________________
મેક્ષમાળા-વિવેચન
૨૪૯ દશમા સૂમસાંપરાય ગુણસ્થાનકમાં અત્યંત સૂક્ષ્મ સંજવલન લેભ કષાયને ઉદય હોય છે. આ ગુણસ્થાનકના અંતમાં લેભ જતાં વીતરાગતાગુણ પ્રગટે ત્યારે સીધા બારમે ગુણસ્થાનકે આવે.
અગિયારમું ઉપશાંતમહ ગુણસ્થાનક – આ ગુણસ્થાન ઉપશમશ્રેણીમાં જ હોય છે, ક્ષપકશ્રેણમાં હેતું નથી. આ ગુણસ્થાનકમાં મેહનીયની કઈ પ્રકૃતિ ઉદયમાં ન હોય, બધી શમાવી દીધેલી હાય. તેથી ઉપશમશ્રેણમાં અગિયારમા ગુણસ્થાનકે ઉપશાંત કષાય હેવાથી ત્યાંથી નિયમા પડે પણ ક્ષપકશ્રેણીમાં કષાયને ક્ષય કરેલે હેવાથી દશમાથી સીધા બારમે ગુણસ્થાનકે આવે.
બારમું ક્ષીણમેહ ગુણસ્થાનક – ત્યાં મેહને ક્ષય થયેલ હોય છે. ચેથા ગુણસ્થાનકથી વીતરાગપણું વધતાં વધતાં બારમે ગુણસ્થાનકે પૂર્ણ થાય. જેટલા કષાય ઘટે તેટલા પ્રમાણમાં જિન થાય. બારમા ગુણસ્થાનકે ૧૬ પ્રકૃતિઓ (પ જ્ઞાનાવરણીય, ૫ અંતરાય, ૪ દર્શનાવરણીય અને ૨ નિદ્રા) ક્ષય થાય ત્યારે તેરમે ગુણસ્થાનકે આવે,
તેરમું સંગીકેવલી ગુણસ્થાનક – ત્યાં અનંત ચતુષ્ટય. પ્રગટે. આ ગુણસ્થાનકમાં કેવળજ્ઞાનની સાથે મન વચન કોયાના પેગ હોય છે.
ચૌદમું અાગી કેવલી ગુણસ્થાનક – આમાં કેવળી ભગવાન શૈલ એટલે પર્વત જેવા નિશ્ચળ અથવા શીલ + ઈશ = શૈલેશ અર્થાત્ શલના સ્વામી થાય છે. ત્યાં પરમયથાખ્યાત ચારિત્ર હોય છે. આ ગુણસ્થાનકમાં યોગની
