં રહેલી છ કરોડ સુવર્ણ છે કરોડ સુવર્ણ મુદ્રાઓ અને મિલકત મકાનાદિ
મુદ્રાઓ, વ્યાપારમાં નિયોજિત છ કરોડ સુવર્ણ રસાધનોમાં રોકાયેલી છ કરોડ સુવર્ણ મુદ્રાઓ
મુદ્રાઓ અને ઘર ગૃહસ્થીનાં સાધનોમાં તારા ઘરેથી ઉઠાવી લાવીશ, અને લાવીને
રોકાયેલી છ કરોડ સુવર્ણ મુદ્રાઓ લઈને આલભિકા નગરીના શૃંગાટક, ત્રિકે, ચતુષ્કો,
શૃંગાટક, ત્રિભેટા, એંટા, ચોક, રાજમાર્ગો અને ચત્વરો, રાજમાર્ગો અને ગલીઓ આદિમાં
ગલીઓ આદિમાં ચારે તરફ વિખેરી પણ નથી. ચારે તરફ વેરી નાખીશ, જેથી હું આર્તધ્યાન
આ તો કઈ પુરુષે તમારા પર ઉપસર્ગ કર્યો અને દુસહ દુ:ખની પીડાથી પીડિત થઈને
છે, આ તો તમે ભયંકર દશ્ય જોયું છે. હવે અકાળે તારું જીવન ખોઈ બેસીશ.'
તમારું વ્રત, નિયમ અને પૌષધ ખંડિત થઈ તે દેવની આ ધમકી સાંભળીને પણ હું ગયું છે. તેથી હે દેવાનુપ્રિય ! આ સ્થાનનિર્ભય થાવત્ ધર્મધ્યાનમાં રત રહ્યો.
વ્રતભંગ રૂપ આચરણની આલોચના કરો, તદનન્તર પણ જ્યારે તે પુરુષે મને પ્રતિક્રમણ કરે, નિંદા કરે, ગહ કરો, તેને નિર્ભય યાવતુ ઉપાસનારત જોયો તો જોઈને વિત્રોટિક-વિચ્છિન્ન કરે, નાશ કરો, અને બીજી અને ત્રીજીવાર પણ આજ ધમકી આપી
આ અકાર્યની વિશુદ્ધિ માટે યથોચિત પ્રાયશ્ચિત કે ઓ રે ચુલ્લશતક શ્રમણોપાસક ! યાવતુ જો
કરવા તત્પર થઈ તપક્રિયા સ્વીકાર કરો. તું આજે શીલો ચાવવું નહીં તોડે તો યાવત્
તદનન્તર ગુલશતક શ્રમણોપાસકે બહલા તું આર્તધ્યાન અને દુસ્સહ દુ:ખને વશ થઈને ભાર્યાના કથનનો “તમે બરાબર કહો છો” અકાળે તારો પ્રાણ ખોઈશ.
કહીને વિનયપૂર્વક સ્વીકાર કર્યો, સ્વીકાર કરીને તે પુરુષ દ્વારા બીજી અને ત્રીજીવાર પણ તે સ્થાનની આલોચના, પ્રતિક્રમણ, નિંદા, આપવામાં આવેલી આ ધમકીને સાંભળીને ગહ, નિવૃત્તિ, અકરણતા વિશુદ્ધિ માટે યથાસ્થિત મને આવો અને આ પ્રમાણેનો આધ્યાત્મિક પ્રાયશ્ચિત કરીને તપક્રિયાનો સ્વીકાર કર્યો.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org