________________
૧૯૨
વાર્થસૂત્ર ચંતાની જઘન્ય સ્થિતિ દશ હજાર વર્ષની છે. અને ઉત્કૃષ્ટસ્થિતિ પલ્યોપમ પ્રમાણ છે. [૪૬-૪૭] હવે તિષ્કાની સ્થિતિ કહે છે?
ज्योतिष्काणामधिकम् । ४८। ઘણા મેવામ . नक्षत्राणामर्धम् ॥५०॥ तारकाणां चतुर्भागः ॥५१॥ નવા સ્વરમાં /૨ चतुर्भागः शेषाणाम् । ५३।
તિષ્ક અથત સૂર્ય, ચંદ્રની ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિ કાંઈક અધિક પલ્યોપમની છે.
ગ્રહની ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિ એક પલ્યોપમની છે. નક્ષત્રોની ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિ અર્ધ પલ્યોપમની છે.
તારાઓની ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિ પલ્યોપમને ચોથો ભાગ છે. •
અને જઘન્ય સ્થિતિ તે પાપમને આઠમ ભાગ છે.
શેષ અર્થાત તારાઓને છેડીને બાકીના તિષ્ક એટલે કે ગ્રહ-નક્ષત્રોની જઘન્ય સ્થિતિ પલ્યોપમને ચોથો ભાગ છે. [૪૮-૫૩]
