________________
[૧૫]
અથવા મગ એટલે ધર્મ અને લા ધાતુના અર્થ લેવાને છે, એમાં ( પાણિની ૩–૨–૩ ) પ્રમાણે આને અ’ થઅને મંગળરૂપ બને છે, અથવા ( પા. ૬-૪-૬૪ ) પ્રમાણે મગ તે ધર્મના ઉપાદાનના હેતુ તે મંગળ છે,
અથવા માં મને ચાયત્તિ ગાળે છે, ભવથી અર્થાત્ જે સંસારના ભવ ભ્રમણથી બચાવે તે મગળ છે.
( તત્ત્વભેદ પર્યાચાવડે વ્યાખ્યા થાય, એવા નિયમ હાવાથી મંગળથી હિત પ્રાપ્તિ થાય એવું ખતાવીને ) હવે તે મંગળના નિક્ષેપા આશ્રયી ભેદ ખતાવે છે, નામ, સ્થાપના દ્રવ્ય અને ભાવ એમ ચાર ભેદે મંગળ છે.
નામ મંગળ.
यद्वस्तुनाऽभिधानं, स्थित मन्यार्थेतदर्थनिरपेक्षं पर्यायानभिधेयं (च), नाम यादृच्छिकंचतथा
જીવ અજીવાદિ જે વસ્તુનું નામ હાય, જેમ કે ગાવાનીયાના છેકરાનું નામ ઈંદ્ર હોય તે પરમાથી દેવાના સ્વામી ( ખરા ઇંદ્ર ) સાથે મળતુ છે, છતાં ગેાવાળીયાના છેકરા દેવાના સ્વામી ન કહેવાય, પણ દેવાના ઇંદ્ર તેા ગુણુથી નામ છે, ‘ઇંદ્ ધાતુના અથ પરઐશ્વર્ય છે, તે તેમાં ઘટે છે, પણ ગાવાળીયાના પુત્રમાં તે ન ઘટે. માટે દેવાના સ્વામી ઇંદ્રના પર્યાયેા શક્ર પુરકર વિગેરે નામેા સાથે પશુ ‘ઇંદ્ર ” છેકરાનું નામ ન સરખાવાય, અડ્ડી ફક્ત નામ
9