________________
-
જ
ન
.
*
-
-
-
-
-
-
- *** *
*
*
મોક્ષમાળા-વિવેચન
૨૩૫ (૧૨) રસગારવલુબ્ધતા – રસ કરીને ગર્વ કરે અને તેને પાછો લેભ રાખે તે રસગારવલુબ્ધતા. બધી ઈન્દ્રિયને પિષનાર જીભ છે. રસલુબ્ધ જીવને ખાવાના જ વિચારો આવે અને બે શાક વિના ખાઈએ નહીં, એમ મોટાઈ માને. એ તુચ્છ વસ્તુને જ પ્રકાર છે. જીભ બધી તુચ્છ વસ્તુનું મૂળિયું છે. એને લઈને “રસદેવ નિરંજન ભુલાઈ જાય છે. શાંતરસમય ઘર્મ–કષાયરહિત આત્માની પરિણતિ એ ખરે અમૃત જે રસ છે. બીજા રસથી ઉદાસ થાય તે એ રસ મળે. “પુદ્ગલઅનુભવ ત્યાગથી, કરવી જસુ પરતીત.” (આનંદઘનજી-૪)
(૧૩) અતિગ – જરૂર પડે તેટલું લે તે સામાન્ય ભેગ. તેથી ઉપરાંત કરે તે અતિભેગ. અકરણીય વિલાસમાં અન્યાય છે અને અતિભેગમાં વધારે પડતું લે તેથી મન વશ થાય નહીં. જરૂરની વસ્તુમાં પણ સંતોષ જોઈએ, તેને બદલે અતિભેગ. એનું ફળ દુઃખ આવે. રેગ થાય, મરી જાય પણ તે વાસના ન જાય. જેમ જેમ વિષયે ભેગવે તેમ તેમ તૃષ્ણા વઘતી જાય. અતિભેગવાળે પછી ઝૂરે પાંચે ઈન્દ્રિયેના વિષયે એવા છે. એથી આત્માના સુખ તરફ વૃત્તિ ન જાય.
** ***** *પ ક ક
ાધ
નો
----
-
-
-
-
----
-
(૧૪) પારકું અનિષ્ટ ઈચ્છવું – બીજાનું બૂરું ઇચ્છવું તે. એવા જ કેઈનું સારું ન જોઈ શકે. પારકાં તે બધાં ઘણાં છે, તેથી જ્યાં સારું જુએ ત્યાં એ વિકલ્પ આવે છે એનું કેમ બગડે. એ અનિષ્ટ ઈચ્છવામાં, પારકી પંચાતમાં જ બેટી થાય જેથી ઈષ છેષ થાય,
