________________
૮૮
મોક્ષમાળા-વિવેચન (૩) એક સ્ત્રીની ઈચ્છા અથવા વિષયભેગની ઇચ્છા જીતતાં આખો સંસાર જિતાય છે. જેમકે રાજગૃહીમાં એક કઠિયારાએ દિક્ષા લીધી. તેને લેકે કઠિયારામુનિ કહે તેથી આચાર્યો અભયકુમારને કહ્યું કે અમારે વિહાર કરે છે. અભયકુમાર કહે; “લેકેને સમજાવીશ”. પછી હજાર હજાર રતની ત્રણ ઢગલીઓ ભેટ આપવાની છે એમ કહી આખું શહેર એકઠું કર્યું. જે અગ્નિ પટાવે નહીં, સ્ત્રીને ત્યાગે અને કાચું પણ ત્યાગે તેને આ ત્રણ ઢગલા આપવાનું છે એમ કહ્યું. પણ તે માટે કેઈ આગળ ન આવ્યું. ત્યારે અભયકુમારે લેકેને કહ્યું કે આ મુનિ એ ત્રણે મુશ્કેલ વસ્તુ પાળે છે, માટે તેમની હેલના કરશે તે પાપ લાગશે. પછી બધા “કઠિયારે કહેવાનું ભૂલી ગયા. જેમ રાજાને જીતતાં લશ્કર, શહેર, અધિકાર વગેરે બધું જિતાય, તેમ વિષયભેગની ઈચ્છા જીતતાં આખો સંસાર જિતાય છે.
(૪) વિષયના લેશ અંકુર એટલે ચેડા પરિણામથી પણ જ્ઞાન ધ્યાનમાં વૃત્તિ રહેતી નથી, જેમ ઘેડ મદિરાપાનથી અજ્ઞાની જીવને છાક = મદ ચઢે છે તેમ. અજ્ઞાન = અજ્ઞાની. ભાન વગરના અજ્ઞાની જીવ જ દારૂ પીએ. જેને દારૂ પ્રત્યે મેહ હોય તે જ પીએ, તેથી છાક ચઢે. ના પીનારને તે દૂરથી જ ગંધાય તેથી પી શકે પણ નહીં.
(૫) વસતિ, કળા, આસન, ઇન્દ્રિયનિરીક્ષણ, કુડ્યાંતર, પૂર્વકીડા, પ્રણીત (ઘી, દૂઘ), અતિમાત્રા આહાર અને ભૂષા એ નવાવાડથી વિશુદ્ધ, સુખદાયક એવા બ્રહ્મચર્યવ્રતને જે ઘારણ કરે છે અને મન વચન કાયાથી જે પાળે છે તેના