________________
૩૧
મેક્ષમાળા-વિવેચન પૂર્વક દાન આપે અને દીન દુખી પ્રત્યે અનુકંપાદાન પણ આપે. ઘન દાન માટે વાપરે. શાંત = કુષાય રહિત, મઘુરી = બીજાને મીઠી, સારી લાગે તેવી અને કેમળ = વિનય વાળી, માન વગરની ભાષા બોલે. બેલે છે ત્યારે જાણે ફૂલ ઝરે છે. ગર્વયુક્ત હોય તે કઠોર ભાષા છે. શાસ્ત્રનું મનન કરે એટલે વાંચે, વિચારે. ઘણું મેઢે કરે, વાંચે પણ વિચારે નહીં એમ બને છે. આજીવિકા જેથી મળે તે ઉપજીવિકા એટલે વ્યાપાર વગેરેમાં ન્યાયથી વર્તે. ધર્મની ક્રિયા કરે, વૃષ્ટિ સારી રાખે, સત્પાત્રે દાન દે, ભાષા સારી બેલે અને મનને ધર્મસંબંધી સન્શાસ્ત્રમાં રેકે. એમ બધાં સાઘન સવળાં ક્યાં છે.
માબાપને ઉપકાર છે તે બીજા કશાથી વળે તેમ નથી. તેમને પણ ઘર્મ પમાડે તે જ ઉપકાર વળે, તેથી તેમને ચર્ચા વગેરેથી ધર્મ પમાડે. પિતાથી ન સમજે એમ હોય તે મુનિ દ્વારા પ્રેરણા કરે. કૃપાળુદેવે પિતાની માતાને “જ્ઞાનાર્ણવ મુનિને વહેરાવવા સૂચન કરી પછી મુનિશ્રી પાસે તેમને બોધ અપાવ્યો હતે. ઘરમાં જે કામ થતાં હોય તેમાં પણ સ્વચ્છતા અને યત્ના રખાવે. વિચક્ષણતાથી વતી પિતાનું વર્તન ઉત્તમ રાખે તેથી બીજાને અસર થાય. સ્ત્રી, બાળકે બધા ધર્મપ્રેમી અને વિનયી બને. કુટુંબના નાના મોટા સઘળા માણસમાં સંપ રહે તેમ કરે. કુટુંબનું વાતાવરણ સારું હોય તેથી બાળકે સારી રીતે વર્તતાં શીખે, દેખે તેવું કરે.
અતિથિ એટલે મહેમાન અથવા આગંતુકનું યથારોગ્ય સન્માન કરે. અતિથિ પ્રત્યે સારા ભાવથી વર્તે