________________
[ ૧૪ ]
પ્રતિજ્ઞા હેતુ દૃષ્ટાંત આ વિવક્ષિત (આવશ્યક) શાસ્ત્ર માંગળ છે, નિજ રા છે, તપનું છે, પ્ર—એની નિર્જરા કેવી રીતે છે ?
ઉજ્ઞાન રૂપે હાવાથી, અને જ્ઞાન છે, તે કર્મની નિજ રાના હેતુ છે, કહ્યુ છે કે
जंनेरइओ कम्मं खवेइ बहुयाहि वासकाडीहिं नाणी तिहिगुत्तो खवेइ उसासमित्तेणं ॥ १ ॥ નારકીના જીવ કરોડો વરસે જે કમ ખપાવે, તે મન વચન કાયાથી ગુપ્ત રહીને જ્ઞાની સાધુ ક્ષણુ ( ઉચ્છવાસ ) માત્રમાં ખપાવે.
પ્ર૦-—એમ હા, તાપણુ મંગળ ત્રણની કલ્પના વ્યર્થ છે? ——એમ નહિ, અમે ત્રણે મંગળનું પ્રયાજન ખતાવી દીધું છે. માટે આ નક્કી થયું કે શાસ્ત્રની આદિ મધ્ય અને અંતમાં મંગળ બતાવવુ જોઇએ, મંગળ એટલે શું ?
પ્ર~મંગળ શબ્દના અર્થ શું છે?
ઉ—અગ, રગ લગ વગ મગ એ ધાતુઓના સમુદાય છે, તેમને વચમાં ‘ ન્ ’ લાગે છે, ( પાણિની વ્યાકરણ ૭–૧૫૮ ) માં અતાવ્યા પ્રમાણે ઐણાદિક પ્રત્યયમાં ‘ લ’ લાગે છે, તેથી પ્રથમાના એકવચનમાં મંગળ શબ્દ થાય છે, અર્થાત્ જેનાવડે હિત મંગાય, સમજાય સધાય તે મગળ છે.
