________________
બંધ પ્રરૂપક સપ્તમ અંકઃ સમયસાર ગાથા ૨૭૫ તેને ધર્મ શ્રદ્ધાન છે એમ જો કહો તો -
सदहदि य पत्तेदि य रोचेदि य तह पुणो य फासेदि ।
धम्मं भोगणिमित्तं ण दु सो कम्मक्खयणिमित्तं ॥२७५॥ શ્રદ્ધ પ્રતીતે રોચે સ્પર્શતો રે, ધર્મ તે ભોગ નિમિત્ત; (५९) श्रद्ध न प्रतान रोये न स्पर्शत ३, ते भक्षय नमित्त... सशान लi छ. २७५
अर्थ - 1 (समय) लोग निमित्त भने सो छ, प्रत छ, रोये छ, तथा पुन: ३२से छ, પણ કર્મક્ષયનિમિત્તને નહિ. ૨૭૫
आत्मख्याति टीका तस्य धर्मश्रद्धानमस्तीति चेत् .
श्रद्धाति च प्रत्येति च रोचयति च तथा पुनश्च स्पृशति ।
धर्मं भोगनिमित्तं न तु स कर्मक्षयनिमित्तं ॥२७५॥ अभव्यो हि नित्यकर्मकर्मफलचेतनारूपं वस्तु श्रद्धत्ते, नित्यज्ञानचेतनामात्रं न तु श्रद्धत्ते नित्यमेव भेदविज्ञानानर्हत्वात् । ततः स कर्ममोक्षनिमित्तं ज्ञानमात्रं भूतार्थं धर्म न श्रद्धते भोगनिमित्तं शुभकर्ममात्रमभूतार्थमेव श्रद्धते । तत एवासौ अभूतार्थधर्मश्रद्धानप्रत्ययनरोचनस्पशेरुिपरितनगवेयकभोगमात्रमास्कंदन्न पुनः कदाचनापि विमुच्यते, ततोऽस्य भूतार्थधर्मश्रद्धानाभावात् श्रद्धानमपि नास्ति । एवं सति तु निश्चयनयस्य व्यवहारनयप्रतिषेधो युज्यत एव ।।२७५।।
આત્મખ્યાતિ ટીકાર્ય અભવ્ય તો ખરેખર ! નિત્ય કર્મ કર્મફલ ચેતનારૂપ વસ્તુને શ્રદ્ધે છે, પણ નિત્યજ્ઞાનચેતના માત્રને શ્રદ્ધતો નથી – નિત્ય જ ભેદ વિજ્ઞાનના અનર્ણપણાને લીધે, તેથી તે કર્મમોક્ષ નિમિત્ત જ્ઞાનમાત્ર ભૂતાર્થ ધર્મને શ્રદ્ધતો નથી, ભોગ નિમિત્ત શુભ કર્મ માત્ર અભૂતાઈને જ શ્રદ્ધે છે, તેથી જ અભૂતાર્થ ધર્મના
आत्मभावना -
तस्य - तन - अभव्यने धर्मश्रद्धानमस्ति - धर्म श्रद्धान छ, इति चेत् - अमोतो - स . अभव्य भोगनिमित्तं धर्मं - लोनिमित्त भने श्रद्धाति च प्रत्येति च रोचयति च तथा पुनश्च स्पृशति - श्रद्ध छ भने प्रती छ भने रोये छ भने तथा पुन: स्पर्श छ, न तु कर्मक्षयनिमित्तं - ५१ अक्षय मित्त अवाने न8. || इति गाथा आत्मभावना ॥२७५|| अभव्यो हि नित्यकर्मकर्मफलचेतनारूपं वस्तु श्रद्धत्ते - अलव्य ५२५२ ! निश्चये शनित्य यतन। ३५ वस्तुने श्रद्ध छ, नित्यज्ञानचेतनामात्रं न तु श्रद्धत्ते - ५ नित्य शान येतना भात्रनेत श्रद्धतीनधी, शानेबी? नित्यमेव भेद विज्ञानामर्हत्वात् -- नित्ये ४ विशानना अनई५॥नेबी - अयोग्यपानबीय. ततः स कर्ममोक्षनिमित्तं ज्ञानमात्रं भूतार्थं धर्मं न श्रद्धत्ते - तेथीते भो निमित्त वा शानमात्र भूतार्थ भने श्रद्धत नथी, भोगनिमित्तं शुभकर्ममात्रमभूतार्थमेव श्रद्धत्ते - लोग मित्त शुम भ मात्र अभूतार्थने ४ श्रद्ध छे. तत एवासी अभूतार्थधर्मश्रद्धानप्रत्ययनरोचनस्पर्शनैः .तेथीत भभूतार्थ धना श्रद्धान - प्रत्ययन-शेयन - स्पर्शनधी उपरितनग्रैवेयकभोगमात्रमास्कंदन् न पुनः कदाचनापि विमुच्यते - परितन - ७५२न अवेयन लोगमात्रने भात पुन: ही ५ विभुत नयी थती. ततोऽस्य भूतार्थधर्मश्रद्धानाभावात् श्रद्धानमपि नास्ति -तथी मेने भूतार्थ धर्मना श्रद्धानमा समावनबी श्रद्धान ५२ छ नडि. एवं सति तु - अनेभसते-होत तो निश्चयनयस्य व्यवहारनयप्रतिषेधो युज्यत एव - निश्चयनयनो व्यवधरनय प्रतिषेध पुरत छ ४ - घटे ४ छे. ॥ इति 'आत्मख्याति' आत्मभावना ॥२७५|| .
४१
